Kurucusu Kayserili olup Erzurum'u çeşmelerle donatan vakıf

Yaklaşık üç asır önceydi... O gün, Erzurum için hayırlı bir gelişmenin başlangıcıydı.

Ağa tavırlı bir adam iki gözü iki çeşme ortalıkta dolanıyordu... Tanıyanlar:

- Mahmud Ağa, hayırdır? Bir sıkıntı mı var?

- Yoktur be dadaşım, yoktur. Ben mahvolmuşum! Hepsi bu kadar...

Gerçekten garip bir durumdu. "Mahmud Ağa" denilen, aslen Kayserili bu şahsın Erzurum'daki serveti, saymakla bitmeyecek kadar çoktu. Büyük bir arazi, 74 dükkânlı iki bina, 45 odalı iki han, bunlara ilaveten köşkler, bahçeler, başka gayrimenkuller... Bir şeyden etkilendiği belliydi:

- Aha şu kitapta yazıyor. Maazallah galiba hesabım çetin olacak...

Herkes bir şeyler söylüyor, yüreğine su serpmek istiyorken, Mahmud Ağa'nın yüzündeki ifade değişmiş: gözlerini, önemli bir karar arefesindeki insanlar gibi bir noktaya sabitlemişti.

Kısa bir süre sonra Erzurumlular, Kayserili Mahmud Ağa'nın vakfını konuşmaya başladılar. Ağa, tüm mal varlığını akar yaptığı bir vakıf kurmuştu. Vakıf, Erzurum'a iki cami yaptırdı. Her köşeyi çeşmelerle donattı. Vakıf gelirleriyle, bir belediye gibi şehirde öyle bir altyapı çalışması başlatıldı ki, Erzurum'un bütün mahallelerine, köylerine sokak sokak su kanalları yaptırıldı. Hatta mescid, köy meydanı ve halka açık tuvaletlere dahi nasıl ve ne kadar su ulaştırılacağı hesaplandı. Mahmud Ağa rahatlamıştı. Hep şunu söylerdi:

"Rahatlamak için rahatlatmak gerek..."

VAKIF ŞARTI

Hayrat ve hasenat sahibi, ecrü mükâfat talibi, yüksek derecat heveskârı Kayserili Mehmed Ağa bin Ali bin Mahmud; dünyadan firara layık bir dar-ı helâk, ahirette de ebedî kalmaya layık bir dar-ı beka olduğu kanaatine varınca, hal-i hayatında devam ve irtihalinden sonra da kendisiyle intifa edilebilecek iyi amellerden biriyle Cenâb-ı Hakk’a tekarrub etmek istedi ve... Müteaddit yerlerde kaynaklar (çeşmeler) aktardı... Ve yapmış olduğu emlakını... Rabb-i Kerim’in rızasını kazanmak için hasbî bir niyetle, temiz bir derinlikle, sahih bir şekilde vakf ve habs eyledi. O da şunları söyledi...

KÜNYE

Vakfın Adı: Mehmed Ağa ibni Ali bin Mahmud Vakfı

Kurucunun Lakabı: Kayserili

Kurulduğu Yer: Erzurum

Kuruluş Tarihi: 1134 H. (1722 M.)