Hazar Denizi Canavarı, Rusların soğuk savaş esnasında 'yarı uçak yarı gemi' olarak geliştirdikleri gizli bir askeri projenin kod adıydı.
1960'ların ortasında Amerikan casus uyduları tarafından tesadüfen tespit edilene kadar varlığından kimse haberdar değildi.
Muamma 20. yüzyılın sonlarında çözüldü.
Canavar, aslında Sovyet lideri Nikita Kruscev'in yakın arkadaşı Aerodinamik Uzmanı Rostislav Alekseyev'in geliştirdiği ve Ekranoplan olarak isimlendirdiği yeni bir tür hava taştıydı.
Ekranoplan, sürekli olarak denizin 15-20 metre kadar üzerinde uçuyor, hızlı hareket edebiliyor ve daha az yakıt tüketiyordu.
Ayrıca, tam olarak havada olmadığı için hem hava radarları hem de tam olarak su üzerinde olmadığı için denizaltı sonar, radarları tarafından da tespit edilemiyordu.
Değişik modelde Ekranoplanlar, Sovyet donanması tarafından uzun yıllar asker (aynı anda 400-500 kişi) ve mühimmat (bir seferde yüzlerce ton) taşımak için kullanıldı.
Soğuk savaşın bitimi ile maliyetleri ve bakımsızlık sonucu proje askıya alındı.
Ekranoplanların en büyük handikapı, dalgalı denizlerde uçuşunun riskli olması.
Ekranoplan (gizli uçak) gemi taklidi yapan uçaklara verilen isim.