- Köprübaşı Polis Merkezi’nin yanında bulunan ve 1826 yılında inşa edilen Köprübaşı Mustafa Ağa Camii, ahşap destekli, kırma çatılı olup, geleneksel mimarinin izlerini taşır.
Konya’nın Karatay İlçesi, Köprübaşı Mahallesi'ndedir. Yapanı ve banisi bilinmeyen Köprübaşı Mustafa Ağa Camii hicri 1243, miladi olarak 1826-7’e tarihlenmekte.
Konya Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nün mülkiyetinde olan cami tescilsizdir. Köprübaşı Polis Merkezi’nin yanında olup ahşap destekli, kırma çatılı bir camidir. 1826 yılında inşa edilmiştir. Yapı dışarıdan oldukça basit görülmekle birlikte, içte geleneksel mimarinin izlerini taşımaktadır. Dışarıdan tamamen sıvalı olan yapının girişi kuzeyde bulunur. Girişin önüne metal bir rüzgârlık ilave edilmiş, bu sırada kapı üzerindeki kitabesi de kapatılmıştır. Cepheler, dikdörtgen formlu alt ve üst pencerelerle hareketlendirilmiştir. Tek şerefeli çardak minaresi ise batı cephededir.
Harime oldukça basit olarak düzenlenen ve yuvarlak kemerli olan cümle kapısından girilir.
Ahşap olan çift kapı kanatları oldukça belirgin kabara çivilere sahiptir. Mihrap duvarına dik
boyuna beş sahınlı olarak düzenlenen harim zengin bir ahşap işçiliği sergiler. Sahınları birbirinden ayıran destek sisteminde yer alan yuvarlak ahşap ayaklar kuzey güney yönünde birbirlerine kalın kirişlerle bağlanmıştır.
Ayakların üzerinde biri kirişlere bağlanan, diğeri de kirişlere ters yönde atılan iki başlık
bulunur. Üstteki başlık (yastık) form açısından geleneksel ahşap direkli camilerin başlangıcından
itibaren rastladığımız bir biçimde tasarlanmıştır. Harimi doğu, batı ve kuzey yönden yine ahşap
direkler tarafından taşınan mahfil çevreler. Harimi aydınlatan pencerelerin üst sıradakiler alçı
kayıtlı olup vitraylı olarak yapılmışlardır.
Yapının üzeri geç dönem camilerinde pek alışık olmadığımız bir uygulama gösterir.
Yanlardaki ikişer sahının üzerleri ana kirişlere dik olarak atılan tali kirişlerle örtülmüş ve bu
kirişlerin uçları orta şahında profillendirilmiştir. Orta sahının örtüsünde kullanılan tali kirişler
yan sahın kirişlerinin üzerine oturtulmuş, böylece geleneksel ahşap direkli camilerde görülen bir
sistem tatbik edilmiştir. Camide üst sırada kalmış alçı zevzen pencereler döneminin özelliği yansıtır.
CAMİDE ONARIM
Konya Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından 2005 ve 2007 yıllarında yaptırılan onarım kapsamında; ön cephedeki muhdes demir camekan sökülerek ahşap saçak yapılmış, çimento harçlı iç ve dış sıvalar sökülerek horasan harcı ile yeniden sıvanmış, pencere doğramaları yenilenmiş, doğu cephesine bitişik olan muhdes depo yıkılmış, ahşap saçak tavanı ve yağmur olukları ile ahşap minarenin çürüyen parçaları yenilenmiştir. Doğu cephesindeki bahçe duvarı moloz taş ile yeniden yapılmış ve demir korkuluk takılmış, tretuvarlarına traverten bordür döşenerek aynı malzeme ile kaplanmış, dış ve iç boya ve badanası yapılarak tekrar ibadete açılmıştır.
Kitabesi:
Kapı üzerindeki kitabedeki beş satırlık kitabesi 1827 tarihini vermektedir.
1-Saladır ehl-i teata bu camide ibadata Eğer hahed saadatı devam etsin cemaata
2-Ata kılsun makamatı Huda ashab-ı hayrata Hususa bani-i cami duhul etsinki cennata
3-Ki o ez-nesli Mevlana Celaleddin-i Rumi'nin Cemaleddin-i alişan müyesser oldu hayrata
4-Halimi ger rıza hahi nigah eyle bu tarihe Niyaz eden sehergahı vüsul yayı mürdate Sene
1243.