Dünya ülkelerinin ilginç yasakları

‘Yasak’ denilince akıllara insan sağlığına zararlı ürünler ya da kamu yararına aykırı uygulamalar gelir. Mentalfloss adlı internet sitesinin derlediği habere göre, dünyanın dört bir yanında ilginç yasaklar ve bir o kadar da ilginç gerekçeleri var. Kimi ülke mutfak kültürünün kaybolmaması için ketçapın kullanımına engel koyarken, kimi de tuhaf bebek isimleri için harekete geçmiş.

1- Bebek yürüteci: Kanada’daki bebekler, yürümeyi öğrenmek için eski bir yöntemi uygulamak zorundalar. Zira onların adım atmasını kolaylaştırmak için üretilen bebek yürüteçleri, ülkelerinde 2004 yılından beri yasak. Bebeklerin hayatını tehlikeye soktuğu ve zihinsel gelişimlerini engellediği gerekçesiyle böyle bir karar alındığı belirtiliyor. Bu karara uymayıp da bebek yürütücüsü alanların, 100 bin dolara kadar para ve 6 ay hapis cezasına çarptırılması pek muhtemel.

2- Okul kantinlerinde ketçap: ‘Ketçapsız bir okul kantini de olur mu?’ demeyin. Fransa, 2011 yılında okul kantinlerinde ketçap kullanılmasını yasakladı. Nedeni ise sanıldığı gibi ‘sağlığa zararlı’ olduğu için değil. Sadece ülkesinin mutfak kültürünü korumak için. Ne var ki Fransız usulü patates kızartmalarının üstüne ketçap döküldüğü de unutulmaması gereken bir gerçek.

3- Elektrik ampulü: Elektrik ampullerinin kullanımını yavaş yavaş sonlandırmak kolay olmadı. Küba, bu alanda en büyük gelişme kaydeden ülkelerden. Ampullerin kullanımını, satışını ve ihracatını 2005 yılında yasaklayan ülke, floresan ampullere hızlı bir geçiş yaptı. Küba’yı takip eden ülke ise Arjantin oldu. 2010 yılında aynı uygulamayı hayata geçirdi. Ardından Avrupa ve Asya’daki pek çok ülke, yavaş yavaş floresan ampullerin kullanımını yaygınlaştırdı.

4- Aslan yelesi: İran, 2010 yılında aldığı bir kararla erkeklerin kullanabileceği pek çok saç şeklini yasakladı. Aslan yelesi ve atkuyruğu, sözünü ettiğimiz yasaklı saç modellerinden birkaçı.

5- Plastik torba: Bangladeş, 2002 yılında yeni bir trend başlattı. ‘O da ne?’ diye soracak olursanız söyleyelim: Plastik torbaları yasaklayarak, bu alanda bir ilki başlatan ülke oldu. Bu yasak, Fransa, Tanzanya ve Meksika gibi pek çok bölgede popüler hale geldi. San Francisco eyaleti ise 2007 yılında plastik torba kullanımını yasaklayan ilk ABD eyaleti oldu. Los Angeles da ocak ayında aynı uygulamayı hayata geçirdi. Bakalım sıradaki kim olacak?

6- Dayak: ABD’nin tam 19 eyaletindeki okullarda dayak atılması yasak. Fakat öyle ülkeler var ki, oralarda bırakın okulu, evde bile bu durum söz konusu olamaz. İsveç’te anne ve babalar, 1979 yılında alınan karar sonucu çocuklarına bir fiske bile atamaz.

7- Sakız: Singapur, 1992 yılında yürürlüğe koyduğu bir yasak kararıyla sakız severlerin balonunu patlattı. Ancak bu durum, 2004 yılında biraz değişti. Şimdilerde doktorun yazdığı reçete sayesinde sakız temin edilebilir.

8-McDonald’s: Amerikan fast food zinciri McDonald’s, 1988 yılında Bolivya’da açıldığında yiyeceklerini seven tek bir Bolivyalı yoktu. Bu nedenle herhangi bir satış olmuyordu. 2002 yılında dev şirket, mesajı almış olmalı ki ülkeyi bırakıp gitti. Böylelikle Bolivya, McDonald’s’ın olmadığı ilk Güney Amerika ülkesi oldu.

9- Tuhaf bebek isimleri: Danimarka, Yeni Zelanda, İsveç ve daha birçok ülkede bebeklere tuhaf, duyulmamış isimler koymak yasak. Danimarka’da aileler, hükümetin belirlediği 7 bin isimden birini değil de başka bir ad koymak isterse kilisenin onayını almak zorunda. Yeni Zelanda ve İsveç ise her yıl yasaklı bebek isimlerinin listesini güncelleyenlerden.

10- Sigara: Ekonomi dergisi Business Week, 2006 yılında yaptığı araştırmada Bhutan’ı, Asya’nın en mutlu ülkesi olarak tespit etti. Bundan dört yıl sonra ülkedeki sigara kontrol yasası, sigaranın üretiminden satışına kadar her şeyini yasaklayarak Bhutanlıların ‘gayrisafi milli mutluluğu’nu artırdı. Ancak sigara konusunda bu kadar sıkılığa rağmen hâlâ yasal bir boşluk var. O da ülkede sigara tüketiminin önünde herhangi bir engel olmaması.