Piyasalar 15 günde kazandığını 1 günde geri verebiliyor. Bayramdan önce piyasalarda bir koalisyon hükümeti kurulacağı beklentisiyle çok çok olumlu seyreden gelişmeler yaşandı. Dışarıda Yunanistan’ın kurtarılması da işin tuzu biberi oldu. Dolar/TL ve Euro/TL’de düşüşler yaşandı. TL değer kazanmaya başladı. Borsa İstanbul ise 83,000 puan seviyelerine kadar yükseldi. Tabii ki dolar ve euro’daki değer kayıplarının bir başka sebebi de bayram öncesi TL ihtiyacının olması TL’yi güçlü kılan faktörlerden bir tanesiydi. Her zaman olduğu gibi her şeye çok çabuk tepki veriyoruz. Piyasalarda negatif veya pozitif ayrışabiliyoruz. Bayram öncesi pozitif ayrışmıştık, bayram sonrası geldiğinde ise bambaşka bir piyasa vardı. Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun teşkilatlarına seçime hazırlıklı olun talimatı piyasalarda bir anda acaba koalisyon olmayacak mı endişelerini öne çıkardı. Bir erken seçim ihtimalini gündeme taşıdı. Önceki gün öğlen saatlerinde yaşanan terör saldırısı da piyasalardaki endişeleri bir kat daha artırdı. Piyasalarda hemen tepki verdi. Dolar/TL ve Euro/TL’de yükselişler hızlandı. TL Dolar ve Euro karşısında değer kaybetti. Bayram öncesi dolar/TL 2,620 seviyelerini Euro/TL ise 2,870 seviyelerini test etmişti. Bayram sonrası dolar/TL’de geldiğimiz nokta 2,700 Euro/TL’de ise geldiğimiz nokta 2,930, borsa İstanbul ise 81,000 seviyelerine doğru geri çekildi. Para piyasalarında artık iki fiyatlama yapılacak. Birincisi hükümet kurma çalışmaları ve erken seçim ihtimalleri dövizdeki hareketliliğin belirleyicisi olacaktır. İkincisi ise dışarıda FED tarafından yaşanacak gelişmeler. Bayramdan sonra FED başkanı Yellen’in açıklamaları da çok önemliydi. Faiz artırımlarının 2015 yılı içerisinde muhakkak olacağını ve kademeli bir faiz artırımının başlayacağını açıklaması da uluslar arası piyasalarda doların cazibesini tekrar artırdı. Daha önceki yazılarımda dövizdeki düşüşler için yalancı bahar ve piyasalar olumluyu çok fazla fiyatlıyor demiştim. Aynı şeyleri tekrar söylüyorum, dolardaki düşüşler alım için büyük fırsat çünkü FED tarafından faiz artırımlarının başlayacak olması doları tüm para birimleri karşısında önemli ölçüde değer kazandıracak. Tabii ki bundan en çok etkilenen ülkelerin başında gelişmekte olan ülkeler gelecektir.
Yine dışarıda önemli gelişme Yunanistan’ın kurtarılması, Yunanistan 4 ncü defa kurtarılmasına rağmen hala Euro bölgesi için büyük bir tehdit olmaya devam ediyor. Gelecekte Yunanistan yine büyük bir tehdit olarak karşımıza gelmeye devam edecek. Her defasında Yunanistan’ın borcu katlanarak geri gelecek ve işin içinden çıkılamaz bir durum olacak. İşte o zaman Euro bölgesi için çanlar çalmaya başlayacak. Şimdi bile Yunanistan’ın kurtarılmasına karşı çıkan Euro bölgesi ülkeleri arasında homurtular arttı. Özellikle İngiltere sert tavırları ile öne çıkıyor. Bu süreçte diğer Euro bölgesi ülkeleri de aynı tepkileri vermeleri çok büyük olasılıktır. Hem Yunanistan sorunu hem de FED’in faiz artırımlarının başlayacak olması önümüzdeki günlerde Euro/Dolar paritesini önemle ölçüde etkileyecektir. Ben hala Euro/Dolar paritesini 1 seviyelerinde bekliyorum.
Dışarıda şu an için tek iyi gelişme İran’a uygulanan ambargonun kalkması bu ihracatımızı olumlu bir şekilde etkileyecek, ekonomimize mutlaka önemli yansımaları olacaktır. Yine petrol fiyatlarının 50 doların altına inmesi bizim için çok önemli gelişmelerden bir tanesidir. Bu da cari açığımıza önemli ölçüde katkı sağlayacaktır.
Altın fiyatlarında son günlerde bir düşüş görüyoruz. Ons’u 1100 dolar seviyelerinde, 24 ayar altında gram bazında 95 TL seviyelerinde, hatırlayacaksınız daha önceki yazılarımda altın fiyatlarında düşüşün en iyi gelebileceği yerlerin 95, 96 TL seviyeleri olduğunu yazmıştım. Ben şimdilik buraların test edildiğini görüyorum, daha fazla düşüş beklemiyorum. Perşembe günü Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Para Piyasaları Kurulu’nun toplantısı var. Faizlerde bir değişikliğe gidilmesi beklenmiyor. TCMB büyük ihtimalle Eylül ayındaki FED toplantısını görmek isteyecektir. FED büyük ihtimalle Eylül’de faiz artışına başlayacak. Merkez Bankası FED’in hamlesine göre pozisyon alacaktır diye düşünüyorum. Döviz fiyatlarında önümüzdeki günlerde daha hareketli olmasını bekliyorum.