Seçim işleri bitti. Siyasal gündem yeniden hareketlenmeden biraz “çiçek böcek” konuşalım.
Yaklaşık 2 yıl öncesine kadar yakın arkadaşlarım arasında “tavukat” olarak tanınmamın nedeni yumurta üretimi işiyle de uğraşıyor oluşumdandı. Ara verdim şimdi...
Yumurta hayatımızın çok içinde ama hakkında az bilgimiz ve hatta çok yanlış bilgimiz var.
Öncelikle çarşıda pazarda koli, folyo, fiyonk, paket ve buna benzer ilginç adlarla çağrılan 30, 15 gibi sayıda yumurta alan pakete viyol denir.
Yumurta zannedilenin aksine oldukça dayanıklı üründür. Resmi tüketim süresi 28 günse de, serin güneş görmeyen ortamda 2-3 ay, soğuk hava deposunda veya buzdolabında 6 aya kadar tüketilebilir.
Çok basit gibi görünen tavuk yumurtasının kabuğunda, golf topu girintilerini andıran 15 bin kadar gözenek bulunur. Yumurta bu gözeneklerden hava alır, içindeki nemi dışarıya verir ama dışarıdan bakteri, toz ve koku girişine kapalıdır. Anlayacağınız, yumurta size kendi güvenilir ve koruyucu doğal ambalajında sunulan tek gıda ürünüdür.
Kahverengi tavuktan kahverengi, beyaz tavuktan beyaz yumurta elde edilir. Yani kimse o kabukları boyamaz veya kabuk rengi için özel bir usule başvurulmaz.
Yumurta sarısının tonu da tavuğa verilen yemdeki mısır oranına göre değişiklik gösterir. Bazı üreticiler daha koyu sarıyı elde etmek için yeme yonca unu da eklerler. Yumurta kabuğunun oluşumu sırasında geçer ve tavuk kendi kemiklerinde bulunan kalsiyum birikimini kabuğa aktarır. O yüzden de her tavuğun günde 10 gram kadar kalsiyum alması gereklidir. Bu, tavuk yemlerine mermer tozu eklenerek sağlanır. Yüksek protein ve enerjili tavuk yemleri tamamen doğal mısır, buğday gibi tahıl ve diğer hammaddelerden oluşur. 1 ton tavuk yerine dışarından eklenen tek katkı yaklaşık 2-3 kg kaliteli vitamin – mineral karışımıdır.
Bir yumurta tavuğu endüstriyel ortamda yaklaşık 1,5 yıl verimli üretimde kalır ve bu dönemin sonunda kesime gider. Yaklaşık 50 günlükken kesilerek sofraya ulaşan farklı ırktaki et piliçlerine göre daha lezzetsiz olan 2 yaşındaki yumurta tavuklarının etleri daha çok yan üretimlerde pet maması, şarküteri dolgusu olarak değerlendirilir.
Yumurtacı tavuklara hormon verilmesi veya ışıklarının kapatılıp açılmasıyla fazla yumurta verimi elde edildiği şehir efsanesidir ve hatta tamamen yalandır. Çünkü tavuğun yumurta üretimi sadece doğanın yasaları çerçevesinde gerçekleşir. İnsanın dişisinin yumurtlaması gibidir, yani bir periyoda bağlıdır. İnsanda bu süre 28 günken tavuklarda 25-27 saattir.
Nasıl insanda yumurtlama için eril faktöre ihtiyaç yoksa tavuğun yumurtlaması için de, çoğunlukla bilinenin aksine, horoza ihtiyaç yoktur! Çift sarılı yumurta ise bir özel üretim yöntemine değil rastlantıya dayanır. Bizdeki ikizler gibi...
Yumurta bunlar ve çoğaltılabilecek daha sayısız özelliğiyle bir doğa ve yaratılış mucizesidir. İçinden gerçek bir yaşam çıkaran tek besin maddesi olan yumurtadan çıkan civciv 3 gün yem ve su olmadan yaşayabilir. C vitamini dışında tüm vitaminleri içeren 55 gramlık bir yumurta, kalori açısından 40 gram yağlı sığır etine veya 100 gram yağlı süte eşdeğerdedir.
Tüm uzmanlarca çocukların sağlıklı zihinsel gelişimleri için en güçlü protein ve kolin kaynağı olan yumurtayı günde 1-2 adet tüketmeleri tavsiye ediliyor. Ülkemizde şu an 150’nin üzerine çıkan kişi başına yıllık yumurta tüketiminin 20 yıl önce sadece 60 adet olması sanırım bugünlerde pek çoğumuzun kafasında dolaşan soruların da yanıtı oluyor!