21 yıl önceydi. Ankara’nın kurucu temsilcisinin bugün çok daha önemli makamlarda bulunduğu bir üniversite okulundan kızımı arabayla aldım, hareket saatini bekleyen servis araçlarının önünden geçerken servis araçlarından biri ok gibi yerinden fırladı ve bizim araca çarptı. Sürücüsü başında olmayan aracın kontak anahtarını çeviren bir ana sınıfı öğrencisiydi. Yetkili kişi yanımıza geldi ve “aracınızı biz onartalım, olay kapansın” dedi. “Hocam siz beni hiç anlamıyorsunuz, ben aracı yaptırırım, şükrediyorum ki öğrencilerimize bir şey olmadı” dedim. Birkaç gün sonra okulun ciddi! tedbirler aldığını gördüm, her tarafa yazılar asılmıştı “dikkat, öğrenci çıkabilir”, “anahtarını aldın mı?” Kurucu temsilcisi değiştikten sonraki yıllarda da ben okul servislerinin ters yoldan çıkış yapmasını önleyememiştim. Okul idaresinin savunduğu gerekçe trafik kurallarına uyulması ve ters yön kullanılmadığı durumda servislerin zaman kaybedecekleriydi. Hatta iş o kadar ilerledi ki servislerin ters yoldan rahatça çıkabilmeleri için çıkış saatinde o bölgeye trafik polisleri konuşlandırıldı. Yıllar geçiyor, bazı şeyler hiç değişmiyor. Servisler o zaman da kusursuz değildi, bugün de değil.
Geçen hafta Avcılar’da okul servisi maalesef bir evladımızı ezdi. Bu ilk olay değil. İzmir’de, Akhisar’da da benzer kazalar oldu bu yıl. Adana’da trafiğe çıkması bile yasak olan ATV aracına römork takarak on öğrenciyi okula götüren aracı trafik kontrolünde tespit ettiler. Bonzai alıp sızan okul servis sürücüsü kayıtlara geçti. Uyuşturucu sabıkalı kişinin servis sürücülüğü yaptığı belirlendi. Bu yıl okulların açıldığı gün yapılan denetimlerde ehliyetsiz sürücü tespit edildi. Emniyet müdürlüğü açıklamalarına göre denetlenen 5000 civarındaki okul servisine ortalama araç başı iki yüz lira maddi maddi para cezası kesilmiş. Suçlar araç kullanırken cep telefonu ile konuşmak, fazla öğrenci taşımak, kırmızı ışıkta geçmek gibi hiç de basit olmayan davranışlar.
Çocuklarımız çok değerli. Hiç kıyamayız onlara. Hatta psikolojilerine zarar verebilecek olmasına karşın bir dediklerini iki etmemeye çalışırız. Öğretmeni bile yan baksa çoğumuz yanlış şekilde hesap sormaya kalkarız. İş servis araçlarına geldiğinde sorun yılların kronik sorunu. Ne kadar düzenleme yapsak da yanlış davranışlar değişmiyor. İddia ediyorum, servis araçları gün boyu takip edilsin çoğu servis araç sürücüsü ceza puanını o gün doldurur. Oysa bu alanda sıfır hata olmalı. Servis sürücüsü olma koşulları özet olarak 26-65 yaş arasında olmak, devlete karşı, anayasal düzene karşı suç işlememiş olmak, rüşvet, dolandırıcılık, sahtecilik, zimmet, hırsızlık vb suçlardan sabıkası olmamak, alkollü araç kullanmak ve hız ihlali nedenli birden fazla kez sürücü belgesi alınmamış olmak (bunu hiç anlamadım, bu işin bir defası bile çocuk taşımak için çok fazla-AÖ), sarhoş olarak huzur ve sükun bozmayı alışkanlık haline getirmemek (bunu da anlamadım. Bu davranış bir kez bile olsa çocuk emanet edilmemeli) .
Okul servisleri en başta okul idarecilerince sıkı denetlenmeli. ATV römorkuyla okula öğrenci getiren bir kişi nasıl fark edilmez? Ehliyetsiz sürücü ile çocuk taşıtan servis aracı o dakika servis taşımacılığından ihraç edilmeli ve o şirket bir daha öğrenci taşımacılığı yapamamalıydı. Bu işin para cezası olmaz. Trafik kuralına uymayan her servis sürücüsü aynı zamanda öğrencilerin beynine trafik kurallarının gereksizliğini yerleştiriyor, devletin kurallarının boş verilmesinin sorun olmadığını kaydediyor ve o çocukların ileride trafik canavarı, kurallara uymayan vatandaş olmasının da yolunu açıyor. Kimse kusura bakmasın, servis sürücülüğü çok ciddi iştir ve sıfır hata ile yapılmalıdır.
Devletimize gelince, bence çok gerekli değil, en azından ehem niteliğinde değil ancak koltuk sensörleri uygulaması bir yıl ertelendi. Dış kamera ve 30 günlük kayıt da ertelenen zorunluluklar arasında. Devletimizin yıllardır ertelediği bir diğer konu kamuda iş güvenliği. Umarım bir kez daha ertelenmez. Sınıflardaki dolapların tespitinden, merdivenlerin kaydırmazlığına kadar bir dizi önlem iş güvenliğinin içinde var ve erteleme kabul edilemez. Bakınız bir kız öğrencimizi kaybettiğimiz son olayda araç sürücüsü nasıl ifade vermiş “okul ve şirket yetkilileri okulda durmamız ve girmemiz gereken alanı krokiyle belirlemediler ve okul ile servis şirketi arasındaki sözleşme içeriğini bilmiyorum” İşte tam da bu iş olmayan iş güvenlikçilerin görevi. O nedenle okullarda her türlü iş güvenliği tedbiri alınmalı, yasanın uygulanması artık ertelenmemeli ve araç sürücüleri en ufak hatalarının bile yaptırımının ağır olacağını asla unutmamalı, sıfır hata ile çalışmalılar. Tüm servis sürücüleri uyuşturucu taramasından geçirilmeli. Unutmayın en değerli varlıklarımız çocuklarımızı emanet ediyoruz. Kazasız belâsız günler dilerim. Saygıyla…