Bu gıdalar kanser riskini artırıyor

Kanser, dünya çapında kalp-damar hastalıklarından sonra ikinci sırada yer alan en yaygın ölüm nedenidir. İnsanlar arasında özellikle korkulan bir hastalık olarak kabul edilir. Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) göre kanser her yıl yaklaşık 8,2 milyon kişinin ölümüne yol açıyor. Türkiye'de neredeyse 125 binin üzerinde insan kanserden öldü.

Kanser nedenleri arasında genetik yatkınlığına ek olarak sigara, alkol tüketimi, aşırı UV radyasyonuna maruz kalma, insan papilloma virüsleri (HPV) gibi patojenlerin neden olduğu enfeksiyonlar ve özellikle obezite gibi faktörler yer almaktadır. Her ne kadar DSÖ'nün Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı ve Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) tarafından uzun vadeli çalışmalarla riskler değerlendirilse de kansere karşı mutlak bir koruma mevcut değildir. Ancak riski azaltmanın ve en iyi ihtimalle, örneğin sağlıklı beslenme gibi en aza indirmenin yolları vardır. Uzmanlara göre kanser vakalarının yaklaşık yüzde 35'i sağlıksız beslenmeden kaynaklanmaktadır.

Trans yağlar ve şeker kanser riskini artırabilir

Yüksek oranda işlenmiş gıdalar, obezite ile baş, boyun kanseri ve yemek borusu kanseri riski arasındaki bağlantıyı inceleyen bir çalışma yapıldı. Çalışmaya katılan 450.111 kişinin 910'unda baş ve boyun tümörü geliştiğini ve 215 hastada da yemek borusu kanseri geliştiğini tespit etti. İşlenmiş gıda tüketimi yaklaşık yüzde 10'dan fazla oranda baş ve boyun tümörlerinin riski ve görülme sıklığını arttırdığı ortaya çıktı.

Sağlıklı ve dengeli beslenme çeşitli hastalıklara yakalanma riskini azaltır. Örneğin şeker tüketmek aşırı kiloyu ve obeziteyi teşvik edebilir, bu da kanser riskini artırır. Aşırı vücut ağırlığı, özellikle kolon kanseri, tiroid kanseri, karaciğer kanseri, mide kanseri ve safra kesesi kanseri için en önemli risk faktörlerinden biridir. Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) yaptığı açıklamada, obezite arttıkça en az 13 farklı kanser türüne yakalanma riski de artıyor. Vücut kitle indeksinin (BMI) 30'un üzerinde olması durumunda bu kanser türlerinden birine yakalanma olasılığı artar. 18,5 ile 24,9 arası bir değer normal kilo olarak kabul edilir.

Yüksek oranda işlenmiş gıdalar kanser ve diğer hastalıklar riskini artırabilir

Sadece obeziteyi ve dolayısıyla kanser riskini teşvik etmekle kalmayan trans yağlar genellikle işlenmiş gıdalarda bulunur ve vücutta iltihaplanmayı teşvik ettiğinden şüphelenilmektedir. Ayrıca patates kızartması, çörek ve donut gibi yiyecekler de kanser riskinin artmasıyla ilişkilendirilen kimyasal akrilamid içerebileceğinden dikkatli tüketilmelidir. İşlenmiş gıdalar, ikincil hastalık riskini azaltmak için yalnızca ölçülü olarak tüketilmeli veya çok az tüketilmeli veya hiç tüketilmemelidir.