Gerek köşe yazılarımda gerekse hazırladığım ‘Kültür Atlası’ sayfalarında sıkça gündeme taşıdığım, çok önemsediğim edebiyat dergileri, edebiyat eleştirisi konuları aynı zamanda en yoğun meşgale alanlarım.

Geçen yıl çıkmaya başlayan, ekonomik güçlükler başta her türlü sıkıntının üstesinden gelmeyi başararak, yoluna emin adımlarla devam eden önemli bir dergi var önümde; iİki aylık kitap kültürü dergisi Şiraze. ‘Kitabın kendisini almayan, değerlendirmesine, eleştirisine muhabbet gösterir mi?’ serzenişlerine aldırmadan yola çıkan Sedat ve İhsan Sert ile genel yayın yönetmeni Kudret Ayşe Yılmaz, yayın danışmanı Necmettin Turinay her sayıda odağa alınan dosya konuları dışında yeni çıkan kitapların tahlil-eleştiri ve değerlendirmeleri, okumayla ilgili meseleler/hatıraları isabetle seçerek okur yazarla buluşturuyor.

Kasım ayına girdik, Şiraze’nin yeni sayısının duyurusu yapıldı. Dile kolay yeni çıkan 14. Sayı ile bir yıldan uzun bir süredir okuma ve yazma yolculuğundalar. Allah yollarını açık etsin.

İlk sayıda editörlük, 2’de tercüme eserler, 3’te çocuk kitapları, 4’te kitap ödülleri, 5’te kitaptan sinemaya, 6’da Neden Yazıyoruz?, 7’de kitabın muhafızı sahaflar, 8’de eskimeyen eserler, 9’da Sezai Karakoç, 10’da ‘Eser Yazarın Aynası mıdır?’, 11’de ‘Dergiler Derdimizdir’ dosya konuları yer almış Şiraze’de.

Şiraze’nin halen kitapçılar ve internetten temin edebileceğiniz bir önceki sayısı ise ‘Eleştiriye Nereden Başlayalım?’ Yani şahsen benim gönül verdiğim eleştiri sanatıyla alâkalıydı. Genel olarak hem dergiyi ve çizgisini daha yakından tanımaya rehberlik etmesi babından, hem de eleştirinin yol haritasını ana hatlarıyla vermesi bakımından bu sayıdan bahsetmek istiyorum.

Şiraze’nin 13. sayısı da her zaman olduğu gibi Necmettin Turinay hocanın başyazısıyla başlıyor. Bu sayıdaki ‘Edebi Eleştiri, Kuramlar ve Nesnellik Arayışları yazısı eleştirinin genel bir çerçevesini çiziyor. Yazıyı okurken Fethi Naci’den, Hüseyin Cöntürk’e, Memet Fuat’a yakın zaman Türk edebiyat eleştirisinin üst düzey kalemleri eşlik ediyor. Öyle alışılageldik övme, bilindik tekrarlardan ibaret değil bu kıymetli yazı. Meselâ; Turinay Hoca Hüseyin Cöntürk’ün hakkını teslim ettikten sonra; “Ne var ki Hüseyin Cöntürk’ün dili basbayağı kuru, ifadesi küt, estetik zevk ve sanatsal sezgi bakımından bir o kadar da fukara.” diyebiliyor.

Daha önce de hakkında yazdığım, atıflarda bulunduğum Necmettin Turinay hocanın eleştirel tavrı klişe ve tekrarlardan uzak, konu kavram yahut kişilerin eğrisiyle doğrusuyla ele alındığı ilkeli bir tavır. Bu nedenlerle istifade ederek ve keyifle okurum bu yazıları. Bir derginin danışmanı, başyazarı bu çizgideyse derginin çapını siz hesap edin!..

Necmettin Turinay hocanın yazısından sonra hikâye türünde çalışmaları ile de bildiğimiz gazeteci, yazar ve eleştirmen Ömer Lekesiz’in Uğur Tanyeli imzalı mimari ağırlıklı bir kitabını ele aldığı metinle dergi sayfalarında gezinmeye devam ediyoruz. Lekesiz’in iyi bir okuryazar olması yanında gezip görmeye ve fotoğrafçılığa ilgisini herkes bilir.

Dergideki usta yazarların kalemlerinden çıkan kitap eleştirisi ve değerlendirmesi odaklı metinlerle kitabın nasıl ele alınacağı, hangi kıstaslarla değerlendirilmesi gerektiği gibi hususlarda da bilgi edinebiliyoruz. Şiraze bu yönüyle sadece akademisyenlerin, hocaların ve usta eleştirmenlerin değil, sıradan okuryazarların, yazmaya ve edebiyat eleştirisine gönül verenlerin de ziyadesiyle istifade edebileceği bir dergi. Atabey Kılıç hocanın odağına taşıdığı çalışkan kalem İskender Pala’nın A-71 adlı romanı hakkındaki yazı meselâ. Fantastik ögelerle desteklenmiş roman hakkındaki yazısında Atabey Kılıç, okura eşlik eden müziğin öneminin altını çiziyor, keşfedilmesi gereken bir alışkanlık olduğunu ön plâna çıkarıyor metninde.

Eleştiriye gönül vermiş nacizane bir okuryazar olarak; bir edebiyat eleştirisi dergisinin istikrarlı bir şekilde yayınlanmasından, ilk sayıdan bugüne çizgisini bozmamasından oldukça memnunum. Umarım ömrü uzun olur Şiraze’nin ve başka yol arkadaşlarının.

Şiraze burada bitmedi tabi, yarın devam edelim inşallah.