TARİHE YOLCULUK (290)
Eğer Bursa’ya yolunuz düşerse, mutlaka Emir Sultan Türbesini ziyaret ederek Muhammed Şemseddin ile alile efradının ruhî şeriflerine Fatiha okumadan ve camisinde iki rekât şükür namazı kılmadan geçmeyiniz.
Beş otobüs dolusu kafile, Emir Sultan Külliyesi’ne vardığında park olarak yapılan alanda güvercinlerle karşılaştık. Biraz ilerde tarihi bir çeşme ve çeşmenin sol tarafında ise, eski bir elektrik trafosu duvarlarına çizilmiş lale ve semazen figürleri yer alıyordu. Külliye ve çevresinde altı tarihi çeşmenin yer aldığını sonradan öğrendim.
Külliyenin bulunduğu mekânda Emir Sultan Türbesi ve Camisi, Emir Sultan Hamamı ve Kültür Merkezi ile Emir Buhari Dergâhı (Kültür Merkezi) yer alıyor. Bursa’daki eski medrese ve dergâh gibi yapıların kültür merkezi ve okuma salonu olarak kullanıldıklarını gözlemledim. Halk arasında “Şifa Hamamı” olarak da bilinen Emir Sultan Camisi, hamamıyla birlikte Yıldırım Bâyezid’in kızı ve Emir Sultan’ın eşi Hundî Hatun tarafından 1426’da yaptırılmış. Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından 2012 yılında restore edilen hamam kültür merkezi olarak tekrar değerlendirilmiş. Kapalı olan hamam soğukluk, ılıklık, sıcaklık, su deposu ve külhan (ocak) bölümlerinden oluşan dikdörtgen planlı ve tek kubbeli bir yapıdan oluşuyor.
Emir Sultan’da zamanı doyasıya yaşamak ve uhrevî havasını soluklamak açısından bir yarım gününüzü türbe, camisi ve Emir Sultan Mezarlığı’ndaki tarihi mezar taşlarına ayırmanız gerekir. Camiye giriş bölümünde şadırvanlı geniş ve güzel bir avlu sizi karşılıyor. Bu şadırvanda hem abdestinizi tazeler hem de güvercinlerin nasıl bol bol nasiplendiğini zevkle seyredebilirsiniz. Bursa’da gezdiğim ve gördüğüm camilerin içinde en geniş ve en güzel avlusu olan caminin Emir Sultan Camisi olduğunu söylemeden geçemeyeceğim. Cezeri Kasım Paşa Medresesi, türbesi ve aşevinin ise, caminin batı kısmında bulunmakta iken 1855 tarihinde meydana gelen depremde tamamen yok olduğu ve günümüze bu binalardan bir şey kalmadığını da bir kenara not edebilirsiniz.
EMİR SULTAN (MUHAMMED ŞEMŞEDDÎN)
Bursa’ya seyahat eden binlerce insanın muhakkak ziyaret ettiği türbe ve mekânlardan biri olan Emir Sultan Türbesi’nde metfun olan Emir Sultan kimdir, necidir ve Bursa’ya nerden gelmiştir?
Hicri 770(M.1368) tarihinde Buhara’da doğan, 833/1429 tarihinde Bursa’da vefat eden Emir Sultan’ın asıl adı Muhammed Şemseddîn’dir. Babası “Emir Külâl” lakabı ile tanınan devrin mutasavvıflarından Seyyid Ali Efendi’dir. Ergenlik çağına kadar ilk hocası babası tarafından yetiştirildiğinden kendilerine, Hz. Peygamber neslinden geldiği için Emir, nesebi Hz. Hüseyin Efendimiz’e dayandığından Seyyid, Buhara’da doğduğundan dolayı da Emir Buhârî veya Emir Şemseddin-i Buhârî denilmiştir. Tasavvufî terbiyede velilik manevi rütbesine ulaşması ve aynı zamanda Sultan Yıldırım Bâyezid’in damadı olması dolayısıyla “Emir Sultan” da denilmiştir.
Hac farizasını edâ ettikten sonra geldiği Medine-i Münevvere’de gördüğü bir rüya üzerine Bursa’ya kalıp yerleşen Emir Sultan, İki Cihan Serveri’nden aldıkları manevi emir üzerine Sultan Bâyezid’in kızı Hundî Fatma Sultan ile evlenmişler, bu evlilikten Emir Ali adında bir oğlu ile iki kızları olmuştur.
Emir Sultan hazretlerinin Halvetiyye tarikatının Nurbahşiyye koluna intisab ettiğini ifade edenler olduğu gibi, babası Seyyid Ali’den Necmeddin-i Kübra’ya ulaşan bir silsileden bahisle Bübreviyye tarikatına mensup olduğunu söyleyenler de vardır. “Kerametler Sultanı” olarak da anılan Emir Sultan, 63 yaşında iken veba hastalığına yakalanarak dâr-ı bekâ’ya göç eylemişlerdir.
Eğer yolunuz Bursa’ya uğruyorsa, mutlaka Emir Sultan Türbesini ziyaret ederek Muhammed Şemseddin ile alile efradının ruhî şeriflerine Fatiha okumadan ve camisinde iki rekât şükür namazı kılmadan geçmeyiniz.
YARIN: Dünyevileşmenin neresindeyiz?..