Türkiye İsraf Önleme Vakfının (TİSVA) 2018 yılına ait hazırladığı rapora göre ülkemizde israfın boyutları 555 milyar liraya ulaşmış durumda. Bu miktar, milli gelirin yüzde 15'ine tekabül etmektedir. Rapor hazırlanırken ana israf kaynakları, gıda, enerji, su gibi israf kaynakları esas alınmış.
Raporda,
-gıda alanında israf edilen miktarın 26 ton (125 milyar) olduğu,
-yetişen 49 milyon ton sebze ve meyvenin yüzde 25-40 arası(25 milyar) kaybolduğu veya israf edildiği,
-300 gram üzerinden günde çıkarılan yaklaşık 85 milyon ekmeğin 79 milyonunun tüketildiği, geriye kalan yüzde 7’lik bir oran olan 6 milyon ekmeğin çöpe gittiği,
-kişi başı 70 gram olan kağıt-karton tüketiminin yaklaşık 6 milyon ton olduğu, bunun kişi başı 7 ağaca tekabül ettiği,
-damlayarak akan suyun yılda 3 metreküplük bir su kaybına sebep olduğu, bunun her konuta maliyetinin 6 bin lira olduğu, (Bir kişinin günde iki kez 1 dakika boyunca musluk suyunu kapatmadan diş fırçalaması yılda 8 ton su israfına neden olmaktadır.)
-her 100 liralık elektrik faturasının 35 lirasını tasarruf etme imkanı varken bu oranın yüzde 25’ler civarında kaldığı, yüzde 10’lu bir israfın olduğu belirtilmektedir.
TİSVA bu raporu kayıplardan hareketle mi yoksa elindeki bilimsel verilere dayanarak mı hazırladı bilmiyorum. Birkaç kalem üzerinden yapılan israfın boyutu hayatın diğer alanındaki ihtiyaçlarımıza da vurulduğu zaman israfın boyutlarının korkunç olduğu görülecektir.
Raporda ihtiyaçtan fazla aldığımız diğer eşyalar veya kamu kaynaklarının kamu eliyle israf edildiği de var mı, merak ediyorum. Mesela israf raporunun içinde,
-Belki giyerim, nasılsa indirim varmış diye alıp bir defa giydikten sonra gardıroba kaldırıp koyduğum envaiçeşit elbiseler…
-Belediyelerimizin yaptığı fütursuz harcamalar, ihtiyaçları gidermek için çekilen kredilere ödenen faizler…
-Gerekli gereksiz yapılan makam aracı tahsisleri…
-Şehir içi ulaşımda tek kişinin seyahat ettiği araçların yakıt tüketimi… (Bunda ne var? Adam işine gidecek demeyin. Raporda, musluktan damlayan suyun maliyeti israf olarak değerlendiriliyor, bu durum su israfına yol açıyor deniyorsa pekala caddelerimizde seyreden tek kişiden ibaret araçlar da israf boyutuyla değerlendirilebilir.)
-Düğünlerdeki tek giyimlik elbiseler…
-Tam pansiyonlu otellerdeki yeme ve içmeler…
-Cep telefonu vs harcamalarımız…
-Lüks ve rahat yaşama dair aldığımız konutlar, araçlar vs var mı?
Neyin israf, neyin değil bakış açılarımızın farklılaştığı, gereksiz harcama yapmayanların cimri olarak görüldüğü ve ayıplandığı, israfın kişilerin yetişme ortamına göre değiştiği ve vicdanlara hapsedildiği günümüzde, TİSVA’nın raporu ve benim sorduğum sorular israfın belki de devede kulak kısmıdır. Varın ötesini siz düşünün. Bunca israfa rağmen bu ülke iyi ayakta kalıyor, Allah rızkımızı kesmiyor ve vermeye devam ediyor.