TARİHE YOLCULUK (229)

Çin’den başlayarak Asya ve Avrupa’ya kadar uzanan tarihî İpek Yolu, Yolların Tanıkları tarafından tekrar ele alınarak Yeni İpek Yolu projesiyle birlikte kervan, tekrar birleştirilmek ve yeniden canlandırılmak için yola koyuldu…

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı’nın maddî ve manevî himayelerinde gerçekleştirilen ve Konya Aydınlar Ocağı, Türk Hava Yolları ile Türk Telekom’un katkılarıyla vücuda getirilen, Prof. Dr. Osman Eravşar’ın hazırladığı ve koordinatörlüğünü İbrahim Dıvarcı’nın üstlendiği önemli bir projeyi ele almak istiyorum.

“Yolların Tanıkları Anadolu Selçuklu Hanları” projesi, tarihî İpek Yolu güzergâhında bulunan kervansarayları ele alıyor. Kervan adı altında belgeseli de çekilen bu han ve kervansaraylar, 13. Yüzyıl Türkiye Selçuklu Devleti döneminde yapılan yaklaşık 200 han, o dönemin ekonomik bir göstergesiydi. 

T.C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, tarihî İpek Yolu üzerinde inşa edilen Anadolu Selçuklu Hanları projesiyle ilgili çıkan ve 590 sayfadan oluşan kitabın “Takdim” yazısında; Çin’den başlayıp bütün Asya kıtasını kat ederek Avrupa’ya ulaşan bu yolun, öncelikle ipeğin ve baharatın Doğu’dan Batı’ya taşınması işlevini yerine getirdiğini ifade ederek asıl vermek istediği mesajı şu cümlelerle dile getiriyor:

“Asırla önce bir huzur ve refah kuşağı oluşturmuş olan İpek Yolu’nun yeniden tarihi misyonuna dönmesi, dünyanın barış ve huzura ihtiyaç duyduğu günümüzde, büyük önem taşıyor. Türkiye Cumhuriyeti olarak, Çin’den başlayacak ve Avrupa’da bitecek olan “Yeni İpek Yolu” düşüncesine her zaman sıcak baktık. Asırlar önce bu coğrafyaya gelen misafirler, Kervansaraylarda Türk misafirperverliği ile karşılanıyordu. Günümüzde de “açık kapı” politikaları ile sınırlarımıza gelen herkese aynı misafirperverliği göstermeye devam ediyoruz.”

Proje Koordinatörü İbrahim Dıvarcı da, Önsöz’ünde Kervan’ın hikâyesini gayet veciz sözler kullanarak özetlerken “Sonsuza akan nehirlerin kıyılarınsa türküler dinlemiş ihtiyar söğüt. Ondan işittim, kervanın hikâyesini. Hakikate erenlerin, Selçuklunun mavi ışığının, kösün, bayrağın ve kitabın ezelden ebede yolculuğudur kervan” diyor.  Dıvarcı, mesajını da “Kervan ebediyete yürümeli…” dizelerinde veriyor.

Yeni İpek Yolu, bildiğiniz gibi su, petrol ve değerli madenler gibi enerji koridoru üzerinde gerçekleştirilmek istenen 20. Yüzyılın son çeyreğinde başlayan ve 21. Yüzyılda Avrupa (İngiltere’de) bitirilmek istenen emperyalist Amerikan projelerini durdurmaya yönelik bir proje olarak görülebilir. Bu projenin hava, kara, deniz ve uzayla ilgili ayağının da olduğu elbette düşünülebilir. Eski tarihî İpek Yolu’ndan hareketle Yeni İpek Yolu güzergâhı üzerinde bulunan Türkiye, bu Yeni İpek Yolu’na bu yüzden sıcak bakıyor. Suriye’de emperyalist ülkeler kendi enerji koridorlarını oluşturmanın güç mücadelesini verirken Türkiye, Yeni İpek Yolu’nu savunan Türkiye koridorunu kaybetmek ve zayi etmek niyetinde olmadığını da; Türkiye’yi idare edenlere aba altından “pkk, pyd” sopası gösteriyor.

Çin’den başlayan Yeni İpek Yolu’na Türkiye, sıcak baktığını Kayseri’deki toplantıda göstermişti. O toplantıda TOBB Başkan Yardımcısı ve KTO Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Öztürk’te güzel bir konuşma yapmıştı.  Yeni İpek Yolu projesi, Hollanda’da faaliyet gösteren ve hemşehrimiz Türkevi Topluluğu Başkanı Drs. Veyis Güngör’ün başkanlığını yaptığı Türkevi Araştırmalar Merkezi tarafından düzenlenen ‘8. Avrupa Türkçe Yayınlar Sempozyumu, “Londra’dan Pekin’e Türk Toplulukları ve Yeni İpekyolu Projesi” teması adı altında konunun uzmanları tarafından ele alınmıştı. Veyis Göngör Bey,  bu toplantıda, Yeni İpek Yolu projesini şu cümlelerle ifade etmişti: “Tarihi ‘İpek Yolu’ geri geliyor. Yeni İpek Yolu Projesi, sadece ticaret yolu değil, aynı zamanda düşüncelerin, kültürlerin, inançların karşılaştığı, kesiştiği ve yayıldığı yoldur.”

Efendim, Kervan Belgeseli ile Türkiye İpek Yolu üzerinde bulunan Anadolu Selçuklu Hanları’nı bizlere tekrar hatırlatan ve hafızamızı tazeleyen ve projede emeği olan herkese teşekkürü büyük bir borç biliyorum. Teşekkürler Konya Aydınlar Ocağı, teşekkürler Osman Eravcı hocam ve teşekkürler İbrahim Dıvarcı…

YARIN: Yeni İpek Yolu’nun gerçekleşme ihtimali var mı?..