Medicana Konya Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Bülent Koçer önemli bilgiler verdi.
Endo-PAT Türkiye'de ilk kez Özel Medicana Konya Hastanesi'nde İç Hastalıkları Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Bülent Koçer tarafından getirilmiş ve uygulanmaya başlanmıştır. Aynı zamanda kardiyoloji, kalp damar cerrahi, beyin cerrahi, nöroloji, üroloji, endokrin uzmanları ve check up merkezleri tarafından da yaygın olarak dünyada kullanılmaktadır ve FDA tarafından onay almıştır. Dünyada Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere bir çok Avrupa ülkesinde, Mayo Klinikler de New York Üniversitesi kardiyoloji ve check up merkezlerinde, Nyu Langone Medical Center da Dr. Steven Lamb, Japonya da Tokyo Üniversitesinde Prof. Minako Tojo tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır. Aynı zamanda Amerikan Kardiyoloji Derneği, Amerikon Stroke Derneği, Avrupa Kardiyoloji Derneği gibi büyük kuruluşlar tarafından endo-PAT le ilgili bir çok çalışma ve yayın yapılmıştır.
Endo-PAT büyük ve küçük arterlerin hem de fonksiyonel damar sağlığı değerlendirmesi için, yenilikçi, güvenli ve non-invaziv tanısal bir cihazdır. FDA tarafından onaylanan ilk ve tek non-invazif bir test cihazıdır, radyasyon içermez. Endotel Fonksiyon Bozukluğu risk faktörleri ve klinik hastalık arasındaki kritik kavşak olarak tıp çevrelerince kabul edilmektedir.
Endopat Testi Nasıl Yapılmaktadır?
Testten üç saat öncesine kadar hiçbir şey yememeniz gerekmektedir. Kahve, soda, meyve suyu, alkol almamalısınız (sadece su içilebilir), sigara içmemelisiniz (nikotin içeren herhangi bir ürün yada, elektronik sigara dahil).
Rahat bir pozisyonda uzanmanız sağlanacaktır. Nabzınız, her iki el başparmaklarınıza yerleştirilen ve invanziv olmayan bir probe ile ölçülecektir. Beş dakika sonra test kaydı alınmaya başlanacak, kolunuza yerleştirilen tansiyon manşonu şişirilerek bir beş dakika daha kayıt alınmaya devam edilecektir. Test öncesinde ve sonrasındaki tansiyon ve nabız değerleriniz karşılaştırılarak endotel fonksiyonlarınız hakkında bilgi edinilecektir.
Test sonucunda damar sağlığı bozuk olan kişilere öncelikli olarak sigara, alkol, stres, obezite gibi önleyici yaşam tarzı değişiklikleri önerilmektedir. Yüksek tansiyon, kolesterol yüksekliği, diyabet, insülin direnci gibi rahatsızlıklar varsa daha sıkı takip ve izleme alınması, beslenmenin düzenlenmesi ve bazı damar yaşlanmasını azaltan ve endoteli düzelmesini sağlayan bitkisel destekler verilmektedir. Altı ay sonrası kontrolde test tekrarlanarak damarın sağlığına ne kadar kavuştuğu kişiye gösterilebilmektedir.
Damar sağlığı, damarlar içinde dolaşan kanın normal olması organların sağlığı için son derece önemlidir. Damarlar organlara oksijen, vitamin, mineral ve diğer önemli besinleri sağlayarak organların normal çalışmasını düzenlerler. Damarların iç yüzeyini kaplayan endotel adı verilen hücreler topluluğu günümüzde artık bir endokrin organ gibi kabul edilmektedir. Endotel hücreleri kan ile doku arasında bir bariyer görevi yapmak dışında birçok hormon gibi etki gösteren kimyasal bileşikleri salgılar. Bu bileşikler içinde en çok bilinen nitrik oksit (NO) damarların genişlemesini ayarlar, damarların içinde dolaşan kanın akışkanlığını sağlar. Endotel hücreleri son derece hassas ve kırılgandır.
Damar Tıkanıklığı Hangi Hastalıklara Neden Olabiliyor?
Pek çok neden endotel üzerine toksik etki gösterebilir. Bu nedenlerin bilinmesi ve risk faktörlerine karşı önlem alınması zorunludur. Damarların iç yüzeyini kaplayan endotel adı verilen hücreler topluluğu günümüzde artık bir endokrin organ gibi kabul edilmektedir. Endotel hasarın sistemik sonuçları ani ölüm, kalp krizi, inme, demans, böbrek hastalıkları, metabolik sendrom, cinsel organ bozuklukları, uyku bozuklukları gibi çok çeşitli olabilmektedir . Beyin damarlarının daralması unutkanlık, felçlere yol açarken, kalp damarlarının tıkanması kalp krizine ve kalp yetersizliğine neden olur. Bunların dışında böbrek damarlarının tıkanması hipertansiyona ve böbrek yetersizliğine, cinsel bölge damarlarının daralması impotansa (cinsel yetersizliğe) neden olur. “Kişinin damar sağlığı ne kadar genç ise kişi o kadar gençtir. Kişi endoteli kadar sağlıklıdır. Yüksek kolesterol, hipertansiyon, sigara içilmesi, beslenmede antioksidan eksikliği, serbest radikal fazlalığı, kanın pıhtılaşmasına neden olan homosistein yüksekliği endotel üzerine toksik etkilidir.
Damar Sağlığı Neden Önemli?
Kalp krizi ve felç gibi hastalıklar en sık ölüm nedenlerinden biridir. Bu hastalıklar aynı zamanda erken ölümlerin de en sık nedenidir. Kalp damar hastalıklarını meydana getiren birçok risk faktörü vardır. Hastalıklarla uğraşmak yerine koruyucu önlemler alarak hastalıkları önlemek çok daha kolay ve masrafsızdır.
Kimler Risk Altında?
Yaş, ailede kalp damar hastalığının var olması, şeker hastalığı, stres, şişmanlık, hipertansiyon, kolesterol yüksekliği (LDL yüksekliği, HDL düşüklüğü), fazla alkol, kontrolsüz doğum kontrol hapı kullanma (özellikle sigara ile birlikte), erken menopoz ve hareketsizlik en önemli risk faktörleridir. Bu faktörlerin neredeyse hepsi kötü beslenme alışkanlıkları sonucu ortaya çıkar.