Stokçuluk deyince aklınıza hemen gıda firmaları gelmesin. Evet büyük zincir marketler dâhil önce cebini düşünen vicdan yoksunları bugünlerde dibine kadar stokçuluk yaparak piyasayı kilitliyor.
Hangi sektörü anlatayım?
İnşaat firması çalışmak istiyor, üretmek istiyor; demir alamıyor, seramik alamıyor, malzeme bulamıyor.
Cam balkon yapacak bir gariban esnaf… Ne cam ne alüminyum bulabiliyor. Eskiden en az 2-3 ay vade dönerdi. Şimdi nakitle malzeme vermiyorlar.
Beyaz eşya almak için bir mağazaya girin. İndirim falan şöyle dursun, satsak mı satmasak mı diye düşünüp duruyor satıcı. Satarsam yerine koyamam diyor.
Elektrik malzemesi mi alacaksınız? Dün aldığınız teklif bugün geçerli değil. Siz ufak tefek pazarlık eder alırız diye düşlerken üstüne konulan bindirim ile karşı karşıya kalıyorsunuz.
İlaç yahu ilaçta bu yapılır mı? Hastalık söz konusu… Can söz konusu! İlaca zam gelecek diye stok yapmak, satmamak nedir?
Bu vicdansızlığın hangi boyutu?
Herhangi bir alışveriş sitesinden çocuğunuza uygun olsun diye bir mont alacaksınız. Beğendiniz. Yarın kredi kartı ile alayım diye düşünmeyin hemen alın. Zira 159 TL olan fiyatı ertesi gün baktığınızda 239TL olarak görürsünüz.
Bu yapılan insanlığa sığar mı?
Kur kur kur… Dolar dolar dolar… Tamam anladık. Ama dolar %5 artıyor bizim akıllı geçinenler %30-40 artırıyor fiyatları.
Dolar %8 düşüyor. Uyanıklar bırakın indirim yapmayı hemen toptancısından düşük fiyata mal çekiyor. Üretici ise ham maddeye dayanıyor.
Kimse kâr etmesin falan dediğimiz yok. Herkes makul oranda elbette parasını kazansın.
Lakin malı elde tutmak, piyasaya vermemek, haliyle el işçiliği ile çalışan veya alım satım yapan esnaf kilitleniyor.
Sanki ülkede kıtlık var gibi birer ikişer ürün satanlara ne demeli?
Maksat zam gelirse eldeki bulgurdan olmamak.
Firma ya da sektör söylemeyeceğim. Lakin depolarında çakılı mal olduğu halde piyasaya ürün vermeyen vicdansızları önce Allah’a sonra da devlete havale ediyoruz.
Bu doymak bilmeyen yaratıklara en ağır cezalar verilmeli.
İslam toplumunda karaborsa (ihtikâr) haramdır. Bilmeyenler için yazalım: karaborsa, bir malın fiyatının artması için piyasadan çekilmesi, stok edilmesi, satılmaması ve fiyatı artınca satılmasıdır.
Sahih hadiste sevgili Peygamberimiz (sav):
"Pazara mal getiren rızıklandırılmış; ihtikâr (stok ve karaborsa) yapan lânetlenmiştir." (İbn-i Mâce, Ticaret, 6). Buyurmuştur.
Mesele daha çok kazanmak mı, kazandığının bereketi olması mı?
Bunu idrak ettiğimiz vakit çok şey değişecek…