Cevizin fayda ve zararları
Ceviz: Bildiğimiz Anadolu'da yetişen cevizdir, koz da derler, Farsçada gödegan olarak geçer.
Tabiatı 2. derecede kurudur 3. derecede sıcaktır, Mesihe göre birde kuru, ikide sıcaktır.
İyisi kabuğu ince olandır, yaprağı ve kabuğu kabızlık yapar, ince kabuğunda azıcık kabızlık yapma özelliği de vardır.
İçi bağlar, yanmış kabuğu acısız kurutucudur.
Hayvan ve böcek sokmalarının sancılarını giderir, cevizi çiğneyip yarası belirmiş olan sevdaya ve şişliğe bandaj yapsalar faydalı olur.
Zamkı sıcak yaralara faydalıdır, ayrıca cevizin özü kramp giren sinirleri teskin eder.
İçi tutar, mürebba / reçel marmelat olarak yense karnı sürdürür ishal eder. Eğer çok yenirse solucanı ve kurdu çıkarır.
İncir ve şizab ile cevizi beraber yeseler şüphesiz vücuttaki zehirleri atar.
Cevizi bal, tuz ve soğanla karıştırarak insan ısıran yere veya köpek ısıran yere sarsalar şifa olur. Bunu kabuğu ile beraber sarmak gerekir.
Cevizi şerbet ve zeytinyağı ile yakıp çocukların başına sürseler saçlarını siyahlaştırır ve saç bitirir, kelliğe de aynı şekilde faydalıdır.
İnce kabuğunu yakıp dövüp şerbet ile yoğurarak bir kadın tahammül etse adet kanını keser. Ceviz ağacının kabuğunu ve yaprağını dövüp suyundan iki miskal yani on gram içilirse idrar kaçırmayı önler.
Şerif sözüne göre cevizin yeşil kabuğunu dövüp birkaç parça habes içine koyup her gün onu sallayarak bir hafta beklettikten sonra beyaz saça kına gibi sürseler siyah yapar.
Cevizin yeşil kabuğunu temriye ve siğile sürseler geçirir.
İbn-i Zühri’ye göre özelliklerinden biri de eğer bir memlekette ceviz yetişmiyorsa ceviz orada zehirli bir hale gelir şöyle ki bir daneki (yaklaşık yüz gram) insanı öldürür.
Eğer suyla kaynatıp mazmaza ve gargara yaparlarsa diş etlerini sağlamlaştırır, gevşekliğini giderir.
Sıcak mizaçlıya yemesi zararlıdır ufunet verir, baş ağrısı yapar, dili de ağrıtır.
Ağıza ve boğaza zarar verir ıslahı haşhaş ve badem ile sikencebin şerbeti içmektir.
Eski ceviz yememelidir bulantı ve baygınlık getirir, ansal / adasoğanı yemiş gibi olur, ilacı da ansal yiyenin ilacı gibi ekşi elma ve koruk meyvelerdir.
Cevizin dengi ve mübadili yeşil tane yani çıtlık, çitlembik meyvesidir. Hindistan cevizidir. Haşaiş sahibi ceviz yağı bedeli şizab* (biğunüs) yağıdır demiştir.
(Beşir Çelebi Mecmûatü’l-fevâid / Büyük Şifa Ansiklopedisi Ceviz maddesi Paris ve Selanik Nüshası Mükremin Kızılca Çevirisi)
Türkçe karakter kullanılmayan yorumlar onaylanmamaktadır.