Doların, altının değişimi, buna paralel petrol fiyatlarının yükselişi Türk ekonomisinin durumunu yansıtır hale geldi. İşte bu nedenle evdeki Hanım Teyze ve kahvedeki Ahmet Amca, emekli, çalışan herkes merak ediyor: “Dolar ne oldu da şu günlerde birden bire yükselişe geçti?”
Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s not kırmadan önce 3.79 TL olan dolar, not kırıldıktan sonra 3.81 TL olmuştu. 12 Mart’ta 3.87’ye, 15 Mart’ta 3.92’ye yükselmişti. Evdeki Hanım Teyze’nin, Ahmet Bey Amca’nın dolarla işleri yok ama; onlar da alıştılar. Sabahtan akşama gözleri TV ekranında, kulakları haberlerde dolar fiyatını, altın fiyatını izliyorlar. Hepimiz biliyoruz ki dolar yükseldiği zaman altın fiyatları da yükselecek.
Dolar önce bizden kaynaklanan nedenlerle yükseliyordu, ancak daha sonra küresel rüzgârın etkisiyle yükselir oldu.
Mart ayının başında “Dokuz ayın çarşambası bir araya geldi”.
Moody’s Türkiye’nin kredi notunu kırdı.
Cari açık (döviz açığı) yüksek çıktı.
Enflasyonun yükselişini sürdürdüğü anlaşıldı.
İşte bu 3 olumsuz gelişmenin etkisinde, dolarda, faizlerde ayarlama görüldü. Sıcak para tahvilden çıktı, dövize yöneldi. Döviz talebi arttı. Dolar fiyatı, faiz fiyatı yükselişe geçti.
Bizden kaynaklanan olumsuz gelişmelerle başlayan çalkantı sona ererken, bu sefer, “küresel rüzgârlar” doların fiyatını harekete geçirdi. Dünya piyasalarında dolar değerlenmeye başladı.
Amerika’da Trump’ın politikaları doların değerini olması gereken çizginin altına çekmişti. Amerikan ekonomisindeki olumlu gelişmelere ek olarak Amerika’da faiz artırımına yönelik beklentiler, doların değerini yükseltmeye başladı.
Döviz fiyatlarındaki son günlerdeki artışın arkasında küresel rüzgârların sert esmesi var ama, unutmayalım bizde döviz fiyatı “sadece” doların küresel piyasalarda değer kazanması nedeniyle artmıyor. Döviz fiyatını yukarıya tırmandıran “sorunlarımız devam ediyor”.
Cari açığımız büyük. Enflasyonu aşağıya çekemiyoruz. İthalat artışı, ihracat artışının önünde koşuyor.
O zaman yapılması gerekenler bir an önce yapılmalı ve gerekli tedbirler alınmalı.
Bugün baktığımızda geçen hafta yaşanan sert hareketler sonrası biraz sakinleşme görebiliyoruz. Çünkü geçen hafta tüm zamanların rekoru kırılmış rakamlar, 4.0375 i göstermişti. Teknik açıdan dolar/TL için 3.9840 seviyesinin önemli direnç konumuna gelse de bugün döviz kurlarındaki düşüş eğiliminin süreceği beklentisi piyasalarda halim olan görüntü.
Öte yandan, ABD-Avrupa ile Rusya arasındaki diplomatik kriz, Amerika ile Çin arasındaki ticaret savaşları, Amerika merkez bankası (FED) üyelerinin açıklamaları yatırımcıların odağında olacak.
Bir diğer konu ise Bulgaristan’ın Varna Kentinde gerçekleştirilen Türkiye AB zirvesinin de yurt içi piyasaların en önemli gündem maddesi olarak takibinde olacak. O nedenle, döviz kurlarında bir miktar düşüş eğiliminde olma olasılığı var.