Meyveyi dondan koruyan sistemin yerlisini ürettiler

KARAMAN (AA) - MEHMET ÇETİN - Karaman'da tarım makineleri üreticisi bir firma, meyve bahçelerini don zararından korumak için kullanılan ve 53 bin avroya ithal edilen "don pervanesi"ni 45 bin liraya üretmeyi başardı.

Türkiye'de elma ağacı sayısında ilk sırada, elma üretiminde ise ilk üçte yer alan Karaman'da üreticinin en büyük korkusu, don ve dolu zararı.

İki yıldır yaşanan don zararı nedeniyle rekoltenin yüzde 50 azaldığı ilde, bu yıl belli bölgelerde etkili olan donun ne kadar etkili olduğu ise henüz tespit edilmedi.

Elma üreticileri, bahçelerini dondan koruyabilmek için saman ve eski lastikleri yakmak gibi basit yöntemler kullanıyor.

Bu yöntemlerden en etkilisi olan "don pervanesi" kullanımı ise ithal edilmesi ve pahalı bir yöntem olması nedeniyle sınırlı sayıda üretici tarafından tercih ediliyor.

Geçen yıl kendi meyve bahçeleri için tasarladıkları don pervanesi kullanımında başarılı sonuçlar elde eden bir firma, daha az maliyetle kurdukları sistemin seri üretimine başladı.

- Pahalı olunca kendileri üretti

Firmanın yetkilisi Turgay Baş, AA muhabirine yaptığı açıklamada,1977 yılında kurulan ve modern tarım makineleri üreten bir aile şirketi olduklarını söyledi.

Asıl faaliyet alanlarının yanı sıra meyvecilik de yaptıklarını belirten Baş, "Meyve bahçemizde 2 yıl üst üste meydana gelen don nedeniyle hiç ürün alamadık. Dondan korunmak için büyük üreticilerin ne yaptıklarını araştırdık. Büyük elma bahçelerinde don zararını en aza indirecek çeşitli sistemler vardı." dedi.

Baş, yurt dışından getirilen don pervanesini bahçelerine de kurabileceklerini düşündüklerini belirterek, "İthal edilen ürünler çok pahalıydı. 'Kendimiz imal edebilir miyiz' diye düşündük ve üretmeyi başardık. İlk don pervanesini kendi bahçemize kurduk. Diğer üreticiler de talep edince seri üretime geçtik. Bu sezon 8 tane ürettik. Ne kadar talep gelirse karşılayabilecek durumdayız. Kullananlar çok memnun. Ülkemizin her yerine gönderebiliriz." diye konuştu.

- İngiltere ve ABD'den geliyor

Don pervanesinin Türkiye'ye İngiltere ve ABD'den geldiğini ifade eden Baş, şöyle devam etti:

"Ülkemizde üretimi yoktu, ithal ediliyordu. Şimdi biz üretiyoruz. İthal edilen sistemin üreticiye maliyeti 53 bin avro. Biz büyüklüğüne göre 40-45 bin liraya üretiyoruz. Neredeyse dörtte bir fiyatına. Kalite olarak da iddialıyız. Çiftçimiz dışarıya para ödemek zorunda kalmıyor. Bir tek kanatları Danimarka'dan getiriyoruz. Yurt dışındaki diğer üretici firmalar da kanatları aynı yerden alıyor. Yakında kanatları da kendimiz yapacağız."

Baş, ithal ürünlerin genellikle traktöre takıldığını, kendi ürettiklerinin ise elektrikle çalıştığını belirterek, don pervanesinin üzerindeki termostat sayesinde, hava soğuyunca çalıştığını anlattı.

Elma bahçelerine çöken soğuk havanın, pervanenin oluşturduğu hava sirkülasyonu ile dağıldığına işaret eden Baş, "Bahçenin büyüklüğüne göre yüzde 85-90 etkili olan bir sistem. Bu yıl bazı bahçelerde don zararı olmasına rağmen, sistemin kurulduğu bahçelerde zarar yok. Üreticiler desteklenir ve bu sistem yaygınlaşırsa zarar en az seviyeye inebilir" değerlendirmesini yaptı.