Ev sahibi ve kiracılara yeni zorunluluklar geldi.
1 Temmuz 2023'te yürürlüğe giren 7326 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ev sahipleri ve kiracılar arasında büyük değişiklikler getirecek.
Bu kanuna göre kira sözleşmelerinin süresi, yenilenmesi, feshi, kira bedeli ve artış oranı gibi konularda yeni kurallar yürüylüğe giriyor.
Son zamanlarda ev sahibi ve kiracılar arasında yaşanan sorunarı ortadan kaldırmayı amaçlayan düzenlemeye göre kiracı ile ev sahibinin ilişkisini daha adil ve dengeli düzenlemek ve kira sözleşmelerinin kayıt altına alınmasını sağlamak.
Vatandaş bir çok işini e-devlet üzerinden hallederken artık kira sözleşmeleri de zorunlu olarak e-Devlet sisteminden yapılacak.
Evini kiraya veren ve ev tutan kiracılar arasında yapılan kira sözleşmesinin bir nüshası, 15 gün içerisinde e-Devlet sisteminde yer alan Kira Sözleşmesi Bilgi Sistemi'ne kaydedilecek.
Yeni düzenlemenin al yapı sistemi Gelir İdaresi Başkanlığı'nca oluşturulan bir sistem. Sisteme kaydı yapılan kira sözleşmeleri vergi dairesine bildirilmiş sayılacak.
Yeni kira sözleşmesine göre E-Devlet'ten kira sözleşmesi yapmak için, kiracı ile ev sahibinin e-Devlet şifresi ya da mobil imzası olması gerekiyor.
Kiracı ile ev sahibi, sisteme girdiklerinde, kira sözleşmesiyle ilgili bilgileri girerek sözleşmeyi elektronik olarak imzalayacak.
Sözleşme, iki tarafın da imzası tamamlandıktan sonra geçerli olacak.
Yapılan sözleşmenin kopyası, tarafların e-Posta'sına gönderilecek.
Kira sözleşmelerinin e-Devlet sistemine taşınmasının avantajları şöyle olacak:
Kiracı ile ev sahibinin vergi dairesine gitmesine ve orada uzun kuyruklarda beklemesine gerek kalmayacak,
Kiracı ile ev sahibi noter masrafı ödemeyecek,
Kiracı ile ev sahibinin sözleşme süresi boyunca her yıl vergi dairesine bildirimde bulunmasına gerek kalmayacak.
Ayrıca kiracı ile ev sahibi sözleşme değişikliklerini kolaylıkla sisteme yansıtabilecek.
Öte yandan yeni kanuna göre TL'yi de korumak için adımlar atıldı.
Yeni kanunun getirdiği yeniliklerden biri de kira bedelinin Türk Lirası cinsinden belirlenmesi yönünde. Artık, kira bedellerinin TL olarak belirlenmesi zorunlu hale getirildi.
Bu kapsamda, kiracı ile ev sahibinin yaptığı kira sözleşmesinde, kira bedeli döviz cinsinden bir para ile belirlenemeyecek.
Israrla kira bedelini döviz cinsinden belirlemek isteyen tarafların bu hükmü ise geçersiz kabul edilecek.
Böyle bir durumda, kira bedelinin TL karşılığı, sözleşmenin yapıldığı tarihteki T.C Merkez Bankası döviz alış kuru esas alınarak hesaplanacak.
Bu yeniliğin avantajları ise şöyle olacak:
Kiracı ile ev sahibinin döviz kuru dalgalanmalarından etkilenmesi bir nebze hafifletilecek.
Kiracı ile ev sahibinin döviz kurundaki farktan kaynaklı anlaşmazlıkları son bulacak.
Kiracı ile ev sahibinin döviz kuru riski ortadan kalkacak.
Yapılan bu yeniliklerle birlikte kiracı ile ev sahibi arasındaki anlaşmazlıkların en aza indirilmesi ve aralarındaki ilişkinin daha adil hale gelmesi amaçlanıyor.
Ayrıca kira sözleşmesinin e-Devlet sisteminden yapılması da vergi kayıp ve kaçaklarının önüne geçmek, bürokrasiyi azaltmak ve uyuşmazlıkları çözmek için de ciddi bir adım.