Yüzün alın, yanak, burun ve dudak üstünde genelde simetrik yerleşim gösteren, erkeklerde % 10 oranında görülürken, bayanlarda daha sık karşılaştığımız bir cilt rahatsızlığıdır.
Lekelenmeye, koyu cilde sahip Latin Amerika, Asya, Hint, Ortadoğu insanları, Kuzey Afrikalılar daha fazla adaydır.
LEKELENME NEDENLERİ?
1-Melanin ve/veya melanosit artışına bağlı Lokalize gelişen ben türünde, kongenital ya da edinsel cilt lekeleri.
2-Fiziksel nedenli renk artışları;
-Ultraviyole -Sıcak Etki(İnfraruj) -X ışınları iyonize radrasyon
3-hormonal ve metabolik kökenli renk artışları
-lekelenmede hormonal nedenlerin başında hamilelik gelmektedir.
-Doğum kontrol hapı da doğurganlık çağındaki lekelenmelerde önemli bir yer tutmaktadır. –Böbrek üstü bezinin az çalışması ile ortaya çıkan addison hastalığında vücudumuzda yaygın bir lekelenme ortaya çıkar. Folik asit,B12 eksikliğinde de yaygın renk artışı olabilir.
-Pellagra -Porfirya -Renal Yetmezlik -Hipertirioidi gibi hastalıklarda da leke artışı söz konusudur.
4-Postinflamatuar renk artışı koyu tenli insanlarda daha sık rastlanır. Uçuk sonrası gelişen lekeler ve Liken Hastalığında olduğu gibi.
5-İnfeksiyoz orjinli lekeler
-Pitiriyasiz Versicolor halk arasında samyeli diye bilinen yüzeysel mantar hastalıkları
-Psodomonas enfeksiyonları da yeşil kahve renginde lekeler yapabilir.
6-İlaç ve bitkilere bağlı leke oluşumları
-Gümüş tuzları içeren kremler özellikle güneş gören bölgelerde leke yapabilmektedir. -Kurşun diş etinde siyah veya gri renklerde lekelenmeler yaparken, arsenik zehirlenmesi tüm cildimizde kül rengi lekelenmeye neden olur. -Kemoterapik ilaçlar da ilaca bağlı lekelere örnek gösterilebilir. -Sülfanamider, tetrasiklin, furosemid, griseofuluin, femotiyazin -Katran - Parfümler (Berlogue dermatit) -Kolonya güneşle etkileşince lekelenmelere neden olabilir.
-İncir sütü
*Deoderant ve parfümlerin direk cilde değil kıyafet üzerine sıkılması lekelenmede önemli bir tedbirdir.
GEBELİK VE LEKELENME
Gebelikte östrojen-progesteron, tiroid, hipofiz ve böbrek üstü hormonlarında genel bir artış olur.
Pigment artışı az ya da çok her gebede olur esmerlerde bu oran yüksektir. MSH (melanin stimüle eden horman) artışı gebelikte yaygın bir cilt koyulaşmasına neden olur. Meme başı, genital bölge ve göbek altı çizgisi melanositten zengin olduğu için daha fazla koyulaşırlar.
Gebelik lekeleri % 50-70 oranında görülür, gebeliğin ikinci yarısında belirginleşir. Doğum sonrası yavaş yavaş solar bir kısmı ciddi tedavi gerektirir.
CİLT LEKELERİ NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Lekelerin tanısında, basit bir dermatolojik muayene bazen yeterli olurken, Wood lambası, dermaskopik muayene ve nadiren biyopsi gerekebilir.
LEKE TEDAVİLERİ NELERDİR?
Cilt lekelerinin tedavisinde çok dikkatli olunmalıdır. Agresif tedavilerden kaçınılmalıdır, yani yıpratıcı aşırı tahriş edici tüm tedavilerden kaçınılmalıdır.
-Leke tedavilerinde aşağıdaki lazerler kullanılmaktadır,
-QSW Nd-yağ
-Long puls Nd-yağ
-QSW Alex
-QSW ruby
-Kimyasal Peeling
Meyve asitleri ve TCA leke tedavilerinde kullanılabilir.
Ayrıca; azaleik asit, arbutin, kojik asit, sitrik asit, retinoik asit, fitik asit de kullanılabilen leke peeling ürünleridir.
Peeling uygulamaları, cinsine göre 1-4 hafta ara ile 1-5 seans arası yapılabilir. Peeling seans araları leke açıcı kremlerle devam edilmelidir.
Kimyasal peeling cildi yenileyerek ve renk açıcı kremlerin emilimini artırarak etki gösterir ve lekeyi azaltır.
Peeling çok koyu tenli kişilerde uygulanmamalıdır. Asit derecesi % 30 altında kalan peeling ürünleri güzellik uzmanlarınca uygulanabilirken, üzeri mutlaka bir dermatoloji uzmanı tarafından uygulanmalıdır.
CİLT LEKELERİDE PRP VE DERMASTEMP-DERMAROLLER UYGULAMALARI
Leke tedavilerinde cildi onaran her yöntem lekelerde açılma yapabilir. Lakin tek başına PRP uygulamanın leke tedavisinde yeri yoktur, mutlaka, leke açıcı kremler, kimyasal peeling, lazer tedavileri ile kombine edilmelidir. Günümüzde bu tür işlemleri güzellik salonlarında yapılıyor olduğunu gelen hasta komplikasyonlarından maalesef bilmekteyiz, bu sebeple vatandaşlarımızın bu işlemleri yapma yetkisi olan kurum ve kuruluşlara müracaat etmelerini önermekteyim.
KREMLER
Cildi incelten meyve asitli veya tahriş eden hidrokinon içerikli kremler leke tedavisinde yaz aylarında kullanmamalıdır. Cildi onaran peptid yapısındaki leke kremleri yazın kullanılabilir.
SON SÖZ
Maalesef melazmanın (cilt lekeleri)yüzde yüz gibi garantili tedavisi yoktur. Leke tedavileri yaz ayları dışında kalan güneşin dünyamıza daha dar açı ile ulaştığı mevsimlerde ve mutlaka bir dermatoloji uzmanı tarafından yapılmalıdır. Leke tedavilerinde renk açıcı ve cildi tamir edici kremler ve mutlaka 50 faktör güneş koruyucuları ile birlikte kullanılmalı, lekenin tekrar etmemesi için hekim uyarılarına ve idame tedavilerine mutlaka uyulmalıdır.