Rusya Ukrayna’ya girse baştan sona her yeri imar etse. Yakıp yıktığı, kırıp bozduğu ne varsa düzeltse. Ukrayna halkı Rusya’ya çok şey mi borçlu olurdu? Nedir minnet? Kime, ne kadar, neyi borçluyuz?
Bir adam diğer genç adama “Bize geldiğinde bebektin. Seni biz baktık büyüttük” dese, genç adam da karşılık olarak “Sana hiçbir şey borçlu değilim” dese hangisi haklı olur. Kesin bir bilgiyle biliyoruz ki genç adam haklı. Kim bu iki insan. Firavun ve Hz. Musa.
Minnetin gerçek tanımı nedir? Peki size iyilik yapan öncesinde büyük acılar yaşattıysa. Yaptığı yine iyilik mi olur?
Hz. Musa Firavuna gider Allah’ın elçisi olduğunu söyler. Firavunun ilk tepkisi şu olur:
_Seni biz büyütüverdik, öyle değil mi?
Zaten Hz. Musa’nın Peygamber olduğuna da inanmaz. Ona göre Hz. Musa tüm bunları Firavunun tahtına göz diktiği için yapmaktadır.
Peki Hz. Musa ne cevap verir.
_Evet, sen bana sahip çıktın, ben senin sarayında büyüdüm, sana çok şey borçluyum, demez.
Firavuna der ki :_İsrail oğullarının erkek bebeklerini öldürmeseydin de ben de annemin yanında büyüseydim. Zira annem bebeği hayatta kalsın, firavunun askerleri katletmesin diye bebeğini nehre bırakmak zorunda kaldı. Yani bunun sorumlusu da sensin.
Hz. Muhammedi de kavmi minnet altına sokmak istemiştir:
“Onlar, teslim olmalarını başına kakıyorlar. De ki: “İslama boyun eğdiniz diye, benden minnet beklemeyin. Bilakis, eğer özü sözü bir kimselerseniz, sizi imana erdirdiği için siz Allah’a minnet duyun.” (Hucurat Suresi, 17)
Hz. Yusuf zindan arkadaşlarına ”dini kayyum”dan söz eder, Yusuf Suresi, 40. ayette. Önce üstün olmayanlara üstünlük yakıştırıyor, sonra da onlar ne istese onu yapıyorsunuz. Hüküm ancak Allah’ındır. Yani Allah’ın onaylamadığı bir üstünlük, üstünlük değildir. Şu halde Allah’tan başkasına kulluk etmeyin. İşte kayyum din budur. Lakin insanların çoğu bilmezler.
Kayyum, insanlar önünde şahsiyetini, onurunu yere eğdiren omurgasız bir duruştan onu kurtaran yaşam tarzıdır. Din ise borç kökünden gelir. Yani her şeyimizle bir tek Allah’a borçluyuz.
İnsan onuruna aykırı toplumsal kabulleri sorgulayan, şahsiyetli ve onurlu insanlar, kimseye kendini borçlu hissetmez. Mülkü ve hükmü sadece Allah’a atfeden toplumlara esaret tasması takılamaz.
Bir diğer dik duruş örneği:
Sihirbazlar iman ederler. Firavun da onları infaz ettirir. Sihirbazlar idama giderken şunları söyler: ” _Bize gelen bunca apaçık kanıtlara ve bizi yaratana karşı asla seni tercih edemeyiz. Artık sen neye hükmedeceksen et, ama sen ancak bu dünya hayatında hükmünü geçirebilirsin.
Hatalarımızdan ve bize zorla yaptırdığın sihirden ötürü bağışlaması için Rabbimize kesin olarak iman ettik. Hayırlı ve sürekli olan Allah’tır.” (Taha Suresi, 72-73)
Allah’a emanet olun.