Engellilerde emeklilik şartları
Engelli emekliliğinde yaş şartı yok ama sigortalılık süresi şartı vardır
Emekli olmak için normalde 3 şart vardır. Bunlar, prim ödeme süresi, sigortalılık süresi ve yaştır. Ancak, kişi özürlü ise emekli olmak için aranan üç şarttan yaş şartı aranmadığı gibi prim ödeme gün sayısı ile sigortalılık süreleri de daha da basitleştirilmiştir…Sadece özürlü emekliliğinde sigortalılık şartı vardır…
01.11.1987 doğumluyum, 13 yaşında 2000 yılında sigortalı oldum. Benim yüzde 42 oranlı vergi indirim belgem var. Buna göre ben emekliliğim için 2000 yılını mı baz alarak emeklilik zamanı hesabı yapacağım? (Melike Ziler)
-Melike Hanım, yüzde 42 oranlı vergi indirim belgeniz ile erken emekli olursunuz ama siz 18 yaşından önce işe girmişsiniz. Özürlü-engelli emekliliğinde yaş şartı yoktur ama sigortalılık süresi ile prim ödeme gün şartı vardır. 20.04.1982 sonrasında işe girenlerde de 18 yaşından önceki süreler prim hesabında dikkate alınır ama sigortalılık süresi bakımından dikkate alınmaz. Buna göre 18 yaşınızı ikmal ettiğiniz tarih 01.11.2005 günü olduğundan, 20 yıllık sigortalılık süresi (1.11.2025) ve 4400 gün ile emekli olacaksınız.
Rapor oranı ve derecesi
Sigortalılık Başlangıcı I. Derece II. Derece III. Derece
(Yüzde 80 +) (Yüzde 60-79) (Yüzde 40-59)
05.08.1991 ve daha önce 15 yıl- 3600 gün 15 yıl- 3600 gün 15 yıl- 3600 gün
06.08.1991-05.08.1994 arasında 15 yıl- 3600 gün 15 yıl, 8 ay-3680 gün 16 yıl, 3760 gün
06.08.1994-05.08.1997 arasında 15 yıl- 3600 gün 16 yıl, 4 ay-3760 gün 17 yıl, 3920 gün
06.08.1997-05.08.2000 arasında 15 yıl- 3600 gün 17 yıl, 3840 gün 18 yıl, 4080 gün
06.08.2000-05.08.2003 arasında 15 yıl- 3600 gün 17 yıl, 8 ay-3920 19 yıl, 4240 gün
05.08.2003-30.09.2008 arasında 15 yıl- 3600 gün 18 yıl-4000 gün 20 yıl-4400 gün
İşe Başlama Tarihi Çalışma Gücünde Kayıp Oranı
%60 ve daha üstü %50 -%59 arası %40 - %49 arası
01.10.2008 – 31.12.2008 15 yıl, 3 bin 700 gün 16 yıl, 3 bin 700 gün 18 yıl, 4 bin 100 gün
01.01.2009 – 31.12.2009 15 yıl, 3 bin 800 gün 16 yıl, 3 bin 800 gün 18 yıl, 4 bin 200 gün
01.01.2010 – 31.12.2010 15 yıl, 3 bin 900 gün 16 yıl, 3 bin 900 gün 18 yıl, 4 bin 300 gün
01.01.2011 – 31.12.2011 15 yıl, 3 bin 960 gün 16 yıl, 4 bin gün 18 yıl, 4 bin 400 gün
01.01.2012 – 31.12.2012 15 yıl, 3 bin 960 gün 16 yıl, 4 bin 100 gün 18 yıl, 4 bin 500 gün
01.01.2013 – 31.12.2013 15 yıl, 3 bin 960 gün 16 yıl, 4 bin 200 gün 18 yıl, 4 bin 600 gün
01.01.2014 – 31.12.2014 15 yıl, 3 bin 960 gün 16 yıl, 4 bin 300 gün 18 yıl, 4 bin 680 gün
01.01.2015’den sonra 15 yıl, 3 bin 960 gün 16 yıl, 4 bin 320 gün 18 yıl, 4 bin 680 gün
***Bağ-Kur’lu özürlüler için vergi indirim belgesine gerek yok ama…
Bağ-Kur (4/B) sigortalıları da özürlü iseler erken emekli olabilirler. Onların Defterdarlıktan vergi indirim belgesi almasına gerek yok ama SGK Merkez Sağlık Kurulları tarafından onanmış en az yüzde 40 rapora ihtiyaçları var. Rapor oranlarına göre emeklilik şartları da aşağıdaki gibidir.
Uygulamaya göre, ilk defa sigortalı olduğu tarihten önce malûl (yüzde 60 ve fazlası) olduğu için malullük aylığı bağlanmayanlar, çalışma gücü kaybı yüzde 40 ila yüzde 59 arasında olanlar aşağıdaki şartlarda 4/b sigortalılığı kapsamına konulan özürlü emekliliğinden aşağıdaki tablodaki şartlarla yararlanabilirler.
Bağ-Kur’lular Çalışma Gücünde Kayıp Oranı
%60 ve daha üstü %50 – %59 arası %40-%49 arası
15 yıl, 3 bin 960 gün 16 yıl, 4 bin 320 gün 18 yıl, 4 bin 680 gün