yeni Türkiye'nin yeni başbakanı Davutoğlu'nu hocaları, öğrencileri, dünyanın çeşitli yerlerinden arkadaşları ve kendisine yarım asrı aşkın bir zamandır şahitlik eden dostları anlattı.
PROF. DR. MUSTAFA ÖZEL - BİLİM VE SANAT VAKFI BAŞKANI
Fikir-eylem birliğinin sembolü
Ahmet Davutoğlu, bir birlik insanıdır. Muhtemelen tevhid inancının bir yansıması olarak, birçok zıtlığı kafasında ve hayatında birliğe dönüştüregeldi. Fikir/Eylem birliği; Akıl/Gönül birliği; Millet/Ümmet birliği, Ümmet/İnsanlık birliği... Daha üniversite öğrencisiyken dünyanın bütün önemli dini merkezlerini dolaşmıştı. Öncülük ettiği bir Hind düşüncesi okuma atölyesi iki yıldan fazla sürmüştü. Birlik düşüncesi Davutoğlu'nu dünya sosyal bilimine yön verecek teorik çalışmalardan ne yazık ki şimdilik alıkoydu. Gerek doktora tezi, gerek planlarını çıkarıp, hazırlamış olduğu Tarihi Derinlik, Kültürel Derinlik, Siyasi Derinlik gibi çalışmaları insan ve toplum bilimlerine derinlik kazandıracak çalışmalardır. Fakat Türkiye'nin tarihi akış içindeki 'Merkez Ülke' olduğuna olan derin inancı, onu mütemadiyen eyleme itiyordu. Yukarıda saydığım teorik çalışmaların pratiğe yansıyan yüzü olan Stratejik Derinlik, devlet eylemini doğrudan etkileyen bir çalışma oldu.
'Komşularla Sıfır Sorun' onun Akıl/Gönül birliği ilkesinin yansımasıdır. Bu siyasetin Suriye'de batağa saplandığını söyleyenler yanılıyor. Orada Rusya, AB, ABD gibi küresel güçlerle İran, İsrail gibi bölgesel güçlerin hepsinin haksız gücü arkalamasına rağmen, Türkiye tek başına teraziyi dengeleyen güç oldu. Bu başarısızlık değil, merkez ülkenin ayağa kalkmakta olduğunun işaretidir. Davutoğlu'nu eleştirenler, 'Haksızlığa boyun eğilsin, sorun çıkmaz!' diyen, realizm kisvesi altında her rezilliği sineye çeken ilkesizlerdir. Davutoğlu için Türk ile Müslüman, Müslüman ile İnsan özdeş kelimelerdir. Bölgesine bakarken Türk/Kürt/Arap... ayrımı yapmayan; dünyaya bakarken Müslüman/Hristiyan/Budist... ayrımı yapmayan çok özgün bir devlet adamı. Eflatun'un düşlediği filozof-yönetici. Ülkeye ve dünyaya hayırlı olsun.
210
PROF. DR. ALPARSLAN AÇIKGENÇ - YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ÖĞRETİM ÜYESİ
Allah vergisi liderlik kabiliyeti
Ahmet Hoca ile 1985 yılından beri tanışırız. O zaman kendisi Boğaziçi'nde doktora tezi üzerinde çalışıyordu. Konuşmalarından ve çalışmalarından bahsettikçe ne kadar geniş ilmi vukufiyeti olduğunu anlamıştım. Sonra Malezya'da sekiz yıl kadar birlikte çalışma imkânımız oldu ve daha yakından kendisini tanıdım. Malezya'da iken o zaman Türkiye'den çok sayıda akademisyen bulunduğu için birlik kurmuş ve düzenli aidatlar toplayarak öğrencilere mali kaynak oluşturmuştu. Bu da onun liderlik kabiliyetini ortaya koymaktadır. Çalıştığı üniversitenin dünya çapında bir akademik kuruluş olması için Malezya'nın devlet yetkilileri ile yaptığı görüşmeleri hepimiz müşahede etmişizdir. Ahmet Hoca, nazariyeyi, uygulama ile birleştirebilen nadir ilim adamlarımızdandır. İlim adamları 'çok teorik kaldıkları için uygulamada aynı başarıyı gösteremezler' kanaatini Ahmet Hoca yanlışlamıştır. Ancak son iki yıldır, Türkiye dış güçlerin çok akılcı bir şekilde planladıkları bir kıskaç içerisine sürüklenmeye çalışılmaktadır. Maalesef yetişmiş eleman eksikliği bu tür planları tahlil etmede bizi zayıf bırakmıştır. Ahmet Hoca, Allah vergisi bir zekâya sahip. Liderlik kabiliyeti ve bu tür özellikleri birleştirilince ülkemizin böyle bir siyaset ve bilim adamı yetiştirmiş olmasından gurur duyuyorum.
310
DOÇ. DR. M. CÜNEYT KAYA - İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ
Sokrat'ın masasından Selahaddin'in karargâhına
Ahmet Davutoğlu'nun derslerine katılan birisinin dikkatini çekecek ve hemen ardından onu cezbedecek ilk şey, hocanın düşünce tarihi ve siyasî tarihe olan vukufiyetidir. O, hemen her dersinde sizi antik dünyadan modern zamanlara kadar farklı medeniyet havzalarının düşünsel ve siyasî tarihlerinde mukayeseli bir gezintiye çıkartır. Bir anda kendinizi Sokrat veya Konfüçyüs'ün yanında bulabilir, biraz sonra Kudüs önlerindeki Selahaddin-i Eyyûbî'nin karargâhında, Endülüs'te el-Hamra Sarayı'nda ya da Rönesans İtalya'sında gözlerinizi açabilirsiniz. Ancak o, bunu bir tarihçi güdüsüyle değil, günümüzün entelektüel problemlerini ve siyasî tartışmalarını derinlikli bir şekilde ele almak üzere yapar. Bu anlamda onun stratejik derinliğinin arkasında yatan köklü bir tarihî ve entelektüel bir derinlikten rahatlıkla söz edilebilir.
410
PROF. DR. SEYYİD HÜSEYİN NASR - YAZAR, İSLAM DÜŞÜNÜRÜ
Müstesna zekâ derin maneviyat
Prof. Dr. Ahmet Davutoğlu'nu öğrencilik yıllarından beri tanırım. İrtibatımız üniversitede hocalık yaptığı dönemde de sürdü. Son derece yetenekli bir ilim adamı olmasının yanında uluslararası ilişkiler ve uluslararası siyaset sahalarına muazzam vukufiyeti ile seçkin bir siyasetçidir. İslam entelektüel geleneğine hâkimiyeti ve dışişleri bakanlığı yaptığı süre zarfında uluslararası arenada edindiği tecrübe ile başbakanlık makamının hakkını vereceğine inanıyorum. Kendisini tebrik ediyor, başarılarının devamını Cenab-ı Hak'tan niyaz ediyorum.
510
PROF. DR. ŞERİF MARDİN - AHMET DAVUTOĞLU'NUN TEZ HOCASI
Doğu ve Batı'yı bilen nadir insanlardan biri
Davutoğlu ilginç bir isim hiç şüphesiz. Çünkü Hobbes'u bildiği kadar İslami kültürün ana noktalarını da biliyor. Bu açıdan iyi ve başarılı bir öğrenciydi. Bugün dünyada, Batı ve Doğu kültürünü birleştirebilecek olan nadir insanlardan biridir. Bu iki kültürü birleştirmede özel bir yapılandırma şekli var onun. Bizdeki devlet adamlarının çoğunun yapabileceği bir şey değil bu. Böyle yönetici bizde pek yoktur, doğuyu bilen vardır, batıyı bilen vardır. Onlar da az bilirler ama Davutoğlu, her ikisinin de ana noktalarını çok iyi öğrenmiş bir isim.
610
PROF. DR. RİCHARD FALK - BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÖZEL RAPORTÖRÜ
Diplomatları kendisine hayran bırakırdı
Ahmet Davutoğlu'nu henüz genç bir uluslararası ilişkiler profesörü iken Malezya'da tanımak ve 25 yıldan beri tanıyor olmak benim için büyük bir onur. Davutoğlu'nun müstesna zekâsı, geniş bilgi birikimi ve bütün bunların çok daha üzerinde insancıllığı ile derinlikli maneviyatı beni yürekten etkilemişti. Çeşitli dışişleri diplomatları yakınlarımızın da Türkiye'yi anlatmak ve tanıtmak konularında onun yeteneklerine benimle aynı şekilde hayranlık duyduğunu ifade edebilirim. Türkiye, beklenmedik onca olumsuz olay esnasında Davutoğlu'nun dış politikasının baş mimarı olması dolayısıyla kendisini şanslı kabul etmeli.
710
DOÇ. DR. AHMET OKUMUŞ - İSTANBUL ŞEHİR ÜNİVERSİTESİ
Siyaseti olan Müslüman
Ahmet Davutoğlu'nu bir hoca, bir kılavuz ve bir ağabey olarak tarif edebiliriz. Öğrenmeye talebesinden daha heyecanla açık bir hoca, etrafında halka olanların motivasyonlarını diri tutmaya kadir bir rehber, muhiplerinin dertlerine ortak olup yol açıcı nasihatler veren bir ağabey. Fakat asıl ayırt edici şahsiyetini, terkibi artık nadir görülen şu üç vasfı şahsında cem etmiş olmasında buluyor diye düşünüyorum: tutkulu bir mü'min, tecessüs sahibi bir fikir adamı ve siyaseti olan bir Müslüman. Tanıyıp sevdiğimiz şahsiyetlerin çoğunda bu üç vasıftan biri ya zayıf ya tümüyle eksik olabiliyor. Davutoğlu'nu tarif eden vasıflar bu terkipte gizli diye düşünüyorum.
810
PROF. DR. SABRİ ORMAN - MERKEZ BANKASI MECLİS ÜYESİ
Kendinizi iyi hissettirir
Ahmet Davutoğlu Bey ile hayatın çeşitli halleri içinde birlikte olma imkânı bulduk. Onunla ilgili kısa bir metin içinde mutlaka belirteceğim şey insanın kendini onun yanında iyi ve güvende hissetmesidir. Ahmet Hoca fikren ve hissen başkalarına son derece açık bir insandır. Hatta ailesi onun bu hususta ölçüyü biraz kaçırdığı kanaatinde dahi olabilir. Henüz bir doktora öğrencisiyken kendisiyle ilk tanıştığımızda merhum Ahmet Davudoğlu hocayla bir akrabalıkları olup olmadığını sorduğumda, akraba değil ama kardeş oldukları gibi bir şey söyleyerek beni şaşırttığını hatırlıyorum. Hayatın halleri insanın hayal gücünden daha zengindir. Normal olarak ilm-i siyaseti tedris etmesi beklenen Ahmet Hoca'nın, şimdi onu tatbik mevkiinde olması da bunu teyit eden bir örnektir.
910
MURAT ÜLKER - YILDIZ HOLDİNG YÖNETİM KURULU BAŞKANI
Entelektüel bir rol model
Sayın Ahmet Davutoğlu ile arkadaşlığımız 11 yaşında, İstanbul Erkek Lisesi'nde başladı. Yıllar geçti, Davutoğlu akademik dünyada ilerledi, iyi bir hoca oldu, değerli talebeler yetiştirdi. Arkasından siyasi kariyeri başladı. Ama benim için ve biliyorum ki, İstanbul Erkek Liseli sınıf arkadaşlarımız için kendisi '438 Ahmet' olarak kaldı. Ona da sorarsanız, ben hala '692 Murat'ımdır. 6 Fen A'dan mezun olan bizler farklı mesleklere doğru gittik. Davutoğlu ise, lisedeki halini devam ettirdi ve entelektüel hayatı seçti. Yıllıkta Ahmet için şöyle yazmışız: 'Diğer derslerinin yanında bilhassa tarihte söz söylemedeki kabiliyeti ve fikir hayatındaki faaliyetleri, onun ileride yüksek şahsiyet olacağı inancımızı güçlendiriyor…'
1010
PROF. DR. ENGİN AKARLI - AHMET DAVUTOĞLU'NUN HOCASI
Türkiye için bir imkândır
Davutoğlu, benim en sevdiğim öğrencilerimden biridir. Fevkalade takdir ettiğim bir insandır. Kafasında bir vizyon var, o vizyona göre bir Türkiye düşünüyor. Türkiye'de onun vizyonunu destekleyecek şekilde bir eğitim vizyonumuz olsa, bir hukuk vizyonumuz olsa harika bir denklik oluşacak. Uluslararası politika anlamında söylediklerini romantik bir Osmanlıcılığa indirgemek, ne söylendiğini görmemektir. Davutoğlu'nun olgunluğu, vakarı ve o duruşu Türkiye için önemli bir imkândır. Bunu siyasetin bütününe taşırsa zannediyorum başka bir dil konuşuyor oluruz yakında.