Tok, açın halinden anlamazmış.
Salgın neredeyse bütün sektörleri etkiledi. En ciddi etkilenenler arasında hizmet sektörü geliyor. Özellikle okullara bağlı servisler, kantinler 9 aydır hiç su üstüne çıkamadılar.
Kısmen yaşanan okul süreci vatandaşı ikna etmedi. Veliler çocukları servislerle okula göndermek istemediler. Kantinden herhangi bir şey almak haklı olarak sakıncalı görüldü.
Bir de bunun yanında kahveciler var. Kahveci, kahvehaneci deyince hemen kumar oynatılan yer olarak algılamayın. Bu konuda söyleyeceklerim var.
Açıkçası, Kahveciler Çay Ocakları ve Büfeciler Odası Başkanı Sayın Mehmet Adil ve yönetim kurulu üyeleri ziyaretime gelene kadar ben de konuyu bu kadar açık bilmiyordum.
Meğer mesele çok farklıymış. Toplum olarak bu ayrımı doğru yapalım diye bunları yazıyorum.
Bizim kahvehane olarak bildiğimiz birçok yer yasal boşluktan faydalanarak işletilen derneklermiş. Dernek statüsü aldıktan sonra ne polis ne zabıta denetim yapamıyormuş. Denetim yapabilmek için Dernekler Masası eşliğinde 24 saat evvelinden dernek yöneticisine bildirim yapmak gerekiyormuş.
Yani, kanarya severler derneği statüsü ile işletilen kahveler ve oyun salonları hem doğru düzgün denetlenmiyor hem de esnafın ekmeğine mani oluyormuş. Bir tarafta yasal vergisini veren ocaklar diğer tarafta lokalleşmeden işletme olamayacağı yasa ile belirlendiği halde işletilen mekanlar… İfadelerine göre şuan bu şekilde çalışan yerler var. ‘Bizim günahımız devletimiz ne dediyse onu yapmak mı’ şeklinde serzenişleri var.
Aralarında az sayıda çürük elmalar olabileceğini söylemekle birlikte; Konya’daki bir kahveci esnafının kolay kolay kumar gibi yanlış işlere girmeyeceğini söylüyorlar.
Yasal olarak esnaf statüsündeki kahvehane sahipleri gerçekten zor durumda. Tıpkı kantinciler gibi şu anda çorbaları kaynamıyor.
Pandemi süreci bellerini bükmüş. Başkanları nezdinde üyelerinin gözündeki umutsuzluğu ve endişeyi fark edebiliyorsunuz.
Oda başkanı kantinci ve kahveci esnafının çoğu zaman günübirlik yaşadığını, kolay kolay bir birikiminin olamayacağını söyledi. 9 aydır çark boşa dönünce elde avuçtaki de tükenmiş. Farklı iş bulmakta da zorlanıyorlar. Birçok grupta olduğu gibi onların da devletten beklentileri var. Pandeminin ilk aylarında verilen 25 bin liralık kredinin de ödemeleri gelip çatmış.
Biraz utana sıkıla olsa da evlerdeki mutfakların boş olduğunu söylüyorlar. Konya’da esnaf statüsünde çalışan 138 Kahvehaneci / Çay Ocağı, 300 civarında da kantinci varmış. Büyükşehir Belediye Başkanı Uğur İbrahim Altay’ın girişimiyle geçen dönem bir seferlik destek almışlar. Kimine 300 kimine 500 TL sosyal yardım yapılmış.
Elbette devletin yapabileceklerinin bir sınırı var. Lakin vatandaşlar olarak bu duruma el atabiliriz. Her kahveci oyun salonu işletmecisi değil. Öncelikle bu ayrımı yapmalıyız.
Konya geniş gönlüyle zor durumdaki birçok İslam ülkesini -tabirimi mazur görün- ‘bir bakıma besleyen’ bir memleket. Yardımseverlikte lider bir şehir.
Zor durumdaki 4-5 yüz aileye de gereken illaki yapılacaktır. Bu şehirde çorbası kaynamayan bir ev varsa başta kendime söylüyorum yazık bize…
MÜSİAD KONYA’DAN ÖRNEK PROJE
MÜSİAD Konya Şube Başkanı Ömer Faruk Okka, yönetim kurulu üyeleri Abdullah Kara ve Muhammed Ulvi Yıldırım ziyaretimize geldi.
MÜSİAD üstlendiği misyon itibarıyla şehrimiz için önemli. Daha evvel ‘daha aktif olunması’ hususunda birkaç kez dostane eleştiride bulunmuştum.
Kılıçarslan Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi ile yaptıkları projeyi Başkan Okka’nın ağzından detaylı dinledim. Geçen yıl projelendirmelerine rağmen pandemi nedeniyle süreç uzamış. Dillere pelesenk edilip bir türlü uygulanamayan sanayi üniversite işbirliği şeklinde bir iş değil.
Yeni teknolojilere dayalı mesleki eğitim programı kapsamında, MÜSİAD Konya üyelerinin işletme ve fabrikalarında eğitim programları uygulanacakmış. MÜSİAD Konya üyeleri ve öğrenciler arasında deneyim paylaşımları yapılacakmış.
Kılıçarslan Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, son dönemde yaptığı çalışmalar ile göz önünde. K-TEK markasıyla maske ve maske makinesi üretimi, karton bardak üretimi, el dezenfektanı ve kabin üretimi gibi hizmetleri var. Bu ve benzeri üretimi MÜSAİD üyesi gelişmiş fabrikalarda gençlerin deneyimlemesi farklı bir ayrıcalık olacaktır. Gençlerin ticari ve mesleki anlamda tecrübe kazanması bu dönem için elzem…
Eğer sürdürülebilirse bu lise tam bir ‘proje okul’ olacak. MÜSİAD Konya’nın bu projesi hem diğer şehirlere hem de diğer STK’lara örnek olur. Genelde bu tür kurumlar kendileri okul açma çabasında olur. Bunun yerine bir devlet okuluyla iş birliği yapmak çok daha kıymetli bence…