Tarımda Milli Birlik Projesi ile ilgili görüşlerimi projenin dayanakları ve hedefler hakkında kısa bilgiler vererek başlamıştım. Proje Yalın Sistem başlığı ile bir piramit şeklinde sunuluyor, piramidin en altında üreticiler, 2.katında Milli Birlik Kooperatifi, 3.katında ise Semerat Holding vardı. Piramidin tepesinde ise Dünya Markası yer alıyor. Proje bütünlüğünün bozulmaması ve anlaşılır olması bakımından Proje beklentileri için geri kalanını da bütüncül bir yaklaşımla özetle aşağıda ele alalım istedim. Buna göre projenin kısa, orta ve uzun vadeli hedefleri var.
Kısa Vade Hedefler; Yalın sistem ve veri altyapısı kurulacak, sistem planlanabilir hale getirilecek, sektöre her yıl bir milyon dana, beş milyon koyun ilave edilecek.
Orta vade hedefler; Tüm kaynaklar tespit edilecek, ileriye yönelik mikro makro planlar yapılacak, tarım-orman milli geliri yüzde 50 arttırılacak, 2023’e kadar yüzde 100 kooperatif üyeliği sağlanacak, balıkçılıkta ilave 1 milyar USD ihracat, orman gelirinde % 100 artış, su kaynaklarında % 100 etkinlik.
Uzun vadeli hedefler de; Milli Birlik Sistemi uluslararası oyuncu olacak, başta İslam dünyası olmak üzere dünyaya ihraç edilecek, arz açığı olan kategorilerde yurtdışından ürün temin edilecek, Tarım ve Orman Bakanlığı 2030’da genel bütçeden pay almayan bir bakanlık olacak.
Proje için diğer beklentileri de var.
Sistemde etkinlik, Milli Birlik Kooperatifinin teknik uygulama gücüyle üreticiler buluşacak ve her birim kaynağın üretime katkısı artacak. Her karış toprak, her damla su üretime kazandırılacak, büyük veri ve planlama büyük veri elde edilebilecek ve bütüncül bir perspektifle hem üretim hem tüketim tarafı planlanarak kaynak kaybı ve ürün israfının sıfırlanması hedeflenecek.
Sosyal ve Doğal Sürdürülebilirlik, kırsal kalkınma ve tarımsal istihdam yerinden yönetilebilecek; doğal kaynakların doğru kullanımı ve gıda arzının kesintisizliği sağlanacak).
Hakkaniyetli Katma Değer Paylaşımı (değer zinciri yeniden yapılandırılacak ve her halka ürettiği katma değer kadar karşılık alacaktır).
Yerinden Yetkin Yönetim: Milli Birlik Kooperatifi’nin mikro uygulama gücü en ücra kaynakları yetkinlikle buluşturacak ve üretime dönüştürecektir.
Tesadüf: Mikro ve makro planlama pazarda arz kaynaklı sürprizleri bitirecektir.
Spekülasyon: Bu sistem hakkaniyetli katma değer zinciri fiyatların speküle edilmesini önleyecek.
Manipülasyon: Tohumdan sofraya bütüncül yönetim, stokçuluk ve benzeri arızi hareketler bitecek.
Haksız Kazanç: Tanımlı katma değer zinciri haksız kazançların önüne geçecek.
Bilgi Eksikliği: Teknik bilgi sahaya inecek, köylüler çiftçiye dönüştürülecek.
Burada yer alan bölümler projenin çıktıları ile ilgili sonuçlardır.
Ortaya konan bu yapı başarılı olursa, proje buradaki tüm beklentilere geçilmekle başarı ile sonuçlanır. Ortaya konan hedefler gayet iyi, tarımda beklentilere de cevap verecek değerde görülmektedir.
Hele de örgütlü bir üretim, üretimin değer bulması, üreticinin pazarlama kaygısının olmaması, pazarlama modellemelerinde yenilik, üretici borçlanmalarının önüne geçilmesi fevkalade güzel.
Öte yandan kalite değerlerine ulaşmış, dünyada rekabet gücü yüksek, dışarıda pazar bulmuş bir çıktı, Türk Tarımını uçuracak değerler silsilesi olarak ortada durması sevindiricidir.
Acaba öyle mi? Yazımın son bölümü, sistemin başarılı olması halinde ortaya konan beklentilerle ilgilidir. Bu proje bizim tarımsal yapımıza ne derecede uygulanabilir veya gerçekleştirilme oranı nedir, bu yapı sahici bir yapımıdır, bunu da gelecek yazımda ele almaya çalışalım.
Kalın sağlıcakla.