“Hanım olmasaydı ben bu kadar başarılı olamazdım.”
(Prof. Dr. Halil İnalcık)
Editörlüğünü Prof. Dr. Ahmet Şimşek’in yaptığı ve piyasaya henüz yeni çıkan “Türk Tarihçileri” isimli kitap, “Türk Tarihçiliğine büyük bir soluk getirmiş olan, geçenlerde rahmeti rahmana kavuşan Kutb’ül Müverrihin Prof. Dr. Halil İnalcık Hocamızın aziz hatırasına…” diye başlıyor.
Gerçekten Prof. Dr. Halil İnalcık Hoca; tarihçilerin kutbu.
Senelerce Halil Hoca’nın asistanlığını yapan ve onun derslerini takip eden Prof. Dr. Bülent Arı’yı, Konya Aydınlar Ocağı’nın Selçuklu Salı Sohbetleri’nde dinlerken, Halil Hoca’nın “Osmanlı” adlı eserini okurken onun değil Türkiye’de, Dünya çapında “en iyi, en donanımlı tarihçi” olduğuna kanaat getiriyorsunuz.
***
“Büyük adamların (ilim adamlarının) hiç birinin oğlu babalarını geçemiyorlar” diyen Bülent Bey, Halil Hoca’da da ailevî sıkıntıların olduğunu ve kendisi de bir akademisyen olan karısının sabrı sayesinde bu seviyeye ulaştığını “Hanım olmasaydı ben bu kadar başarılı olamazdım” sözlerinde aramak gerektiği üzerinde durarak kızının, hocaya eziyet ettiğini de dile getirdi. Ama aynı kızın hocanın vefatı dolayısıyla “Çok büyük bir hocaymış. Keşke yolunu takip etseymişim” diye bir beyanı olduğunu da ifade etti.
***
Bülent Arı’yı dinleme devam ediyoruz:
“Lisede bize okutulan tarih kitaplarında sıfırdan başlayan devamlı yükselen ve hiç düşmeyen bir Osmanlı Devleti var. Halbuki öyle değil. Osmanlı devleti kaç kere kapaklandı. Ama sistem çok sağlam kurulduğu için.. Meselâ Timur darbesinde bitmişti Osmanlı Devleti. Balkanları fethettiği için başkenti Edirne’ye aldılar. Böylece devlet kaldığı yerden devam etti. Varna Savaşı’nda hoca bir yazma menakıpname keşfetti. Bu Varna Menakıpnamesinde görüldü ki devlet yine bitti! Ama kıl payı kurtardılar. Zaten Fatih ondan sonra öğreniyor herşeyi. İstanbul’u mutlaka almamız lâzım diyor. İstanbul’u almazsak devlet bitik!
Buralarda devlet diyor ki, bizim kendimizi büyük bir soya bağlamamız lâzım. Oradan biri diyor ki, Kayı varken başkasına hanlık değmez. Osmanlı’yı başlıyorlar hanedana bağlamaya. Süleyman Şah kim? Dizide de var ama Türkiye Selçuklu Devleti’nin kurucusu Kutalmış Oğlu Süleyman Şah. Önce İznik başkent iken Haçlı seferlerinden sonra Konya başkent oluyor.”
***
Halil İnalcık Hoca, Osmanlı adlı eserinin “Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Problemi” başlıklı kısmında, Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman’ın, Koyunhisar zaferi ile bütün bölgede alpların, ahîlerin, bütün Türkmen halkın gözünde karizmatik bir Gâzi Bey durumuna yükseldiğini belirterek “Bu sebeple biz, Osmanlı Devleti’nin gerçek kuruluş tarihini 27 Temmuz 1302 olarak tespit etmenin daha uygun olacağını düşünmekteyiz” diyor (93. sayfadan 111. sayfaya kadar olan bölüm mutlaka okunmalı).
Halil Hoca ayrıca, “Osmanlı Devleti’nin doğuşu sorunu ile Osmanlı İmparatorluğunun kuruluşu sorunu birbirine karıştırılmamalıdır” ikazını da ciddiye almak gerekir.
***
Bülent Hoca, 100 yaşında vefat eden Halil İnalcık Hoca’nın Fatih Haziresi’ne defnedilmesiyle ilgili olarak eski TBMM Başkanı Çemil Çiçek ile görüştüğünü ve hocanın vefat ettiği gün de Bakanlar Kurulu toplantısı olduğunu belirterek, kızının bu konuda zor ikna edildiğini ve Karacaahmet Mezarlığı yerine Fatih Mezarlığı’na defnedilmesinde dahli olduğunu da sorduğum bir soru üzerine hatırlattı.
AZİZİM DİYOR Kİ…
Konya Aydınlar Ocağı Genel Başkanı Yrd. Doç. Dr. Mustafa Güçlü’ye ne kadar teşekkür etsek az. 2017 senesine zemberi ayında güzel insanları davet ederek güzel insanları anmamıza vesile olduğu için kendisi takdiri hak ediyor.
Aydınlar Ocağı’nın Salı Sohbetleri’ni kaçırmayın derim.