Hoca efendinin öküzü, Kadı efendinin öküzünü boynuzlamış öldürmüş. Hocayı almış bir tasa. Bunu Kadı efendiye nasıl söylesin?
Huzura varmış, diz çöküp oturmuş.
“Kadı efendi” demiş.
“Sizin öküz, bizim öküzü boynuzlayıp öldürmüş. Ne lazım gelir”
“Ne lazım gelecek hoca efendi” demiş Kadı, “Öküzdür. Olur böyle şeyler.”
“Ama ben yanlış söyledim” demiş hoca. “Bizim öküz sizin öküzü boynuzlamış, öldürmüş.”
Kadı efendi yerinden doğrulmuş, kaşlarını çatmış;
“O vakit içtihat değişti. Kara kaplıya bakmam lazım gelir” demiş.
Biz bu çifte standartları birçok yerde görüyoruz, şahit oluyoruz. Nefsimiz galebe çalıyor, benliğimiz kuduruyor, dünyaya kazık çaktığımızı sandığımız bir anda haksızken haklı çıkmak için sesimizin tonunu yükseltiyoruz. Sanıyoruz ki, ses yüksek çıkınca, haklı olacağız.
Haberlerde, trafik polislerinin ayakta yolcu taşıyan dolmuşlara işlem yaptıklarını duyunca hiç şaşırmadım. Ama çok üzüldüm. Aslında dolmuş sürücülerinin trafikteki tavır ve davranışlarına gıcığım. Ama olsun. Gıcık da olsam doğruya doğru.
Toplu taşımada otobüsle dolmuşun hiçbir farkı yoktur. İkisi de yolcu taşır. Otobüslerde balık istifi yolcu taşıma normal, dolmuşlarda anormal. Neden? Çünkü otobüs devletin, dolmuş vatandaşın, yani özel sektörün.
Oysa devlet önce kendisine çeki düzen verecek, örnek olacak. Vatandaşa diyecek ki; “Bak yolcu böyle taşınır.” Bugüne kadar fazla yolcu aldığı için otobüslere işlem yapıldığını ben duymadım. Duyan var mı ki?
Fazla yolcu almak suç ise, kimin yaptığına bakmadan ceza yazabiliyor musun? Sanki belediye otobüsleri ücretsiz mi taşıyor. Vatandaş ikisine de parasıyla biniyor. Devletin suç işleme özgürlüğü olamaz. Devlet kendisine torpil yapılmasını isteyemez. Hız limitini aştığı için radara yakalanan emekli emniyet müdürüne selam duruluyor “Hayırlı yolculuklar müdürüm” deniyorsa, tuz kokmuştur. Mesela dedik yani. Suçu kimin işlediği çok mu önemli? O zaman alkollü araç kullanırken yakalananların “Sen benim kim olduğumu biliyor musun” dediğine alınmayacağız. Adamın kafası iyi. Belki kendisini padişah bile sanıyor olabilir. Nereden bileceksiniz?
Suç ve ceza. Önemli iki kavram. Peki aynı fiili kim yaparsa suç, kim yaparsa değil. Aynı fiili kim işlerse ceza alır, kim işlerse almaz?
Suç da, ceza da laçkalaştı.
Sahi! Kimin öküzü kimin öküzünü boynuzlamıştı?