• 10 bin yıllık insanlığın yerleşik hayata geçişin izlerini taşıyan Hasankeyf’te; Artuklu’dan, Eyyubî’den, Akkoyunlu’dan, Osmanlı’dan kalan tarihi bir geçmiş sular altında kalacak.

Konya Sivil Toplum Kuruluşları Platformu tarafından düzenlenen “14. Ufuk Turu – Mardin” organizasyonu çerçevesinde Mardin, Urfa ve Batman’ın tarihî ören yerlerine tarihi bir yolculuğumuz oldu.

Konya’dan 16 Mayıs 2017 Salı günü, Kılıçarslan Şehir Meydanı’ndan saat 22.00’da belediye otobüsleriyle Konya Havaalanı’na ulaştıktan sonra saat 00.45’de havalanan Atlasglobal’a ait KK5090 sayılı 220 kişi kapasiteli Airbus A321 uçağımız, kaptanın bir kere pas geçmesiyle Mardin Havaalanına 02.10’da indi. Otobüsler bizi havaalanından alarak konaklayacağımız Yay Grand Oteli’ne getirdi. Gece çorbasından sonra odalarımızda dinlenmeye çekildik.

Sabah kahvaltısından sonra üç arkadaşla birlikte Yeni Mardin’den bindiğimiz minibüsle (Halk Otobüsleri) Eski Mardin’e ulaşarak gezdik. Mardin’de şehir içi ulaşımını belediye otobüsleri değil, halk minibüsleri sağlıyor. Uzun mesafelerde 2 lira, kısa mesafelerde ise 1,5 ve 1 lira ücret ödüyorsunuz. Mardin halkı yeni Mardin ile eski Mardin arasında minibüslerle mekik dokuyor. Yeni Mardin yüzleri donuk çok katlı modern binalarla dolu. Kadîm Mardin ise, sizi bütün sıcaklığıyla ve gülen tarihi yüzüyle sizi karşılıyor. Eski Mardin şehrin ekonomisinin 24 saat atan kalbi. Ticaret ise her gün ve her saat capcanlı. Mardin Şehir Müzesi başta olmak üzere Hükümet Konağı ve Merkez PTT Binası burada.

Bütün bunlar bir yana 7 bin yıllık muazzam bir tarihi geçmiş burada saklı ve Asurlular ile Artuklular’dan kalma tarihi eserler, sizi “yıkılmadım hâlâ ayaktayım” diyerek karşılıyor.

***

Konya STK Platformu, İçişleri Bakanlığı, Mardin Valiliği ve Mardin STK Platformu’nun katkılarıyla düzenlenen etkinliğin ilk günü olan 18 Mayıs 2017 - Perşembe günü öğleye kadar teması “Sivil Tolum ve Din” olarak belirlenen programda, açılış ve protokol konuşmaları yapıldı. Perşembe ve Cuma günü gün boyunca oturumlar gerçekleştirildi. Protokol konuşmaları ile oturumlarda edindiğim bilgileri gezi ve izlenimlerinin sonunda değerlendireceğim.

Cumartesi günü Midyat ve Batman’ın tarih kokan ilçesi Hasankeyf’e kültürel bir gezimiz oldu. Vaktimiz yetmediğinden Dara’yı gezemedik. Pazar günü ise, Mardin’e 140 km. uzaklıkta olan Urfa’ya doğru hareket ettik. Yolumuzun üzerinde olduğu için önce Viranşehir’deki Eyüp Peygamberin Türbesi’ni ziyaret ettik. Urfa’ya doğru yol alırken otobüsümüz şehre 40 km. kala arızalandı. Bu sebeple Urfa’daki Hz. Eyüp Camii’ni ne yazık ki göremedik. Urfa Büyükşehir Belediyesi’nin tesislerindeki öğle yemeği molasından sonra serbest zaman içerisinde önce Urfa Şehir Müzesini ve sonra Urfa Balıklıgöl’ü gezdik. Akşam saat 22.00’da Urfa Valisi Güngör Azim Tuna, kafilemizi Balıklıgöl’den uğurladıktan sonra Urfa Havaalına’na geldik. Özel uçak olmasına rağmen 11.30’da kalkacak olan Atlasglobal’a ait uçağımız gecikmeli olarak 01.10’da havaalanına inmesine rağmen ancak 02.20’da kalktı. Kadın pilotumuz bizi sağ salim Konya Havalimanına sabah saatlerinde indirdi. Şehir merkezine geldiğimizde saat 04.30’u gösteriyordu.

HASANKEYF’DE 10 BİN YILLIK TARİH YOK OLUYOR

Tarihe yolculuğumuza Hasankeyf’ten başlamanın en isabetli yol olacağını düşündüm.

Çünkü Hasankeyf ve buradaki tarihi eserler, önümüzdeki yıllarda, Türkiye’nin dördüncü büyük sulama ve hidroelektrik projesi olan Ilısu Barajı’nın suları altında kalacak.

Batman’a bağlı tarihi bir ilçe olan Hasankeyf, 10 bin yıllık insanlığın tarım toplumuna, yâni yerleşik hayata geçişin ilklerinin yaşandığı topraklar. Hasankeyf de “Bereketli hilâl” diye adlandırılan ve Fırat ve Dicle Havzası’ndaki o kadîm Mezopotamya’nın düzlüklere doğru uzanan bir coğrafyada yer alıyor. Cennetten çıkma olarak bilinen Fırat ve Dicle nehirlerinin suladığı o bereketli coğrafyanın, o havzaların önemli yerleşim yerlerinden birisi.

YARIN: Zeynel Bey Türbesi yeni yerinde.