Hurma ağacı insanoğlunun yetiştirdiği en eski bitki çeşitlerinden biridir. Tam olarak bilinmemekle beraber 8000 yıl önce Babil'in en eski yerlileri Sümerler tarafından Hint Yarımadasının batısında yetiştirildiği düşünülmektedir. Aynı zamanda eski Mısır'da da hurma olduğu araştırmalar sonucu ortaya çıkarılmıştır. Mısırlılar hurmaya "funu"ve "emet" ismini vermişlerdi. Eski Mısır'da evlerin tavanlarını hurma dallarıyla süsledikleri ve kabirlerine süs olarak hurmayı kullandıkları bilinmektedir. Araştırmalarda M.Ö.320 senesine ait bir kabrin içinde mumyanın yanında hurma dalları ve çekirdekleri çıkmıştır. Firavunlar dönemine ait reçetelerde birçok hastalık için hurmaya müracaat edilirdi. Hz.İsa (a.s)'ın doğumundan önce Kur'an-ı Kerim hurmanın varlığından bahsetmektedir. Bazı kaynaklarda Rabbimizin Meryem suresinde Meryem validemize hurma ağacını sallamasın ve taze hurma yemesini tavsiye etmesinden yola çıkarak doğum öncesi tüm gıdasının hurma olduğuna hükmetmektedirler. Abdurrahman El-Dahil İspanya'ya hurma fidelerini getirip sarayın önüne dikmiştir. Amerika'ya İspanyollar tarafından 19. yüzyılda getirilmiş ve Meksika civarında yetiştirilmiştir.
Hurma neden mucizevi meyvedir?
Tıbbi Nebevi'nin en önemli besini olan hurmayla ilgili son yıllarda çok sayıda araştırmalar yapılmakta, her seferinde farklı faydaları ortaya çıkarılmaktadır.
Hurma, besin içeriği en zengin meyvelerdendir. İçerisinde anne karnından başlayıp, hayatın tüm dönemlerinde (çocukluk, hamilelik, yaşlılık..) ihtiyacımız olan besin gruplarının hemen hemen tamamı mevcuttur. Yüz gramı yaklaşık 300 kalori var. Kalori fazlalığının nedeni fruktoz ve dekstrozdan zengin olmasıdır
Ama bu küçük kusur onun diğer mühim avantajlarını gölgelemiyor. Her şeyden önce çok güçlü bir “posa” kaynağı.
Bağırsak iç dengesini ve kabızlığı önleme bakımından bu çok önemli bir avantaj. Ayrıca “tanen”ler olarak bilinen “polifenolik” antioksidanlardan da çok zengin.
Tanenler hemoroid oluşumunu engelleyebilen, iltihaplara ve enfeksiyonlara karşı direnç oluşturan antioksidanlar.
Hurmanın mükemmel bir demir ve potasyum kaynağı olduğunu da unutmayın. 100 gramında 700 mg potasyum (mükemmel bir rakam) ve bir mg demir var. Sarı nokta hastalığı ile mücadelede işe yarayan zeoksantin isimli karetenoidin de en güçlü kaynaklarından biri yine hurma.
Kalsiyum, magnezyum, bakırdan da zengin olduğunu bir kenara not edin. Bitmedi, hurmanın başka marifetleri de var: K vitamininden, B grubu vitaminlerden de çok zengin.
Güçlü K vitamini yapısı nedeniyle pıhtılaşmayı önleyebilen ve kemiklere güç veren bir lezzet. Hurma vazgeçilmeyecek kadar mühim ve çok lezzetli bir meyve. Abartmadan ama her gün yiyebilirsiniz.
HAMİLELİKTE HURMA
Hamilelik döneminde artan enerji ihtiyacı ve tatlı istediğini karşılayan en ideal besinlerden biri hurmadır. İçerisindeki folik asit (B9 vitamini) bebeğin beyin-sinir gelişimine yardımcı olarak, nöral tüp defektlerini önler. Ayrıca hurmada bulunan magnezyum minerali gebelik kramplarını azaltır. Hurma, hamilelikte ihtiyaç duyulan diğer bir önemli mineral olan demir de içermektedir. Ancak, gebelik şekeri olan kişiler hurmayı kontrollü tüketmelidirler. Ara öğünlerde 3-4 hurmanın, 1 bardak süt ile birlikte tüketilmesi uygundur.
Ancak, rahim kaslarını uyarıcı etkide olduğu için düşük ve erken doğum riskinde tüketilmemelidir. Riskli hamileliklerde (riskli dönem ilk 3 ay olabileceği gibi, hamilelik boyunca da olabilir) doktorlarına danışarak yemelidirler. Anne adayları, 38. haftadan sonra başlayarak günde 5-6 hurma tüketerek, daha kolay bir doğum yapabilirler.
GÜNDE KAÇ HURMA TÜKETMELİYİZ, HURMANIN KALORİSİ NE KADAR?
Kişilerin kan şekeri ile ilgili her hangi bir rahatsızlığı yoksa günde 5-6 adet hurma yiyebilirler. Vücuda fazla alınan früktozun (meyve şekeri) karaciğerde yağlanmaya neden olacağını yapılan araştırmalar göstermektedir.100 gram yaş hurma 127 kalori içerirken, 100 gram kuru hurma 277 kalori içermektedir. Orta boy 1 adet yaş hurma 23 kalori, kuru hurma ise 42 kaloridir.
ORUÇ NEDEN HURMA İLE AÇILMALI?
Öncelikle Peygamber Efendimiz'in (SAV) sünneti olduğu ve bizlere de tavsiye ettiği için orucumuzu çoğunlukla hurmayla açarız. Uzun süreli açlıktan sonra kan şekerini toparlamak, iftarda fazla yemeyi önlemek ve enerjimizi artırmak için orucu hurmayla açmak uygundur. Ramazan ayında iftardan sonra da ağır, hamurlu, şerbetli tatlılar yerine hurma tüketmek Ramazan'da kilo alınmasını engeller.
Ayrıca, Ramazan ayında bağırsak tembelliği yaşamamak için sahurda ve iftarda hurma tüketimi uygundur.
HURMANIN SAĞLIĞA FAYDALARI
Hurmanın faydalarını şu şekilde özetlemek mümkün;
Direnci arttırır, hastalıklara karşı korur :
Hurmanın yüksek derecede içerdiği antioksidanlar damar ve kalp tıkanıklarının yaşanmasına izin vermez. Bunun yanı sıra yaşlanmadan kaynaklanan hastalıklardan koruyucu özelliği vardır.
Hurmanın Kansere Faydaları: Hurma çok yüksek lif içerir. Bu lifler düzenli olarak hurma tüketen kişilerde kansere yakalanma riskini azaltmanın yanında kalp hastalıklarından korur. Hurmayı çok miktarda tüketen Arap ülkelerinde kansere yakalanma oranın çok düşük olduğunu ortaya konmuştur. Ayrıca birçok bilimsel araştırma yüksek derecede lif içeren besinlerin kolon, rahim ve göğüs kanserlerine karşı koruduğunu ortaya koymuştur.
Kalp sağlığı ve dolaşım sistemi üzerine faydalar: Hurma, özellikle damar tıkanıklığı nedenlerini ortadan kaldırarak kalp sağlığını korur.
Şekeri Dengeler: Glisemik indeksi düşük olduğundan kan şekerini hızla yükseltmez ve tatlı isteğini ortadan kaldırır.
Hafızaya Faydalıdır: Hurma, A vitamininin bir türü olan β-karoten içermektedir. Son zamanlarda yapılan birçok araştırma β-karoten’in düzenli olarak tüketilmesinin hafıza kaybını önleyici faydalarının olduğunu ortaya koymuştur. Bunun dışında beyin hücrelerinde meydana gelen hasarların giderilmesinde ve yaşlılığa bağlı diğer hastalıklara yakalanma riskini azaltır.
Hurma ve Kansızlık: Hurmanın bol miktarda içerdiği demir, kan hücrelerinde bulunan hemoglobin sentezini dengeler.
Hurmanın Karaciğere Faydaları: Karaciğerin en çok ihtiyaç duyduğu vitaminlerin başında B1 ve B2 vitaminleri gelir. Bu vitaminler karaciğerin güçlenmesini ve görevini sağlıklı bir şekilde yapmasını sağlar. Bunun yanında sarılık hastalığından korunmaya karşı Hurma önemli bir görev üstlenmektedir.
Gözleri Kuvvetlendirici Özelliği : Hurmadaki A vitamini gözlerin en çok ihtiyaç duyduğu vitaminlerden birisidir. Düzenli olarak hurma tüketimi göz sağlığını ve göz sinirlerini korur.
Kemiklere Faydalıdır: Bol miktarda kalsiyum ve fosfat içeren hurma genel anlamda kemik sağlığının korunmasına yardımcı olur.
Ruh Sağlığını Korur: Günümüzün en önemli hastalıkların başında stres ve stres kaynaklı hastalıklar olduğunu artık hepimiz biliyoruz. Bilimsel çalışmalar hurmanın içerdiği bol miktardaki B6 vitaminin sinir sitemini ve kasları önemli ölçüde güçlendirdiğini ortaya koymuştur. Ayrıca hurmanın yine bol miktarda içerdiği magnezyumun sinir sistemi üzerinde ciddi etkisi vardır.
Çocuk Gelişimi: Potasyum deposu olan hurma, çocukların gelişimine çok önemli katkılar sağlamaktadır.
Doğum-Emzirme: Hurmada bulunan oksitosin maddesi modern tıpta doğumu kolaylaştırıcı bir ilaç olarak kullanılmaktadır. Ayrıca doğum sonrasında anne sütünü artırıcı etkisiyle bilinmektedir. Oksitosin esas olarak beyinde salgılanan, doğum sancılarını başlatan bir hormondur. Doğum öncesi vücudun tüm hazırlıkları bu hormon sayesinde başlar. Hormonun etkisi, ana rahmini oluşturan kaslarda ve anne sütünün salgılanmasını sağlayan kas yapısındaki hücrelerde görülür. Kuran’da yaklaşık 1400 sene evvel Allah’ın Hz. Meryem’e hamilelik döneminde hurma ile beslenmesini vahyettiği bildirilmektedir.
Hurma tüketimi beyin fonksiyonlarını iyileştirmeye yardımcı olabilir. Yapılan çalışmalar , beyindeki interlökin 6 (IL-6) gibi inflamasyon belirteçlerin azaltılmasında yardımcı olacağını göstermektedir. Yüksek IL-6 düzeyleri Alzheimer gibi daha yüksek nörodejeneratif hastalık riski ile ilişkilidir. Bu konuda daha net konuşabilmek için elbette daha çok insan üzerinde yapılan çalışmaya ihtiyaç duyuluyor.
Ramazan aylarının vazgeçilmezi olan hurma sofralarımızdan eksik etmeyelim Vitamin ve mineral yuvası olan bu meyveyi Sadece ramazanda değil her dönemde tüketelim