Çoğumuzun en temel besin maddelerinden biri sıvı ayçiçek yağı. Yıllardır sanki bütün gıda borsası ayçiçek yağı üzerine kurulmuş gibi hareket ederiz.

Eskiden daha çok alışveriş yaptığımız bakkalları ya da çarşıdaki toptancıları düşünün. Kapıdan içeri girdik mi ‘5 litre yağ kaç para’ diye sormaz mıydık?

Alışveriş yapacağımız yerdeki ürünlerin fiyatlarını bir nevi ayçiçek yağı üzerinden çek ederdik.

Zaten şimdiki gibi etiket falan olmadığı için bakkal amcanın söylediği fiyat üzerinden karar verirdik.

Hafta sonu sohbetlerine kulak kabarttım. İnanmayacaksınız belki ama ayçiçek yağı namından hiçbir şey kaybetmemiş. Gündemdeki yerini koruyor.

Konuşma üslubunu çok sevdiğim 60’lı yaşlarda bir teyzem, ‘Kuzum BİM’den alırdım amma orada 109 liraymış, oğlana sordurdum A101 mi dersiniz ŞOK mu dersiniz onlarda da aynıymış hani ucuzladıydı’ diye başladı cümlesine… Ardından artan fiyatlardan epey yakındı.

Tarihten günümüze halkın en önemli gündemlerinden biridir zamlar. 2022’ye de yeni zamlarla girdik. Dar gelirli vatandaşlar için biraz daha zorlaştı zaten zor olan…

O cümleden zihinde kalanlar ile Konya’daki bazı yerel marketlerin, 3 harfliler diye nam edinen ulusal dağıtım ağına sahip marketlerin ve online alışveriş sitelerinin ‘5 litre ayçiçek yağı’ fiyatlarını inceledim.

Teyzemin dedikleri doğruydu. Genel olarak BİM, A101 ve ŞOK marketlerde kendi markaları olan 5 litre ayçiçek yağları 109 TL bandında. Üstelik indirimli olarak sunuluyor bu fiyat. Migros’ta 119 TL olarak gördüm. Tarım Kredi’ler de çok farklı değildi!

Tabii artık fiyatlamaya yoğun bir şekilde internet firmaları da dâhil oldu. Trendyol, hepsiburada, gittigidiyor gibi firmalara baksanız en ucuz 120-130 TL arasında 5 litre ayçiçek yağı alabilirsiniz. Orada işler çok daha değişik boyutta.

Geleyim Konyalı marketlere.

Konya’nın yerel market zincirleri bu konuda daha duyarlı idi. 5 litre yağı 89’a satan da vardı 93’e satan da… Ne varsa yerelde var. Haklarını teslim edelim.

Bizim Konyalı marketlerin sahipleri yukarıda anlattığım hikâyeyi çok iyi bilirler aslında. Vatandaşın kıyas yapacak ise yağ üzerinden alışverişine başladığını ve diğer ihtiyaçlarını da genel olarak ‘gelmişken alalım’ mantığıyla aynı yerden aldıklarını bilirler. Ulusalların kaçırdığı nokta bu.

Ve bir not paylaşayım. Mahalle aralarındaki bu tür ulusal tandanslı zincir marketlere ilgi azalmış durumda. Millet her şeyi net olarak görüyor. En ince ayrıntısına kadar kendisi ile oynamaya çalışanların farkında…

Aman ha siz vatandaşla yediği içtiği üzerinden oynamaya kalkmayın. Sonra bedeli de tokadı da ağır olur.

Üretici firmaların ‘net %20 indirim yaptık’ diye açıklama yaptığı ayçiçek yağını hala 100 liranın üzerinde satmayın. Bizden kibarca uyarması…