Dünya yaşanan ve yaşanması muhtemel olumsuz hava hareketlerinin müsebbibi iki yaramaz çocuk olduğu ilan edildi: El Nino ve El Lina. Hayırlı olsun. Peki nedir bunlar?
Güney Amerika'nın batı kıyısındaki Büyük Okyanus'ta yüzey sularının ısınmasına İspanyolca’da "erkek çocuk" anlamına gelen El Nino, soğumasına ise "kız çocuk" anlamına gelen La Nina deniliyor.
Meteoroloji uzmanları tarafından El Nino adı verilen atmosfer-okyanus arası etkileşim olayı iklimi küresel ölçekte etkileyen en önemli doğal süreçlerden birisidir. El Nino, sıcak hava salınımıdır, yaz ayarında daha etkilidir Bunun birde tersi olan La Nina var, o ise soğuk hava akımlarıdır ve kışın etkilidir. Uzmanlar her ikisini yaramaz çocuklar diye adlandırırlar.
Büyük Okyanus'taki akıntının tersine dönmesiyle oluşan yaramaz çocuklar, iki ila yedi yılda bir ortaya çıkıyor ve yarattığı ısıtıcı veya soğutucu etkileri nedeniyle kasırgalara, şiddetli yağışlara, su baskınlarına, kuraklıklara, yangınlara ve tarım ürünlerinde kayıplara yol açıyor. Bütün bunların sonucunda salgın hastalıklar artabiliyor ve çok sayıda ölüm yaşanabiliyor.
Bilindiği üzere Dünya Meteoroloji Örgütü (DMÖ), bu yılın başında yaptığı açıklamaya göre, dünyanın önce El Nino’nun daha sonra da La Lina’nın etkisine gireceği belirtilmiştir.
Genel atmosfer dolaşımına ve okyanus akıntı sistemine olan etkilerinden dolayı, yaramaz çocukların etkisi küresel boyuttadır. Nitekim sıcak (El Nino) ve soğuk (La Nina) dönemlerde Tropikal ve Tropikal dışı kuşaktaki hava dolaşımını oluşturan ve yönlendiren, alçak ve yüksek basınç merkezlerinin yerlerinde ve etkilerinde büyük değişmeler olmaktadır.
Bunun sonucunda dünyanın birçok bölgesinde beklenmeyen ve çok etkili hava olayları görülürken, uzun sürmesi hâlinde de belli bir süre iklimde bozulmalar görülmektedir. Bu salınımlar normal seyrinin dışına çıktığında-görülme sıklığı arttığında- daha fazla etkili olmaktadır. Anlaşılan o ki çevremizdeki hava hareketleri de eskisi gibi olmayacaktır.
Dünya ve Türkiye’de uzun süredir etkili olan El Nino nedeniyle bazı bölgelerde sıcaklık rekorları kırıldı (Türkiye’de Şubat 2016), arkasından ciddi manada kuraklık yaşandı. Şimdi ise yeni bir döneme -La Lina- dönemine giriyoruz.
Bilindiği gibi Eylül ayı başından itibaren sıcaklıklar düşmeye başladı ve yağışlı bir periyoda girildi. Görülen o ki La Lina her geçen gün etkisini artırarak gösterecek. Yani daha soğuk ve yağışlı bir kış mevsimi bizleri bekliyor.
Kim ne derse desin hava ve iklim koşulları günlük hayatımızı oldukça etkilemektedir. Her ne kadar ülke gündemimiz terörle mücadele ve ekonomi sorunlar olsa da; olası iklim değişiklikleri ve hava hareketlerine de hazırlıklı olmalıyız. Sıkıntı çekmemek için lütfen bu yaramaz çocukları ciddiye alalım ve şimdiden kış hazırlıklarına başlayalım. Kalın sağlıcakla.
ÇEVRECİ SÖZÜ: Mevla Görelim Neyler, Neylerse Güzel Eyler.