• Akşehir; evleri, arastası, sokağı, camisi, dükkânlarıyla birlikte tarih kokuyor. Sosyal, kültürel ve alışveriş hayatını yansıtan ve yaşatan tarihi mekânlar olarak insanı adetâ cezbediyor.

Akşehir Evleri

Tarihi geçmişi ve gelecek nesillere bırakacağı miras açısından çok zengin bir tarihe ve kültüre sahip olan Akşehir, eski tarihi evleriyle de sosyal ve kültürel yaşantısını devam ettiriyor.

Sivil mimari örneklerini geçmişten günümüze kadar koruduğu için önemli bir yere sahip olan Akşehir evleri, şehrin kendine özgün kimliği, tarihî süreç içerisindeki toplumsal birikimleri, kültürel ürünleri, doğal çevre imkânlarını değerler içerisine alınması, insanlar arasındaki iletişimler, bina, sokak ve meydanlar ile kısaca mahalleyi ortaya çıkarır. Sıra evlerden oluşan sokakların dokusu, bazen yan yana bazen sırt sırta bazen birer atlayarak oluşturulmuş, bahçe ve avlular belirlemektedir. Bu avlular, bir yerde tabiatı şehrin hayatıyla birbirine adeta kenetlemiştir. Evlerin yan özel nitelikleri, sahanlıklı girişleri, özgün kapı çözümleri, cumbaları, sokaklarıyla birlikte o şehrin kimliğine bir özellik ve çeşitlilik katmaktadır.

Akşehir eski evlerin bulunduğu sokakları adımlarken Orta hamamdan Gavur Hamamına kadar, Değirmen Sokaktaki evlerin birçoğunda alt katlarında dükkan var, eskiden Müslüman olmayan bu evlerin hanımları burada oya yapıp sattıklarını da o mahallenin yaşlı kadınlarından öğreniyoruz.

Akşehir evleri genelde iki katlıdır. Özellikle giriş katının altı bahçe katı olur. Evlerin tabanları ve tavanları ahşap, mutfakları, kilerleri, damlı yada kiremitli kim geldi pencereli evleri vardır. Bu evler bugün, Sit alanı içerisinde yer almaktadır. Evlerde kat sayısı artsa da plan değişmiyor. Ev hayatı içerisinde müşterek olarak ortak kullanım alanları kendini hemen gösterir. Özellikle alt kat odaları, bazen oturma yeri olarak kullanılmış bazen fonksiyonu değiştirilerek, mutfak görevini üstlenmiştir. Ama asıl gelenekte, mutfak ayrı bir bölümden oluşmaktadır.

Evlerin banyo bölümleri, genellikle odalardaki yüklüklerin içerisinde konuklar için (Gusülhâne) de vardır.

Akşehir Evi

Makedonya göçmeni kereste tüccarı Hacı Yunus tarafından 1894’de yaptırılan evi Nalbantzâde Hacı Mustafa Efendi, 1909 senesinde 361 sarı liraya alır. 1922’de Rupen Ustaya tek katlı bölümü yaptırılır. Tevfik ve Talat kardeşler uzun seneler bu evde otururlar. Sonra seksenli yılların sonuna doğru bir grup Akşehirli idealist genç, harap halde olan bu binayı 1991’de satın alırlar.

İşin en başında Akşehirlilerle evde toplantılar yapılır. Akşehirli ustalarla oturulur konuşulur; unutulanlar hatırlanır, bilinmeyenler öğrenilir. Çoğu usta ya piyasanın çok altında ya da para bile almadan çalışır. On altı gencin öncülüğünde Akşehirli kurum ve esnafların da desteğiyle aslına uygun olarak restore edilen eski ev “Akşehir Evi” olarak ortaya çıkar.  

Akşehir Evi, her bir odası gezildiğinde görülecektir ki Akşehir’in son yüz yıllık dönemini yansıtmaktadır. Akşehirli aileler tarafından bağışlanan eşyalarla adeta bir sivil müze ve kültür evi halini alır. 11 Haziran 1994 tarihinde “Akşehir Evi” olarak hizmete açılan bu tarihi ev, daha sonra Tarihi Türk Evleri’ni Koruma Derneği tarafından “Ulusal Restorasyon Ödülü”ne lâyık görülür. Bu güzel ev 41 kişi tarafından 1998 yılında kurulan ve kısa adı AKSEV olan Akşehir Kültür, Sağlık ve Eğitim Vakfına vakfedilir.  Akşehir Evi’ni mutlaka görmelisiniz.

ARASTA

Şehrin merkezinde, esnaf ve sanatkârların yıllardır, birlikte icra-i sanat ettikleri bir alışveriş merkezi. Kaybolmaya yüz tutmuş mesleklerin son temsilcilerinin bulunduğu bu çarşı Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından Bedesten Çarşısı gibi eski hali korunarak restore edilmekte. Mutlaka gidip görülmesi ve alışveriş yapılması gereken bir çarşı.

YARIN:  Akşehir Gölü ve Akşehir (Napolyon) Kirazı.