Doğum gerçekleştikten sonra her zaman her şey dört dörtlük seyretmez. Bazen doğum sonu rahim toparlanmaz ve şiddetli vajinal kanama ile karşılaşabiliriz. Bazen bebeğin eşi dediğimiz plasenta çok geç ve güç olarak düşer, hatta kürtajla almak bile gerekebilir. Bazen vajende derin yırtıklar olur dikmek güç olabilir. Bazen de bebekle ilgili solunum sorunu, hareket azlığı ya da kakasını yutması gibi sorunlar gelişir ve bunlar tedavi edilir.
Tüm bu nedenlerden dolayı doğumdan sonra en az 6-12 saat anne ve bebeği izlemek gerekiyor. Anne ve bebeğin asla tek başına kalmaması, olası bir sıkıntının hemen hastane personeline iletilmesi gerekir. Öyle ki eve dahi taburcu edilmiş olun loğusa ve bebeğin tek kalmamasında büyük faydalar vardır. Yeni doğum yapmış olan annenin başı dönebilir, düşüp başını herhangi bir yere çarpabilir, kucağında bebeğini düşürebilir, bebeği kucağında boğulabilir.
Doğumdan hemen sonra annenin bebeği ile buluşturulması, sesini duyması sütün salınımını hızlandırır. Doğum sonunda bebekleri hemen yıkamıyoruz. Hatta 3,4 gün anne karnında iken derisini koruyan kremsi madde (verniks kazeoza) ile birlikte durması bebeği bazı mikroplardan korur. Bazı çocuk hekimleri göbek düşünceye kadar yıkanmamasını önermektedirler. Ben kendi çocuklarımı 4.günde göbeklerini temiz bir tülbentle sararak yıkamışımdır. Şimdilerde eczanelerde göbek kapayıcı bantlarda satılmaktadır.
Sütün rahat inmesi için sizin pozisyonunuz, rahatlığınız, sıvı alımınız ve bebeğinizi yarım saatte bir hiç olmazsa bir saatte bir memenize tutmanız, sabırla meme başını yakalamasına yardım etmeniz son derece büyük önem arz eder. Anneliğin mahareti mama vermeye muhtaç olmadan bebeğinizi kendi sütünüzle doyurabilmenizdedir.
Kimyon, dereotu, nohut, mercimek, kuru fasulye, turp, turp tohumu, havuç tohumu, pak maya, marul, soğan, karalâhana, enginar, bal şerbeti, yoğurt, üzüm, hurma, kuru incir gibi gıdalar yanında rezene, anason, ısırgan otu, ada çayı, maydanoz, çörek otu, pekmez, tahin anne sütünü arttırır. Bunların bir kaçını bir arada içeren hazır çaylar da mevcut.(Humana steell)
Bebeklerimizi doğar doğmaz yıkamıyoruz. Ilık suya batırılmış pamuk veya anne sütü ile ıslatılmış pamukla yüzünü gözünü silebilirsiniz. Doğumda derisinde bulunan kremsi maddenin bebeği koruyucu etkisinden dolayı 3,4 gün yıkanmamasını öneriyoruz. Göbek düşünceye kadar yıkamaya çekinen ailelerimizde var.
Genital bölgede dikişleri olan annelerimiz bu dikişlerin güzel kaynaması için temiz tutulması ve kabız kalmaması gerekir. Bu kesinin ipleri genellikle 11-13.günlerde kendiliğinden düşer. Kanla, dışkı ile kirlenirse açılma yapabilir. Dikiş yerlerinin tam üzerine oturulmamalıdır. Mümkün olduğunca ters tarafa doğru yan yatılmalıdır.
Kabız kalmamak için İncir, kayısı, erik, hurma aç karnına tüketilmeli, saf zeytinyağı, çörekotu yağı 1-2 yemek kaşığı içilmeli. Muz, marul, şeftali yenmemeli. Sinameki çayı içilebilir.
Epizyo ağrısına karşı makattan ağrı kesici, inflamasyon dediğimiz şişkinliği azaltıcı fitiller çok faydalıdır. Epizyo bölgesine uyuşturucu, ağrıyı hissettirmeyen kremler sürülerek yan tarafa ince bir pet konarak vajen çıkış bölgesine de ayrıca pet koyarak mümkün mertebe loğusa kanının, dışkının bulaşı engellenmiş olur, yara yeri çabuk iyileşir. Doğumdan hemen sonra banyonuzu yapabilirsiniz. Canınızın istediği gıdaları yiyebilirsiniz.
Doğumdan sonra memeler en çok bakımı gereken organlardır. Her emzirmeden önce ve sonra meme başları ve etrafındaki koyu renkli kısım anne sütü ile yıkanmalıdır. Birkaç ayvanın çekirdekli kısmı bir fincan gül suyu içerisinde buzdolabında bekletilirse bir jel oluşur. Bu jel de meme başına sürülürse çatlak oluşumunu önler.
Sert kısımlar varsa sıvazlanarak boşaltılmalıdır. Yeşil nane az miktar suda haşlanıp sert kısımlar üzerine yerleştirilirse sertlik daha kolay çözülür. Rendelenmiş havuç da rahatlatır. Memede kızarıklık, ateş, titreme, meme başında kanama mevcut ise tekrar hastaneye başvurulmalıdırlar. Bu tablo meme iltihabı olup antibiyotik tedavisi ve meme drenajı gerektirir.
Lohusalık döneminin ilk 2-3 gününde günlük kanama miktarı 8-10 pet olup giderek pet sayısı düşer. Şiddetli kanama, pıhtılar düşürme, bayılma, dikiş yerlerinde kızarıklık, yükselen ateş, doğum sonu 40 gün geçmiş hala kanamalar devam ediyorsa yeniden sağlık kuruluşuna başvurmalısınız.