Yusuf Koç

Yusuf Koç

SULTAN 2. ABDÜLHAMİD’DEN İKİ CİHAN SULTANINA -3

SULTAN 2. ABDÜLHAMİD’DEN İKİ CİHAN SULTANINA -3

Piyes, Hazreti Muhammed'i sahnede belirttiği gibi Resulü Ekrem'in şahsiyetini ve İslam dinini aşağılatan bölümleri içermektedir. Sultan Abdülhamid'in müdahalesi piyesi sadece Komedi Fransez'de yasaklatmakla kalmamış, Fransa’daki bütün tiyatrolarda da sahnelenmesini menettirmiştir.

 

İslamiyet’e karşı beslediği düşmanlık hislerini ve dini taassubunu, edebî bir kılığa bürüyerek açığa vurmak isteyen yazar, Marki de Bornier, emeline nail olamayınca, Piyesini İngiltere'de oynatmak yolunu aramış…

 

O devrin (1890) tanınmış İngiliz aktörlerinden İrving'le anlaşmış ve oyun Londra'nın "Lyceum" tiyatrosunda sahnelenmek hazırlığına girişilmiştir. İngiltere'de Kraliçe Victoria devridir ve Lord Salisbury Hariciye Nazırıdır. Sultan Abdülhamid buraya da müdahale etmiş ve piyesin bütün İngiltere tiyatrolarında da oynatılmasını yasaklatırmıştır.

 

Üç yıl sonra, Lord Salisbury yerine hariciye nezaretinde Lord Rosebery'nin gelmesini fırsat sayan piyesin yazan de Bornier başka bir Londra tiyatrosuyla anlaşarak eserini sahneletme yolunu aramış, fakat yine Osmanlı Sefaretinin müdahalesiyle karşılaşmış emeline erememiştir.

 

Yıl 1900. Paris’te bir tiyatroda "Muhammed'in Cenneti" isimli bir piyes oynanmak istenmiş, Paris Sefaretimizin müdahalesiyle piyesin ismi değiştirilmiş, İslamiyet’e karşı, telmih sayılabilecek hususlar da eserden çıkarılmıştır.

 

1893'te Roma'da "2. Mehmed" isimli piyesin oynanacağı haber alınmış, İtalyan Hariciyesine yapılan müracaatla eserde, gerek Fatih Sultan Mehmed'in şahsı, gerekse İslamiyet’i küçültücü bir durum varsa, piyesin yasaklanacağı teminatı alınmıştır.

 

Malum olduğu üzere, Dışişleri Bakanlığı "Reisü'l Küttab"lık ismi altında faaliyet gösterirken, 1836'da ismi "Umuru Hariciye Nezareti “ne çevrilmiş ve bu tarihten itibaren, 1914'e kadar nezaretleri ve sefaretleri arasındaki bütün muhaberat Fransızca olarak cereyan etmiştir.

Devam edecek…

 

Selam ve muhabbetle…

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,çok uzun ve ilgili içerikle alakasız,
Türkçe karakter kullanılmayan yorumlar onaylanmamaktadır.
Yusuf Koç Arşivi

EDEP!

30 Ocak 2017 Pazartesi 20:32
SON YAZILAR