Yetmişli yılların başında İstanbul Kabataş Erkek Lisesi 1-E sınıfında ilk dersimiz Fizikti ve dersimize giren öğretmenimiz ise Allah rahmet eylesin Vahit KUTAL’dı. Kendisinin bize ilk dersi ve ilk sözü “Çocuklar fizik her olayın sebebini araştıran ve açıklayan bir bilimdir, insanı hayata hazırlar, iyi öğrenin”.
Rahmetli hocamız hemen sonra bizden tek bir şey yapmamızı istedi: Attığımız her adımda, düşünmenizi ve nedenini bilmeden yapmamanızı. Eğer sabahleyin yüzünüzü neden yıkadığınızı bilmiyorsanız yıkamayın diye de örnek vermişti.
Evet, aradan kırk küsur yıl geçti pek çok ders pek çok öğretmen ve hoca ile karşılaştık ama beni en çok etkileyen ve kulağıma küpe olan “Sebebini bilmiyorsan yapma!” ifadesi olmuştur.
Elimizi yüzünüzü neden yıkadığımızı, neden yemek yediğimizi, neden okula gittiğimizi, neden matematik ve fizik derslerini, tarih ve coğrafya derslerini okuduğumuzu, neden oy verdiğimizi şahsen ben hep sorguladım ve ona göre hareket ettim. Atacağımız her adımda, yapacağımız her işte en kötü sonucu düşünüp cevabını bulduktan sonra ona göre hareket ettiğimizde her şeye hazırlıklı oluyor ve hayal kırıklığı yaşamıyorsunuz.
Üniversite yıllarında yaşadığımız öğrenci hareketleri, anarşi ve terör olayları, ardından gelen 12 Eylül askeri darbesi, sonrasındaki ülkemizde yaşanan hadiseler ve günümüzde devam eden bazı hadiselerde gördüğümüz ve yaşadıklarımız bu konunun önemini ve eksikliğini bir kez daha ortaya koyuyor. Düşünmek ve sorgulamak yok.
Geçen hafta yazdığım yazıda “Ah Şu Gençler” başlığı ile günümüz gençliğini eleştirmiştim. Daha sonra kendi gençliğimi düşününce hemen lise yıllarım ve Anadolu’dan ilk kez İstanbul’a giden benim gibi gözü açılmamış çocukları hayata hazırlayan o dönemin öğretmenleri aklıma geldi ve Allah’ıma bir kez daha şükrettim. Bizler gerçekten –eğitim- almışız. Allah hepsinden razı olsun. Öğretmenlerimize çok iş düşüyor çok.
Şimdiki çocuklarımız daha anaokulundan itibaren tamamen sınav endeksli yetişiyorlar; adeta makineleşiyorlar. Pek çoğunun ellerinde cep telefonu ve tablet hayata onları maalesef bilgisayarlar hazırlıyor ve sanal ortamda yaşıyorlar. Onun için pek sebebi ne, neden diye sorgulamıyorlar. Zaten sorgulamak isterlerse “Google” hazretleri imdadına yetişiyor. Hayırlısı olsun.
Araştıran, sorgulayan, düşünen, irdeleyen, yorumlayan, fikir üreten, öneri getiren, hesap soran ve hesap veren insan sayımız gittikçe azalıyor. Hâlbuki ülkelerin gelişmişlik düzeyi yetişmiş insan gücüyle eş değerdir. Bazı ülkelerin neden ilerde olduğunun cevabını burada bulabiliyorsunuz.
Yıllar geçtikçe toplum olarak gittikçe birilerinin bizi yönlendirmesi, bizim yerimize başka birinin düşünmesi bizlere daha kolay geliyor. Kimi zaman bu kişi reis, başkan, baba, kimi zaman imam, hoca, şeyh, kimi zaman da siyasette bir parti lideri oluyor. Ardında binlerce, yüzbinlerce hatta milyonlarca insanı sürüklüyor. Kamuoyunda buna “Biat Kültürü” deniyor. Maalesef günümüzde bu kültürün geliştiğine şahit oluyoruz
Nedenini, sebebini sorgulamak ayıp, günah ve saygısızlık oldu. Netice de toplumda yaşanan gereksiz tartışmalar, nesiller arası çatışmalar ve bireyler arasındaki gerginlikler maalesef bu kültürün eseri. Oysa bizim örf ve adetlerimiz, dini inancımız sadece Yüce Allah (c.c)’a bağlanmayı ve attığımız her adımda öncelikle ona hesap vereceğimizi düşünmeyi emrediyor. Önemli olan onun rızasına layık olmak, kişilerin değil.
Bugün ülkemizin iyi eğitimli, düşünebilen, nedenini araştıran, sorgulayan, ülkesinin sorunlarına kafa yoran, çözüm üreten, attığı adımın nereye varacağını hesap edebilen nesillerine ihtiyacı var. Biliyorum ve inanıyorum ki içimizde bu insanlar var. Sayılarının artmasını ve söz sahibi olmalarını diliyorum. Unutmamalıdır ki görüyorsanız ve duyuyorsanız sizde sorumlusunuz. Kalın sağlıcakla.
ÇEVRECİ SÖZÜ: Üzerinize Vazife Olmayan İşlere Karışın, Bu Ülke Sizden Sorulur.