Aslanlı Kışla (Saray) Câmiî
Selçuklular zamanında Mevlâna Dergâhı’nın Celâliye Vakfı’na ait arazisi olan Aslanlı Kışla içinde yer alan Saray Câmii, Osmanlı dönemi eserlerinden tescilli bir yapı.
Konya’nın Karatay İlçesi, Aziziye Mahallesi’nde Kışlaönü Sokağı Alaeddin Kap Caddesi’ne yakın Mevlana Kültür Merkezi’nin içindedir. Birinci grup tarihî eser olup 13.11.1982 tarih A-3861 sayılı kurul kararı ile tescillendirilmiş bir yapıdır.
Çayır semtinde bulunan ve Kadı Abdurrahman Paşa tarafından yaptırılan ve aynı zamanda Vali Konağı olarak da kullanılan askerî kışlanın çevresinde yer alan câmii, Osmanlı dönemi eseridir.
Ahşap direkli ve tavanlı camilerden olan eser, diktörtgen bir alana sahip olup zeminden yüksek bir kaide üzerine oturmaktadır. Kuzeyde son cemaat mahali ile bunun harimle birleşen köşesinde minaresi yükselir. Üstü kiremit kaplı kırma çatı ile örtülüdür. Önceleri yıkılmış iken 1959 senesinde tekrar yapılan son cemaat yerinin önü dört adet betonarme sütunla desteklenmiştir. Camiye buradan açılan bir kapıyla geçilmektedir. Kemerli kapıda gri ve beyaz mermer kullanılmış, açıklığa da iki kanatlı bir kapı takılmıştır.
Mevlâna Müzesi’nde bulunan kitabesine göre 1235/ 1819 yılında, Konya Valisi Hüseyin Paşa tarafından yaptırılan bu eser, Abdurrahman Paşa’nın Konya Vilâyet Konağı olarak yaptırdığı binanın yakınında bulunduğu için “Saray Camii” adıyla da anılmaktadır. Duvarları alttan kesme, üstte moloz taşla örtülü olup, her cepheye yukardakiler daha küçük olmak üzere altlı üstlü diktörtgen pencereler açılmıştır. Doğu tarafında beşi üste beşi alta olmak üzere 10 pencere bulunmaktadır. Mihrap cümle kapısının karşısına gelecek şekilde kıble duvarına oyulmuş yarım sekizgen prizma biçimindedir. Geç dönemde yapıldığı belli olan ve sade bir ahşap işçiliği gösteren minberi geçit ve alttaki dilimli kemerleriyle, girişin üstünde kitabesi dikkati çekmektedir.
Aslanlı Kışla Camii, onarılarak tekrar ibadete açılmıştır.
ASLANLI KIŞLA
Selçuklular zamanında Konya kışlası, dış surların içindekiahmedekte bulunuyordu. Osmanlılar döneminde, şeprin dışında yeni bir kışlaya ihtiyaç duyulmuştu. Cem Sultan’ın valiliği sırasında, şehrin doğusunda, surların haylı dışında bulunan ve “Çimenlik” diye anılan semtteki geniş arazi uygun görüldü. Burası, daha önceleri, Mevlâna Dergâhı’nın Celâliye Vakfı’na ait arazi idi.
Yeni kışla, barış dönemlerine mahsus bir ikmal merkezi olarak kullanılmaya başlandı.
Ordunun atları burada besleniyor, yetiştiriliyor ve eğitiliyordu. Suvari talimleri burada yapılıyordu. Kanuni döneminde yeniden yaptırılan kışlanın güneyinde sipahi kışlası, kuzeyinde de yeniçeri kışlası yer almıştı. 1920 yılında Redif Alayı, burayı talimgâh olarak kullanmaya başlayınca vakıf mütevellisi tarafından askeriyeye bırakılmıştı. Kışla, “Aslanlı Kışla” adıyla tanınmıştır. Ona bu adın verilmesine sebep, Konya’nın dış surlarını süsleyen büyük boydaki mermer aslan keykellerinden üç tanesinin getirilip nizamiye kapısına yerleştirilmesinden ve iç avlusunda da altı tane aslan heykelinin dizili olmasından ileri gelmiştir.
Kışla, tarihi boyunca birçok yangına maruz kaldı. 1962’de yeniden onarılan kışlanın, 150.000 m2’yi aşan geniş arsası ve bazı binaları, İl Jandarma Alay Komutanlığı olarak kullanılmıştı. Komutanlık, Ankara yolu civarında inşa edilen yeni binasına taşınınca yeri, 1991’de Karatay Belediyesine intikal etti. Günümüzde Konya Büyükşehir Belediyesi Mevlana Kültür Merkezi (MKM) olarak kullanılmaktadır. Aslanlı Kışla Câmii bitişiğinde Karatay Belediyesinin kapalı futbol sahası, Üçler mezarlığına yakın bölümünde de Amerikalılara ait Hilton Gardeen In Hotel yer almakta.