√ Tescilli bir yapı olan İhtiyareddin Mescidi, gerçekleştirilen onarımlarda beden duvarlarındaki sıvalar kazınarak yapı aslî görünümüne kavuşturulmuştur.

Konya’nın Meram İlçesi, doksana yakın tarihî eserin bulunduğu ve dokuz mahallenin birleştirilmesiyle oluşturulan Şükran Mahallesi, Kale Sokağı’nda yer alan son dönem Osmanlı eseri olan İhtiyareddin Mescidi’ni yapanın kim olduğu bilinmemekle birlikte yaptıranın, Uz’a göre Selçuklu devlet adamı İhtiyareddin Hasan olduğunu öne sürüyor.  Mülkiyeti İhtiyareddin Mahallesi Vakfına ait olan mescidle ilgili olarak Konya Ansiklopedisi’nin dördüncü cildinde, şu bilgiler yer alıyor:

“Beden duvarları taş malzemeden yığma tekniğinde örülen mescid, mihraba dikey yönde uzanan diktörtgen bir alanı kaplamaktadır. Kuzey cephede yer alan büyük boyutlu düşey dikdörtgen şeklindeki açıklıktan girilen harim, kuzey ve güney cephelerde yer alan yarım daire kemerli ikişer pencere ile aydınlatılmaktadır.

Beden duvarları bütünüyle boyanmış olan mescidin ahşaptan yapılmış mihrap ve minberi de oldukça sadedir. Harimin kuzeyinde ahşap bir direkle desteklenen mahfil katı bulunmaktadır. Mahfil katını destekleyen kare kesitli ahşap direk aynı zamanda kuzey-güney doğrultusunda uzanan kirişi de destekleyerek üst örtünün taşınmasına yardımcı olmaktadır. Harimin üzeri içten alttan çakmalı tavan, dışta kiremit kaplı kırma çatı ile örtülmüştür.

Son yıllarda (2005-2006) gerçekleştirilen onarımlarda mescidin batı cephesine bitişik olarak yapılmış olan eklenti ortadan kaldırılmış ve beden duvarlarındaki sıvalar kazınarak yapı aslî görünümüne kavuşturulmuştur.

Vakıflar Genel Müdürlüğünün mülkiyetinde ve tescilli bir yapı olan İhtiyareddin Mescidi, tipik bir Konya mahalle mescididir.”

İHTİYAREDDİN HASAN

Tarihçi-Yazar M. Ali Uz, Akademik Sayfaların 16. Cildinde, “İhtiyareddin Hasan Selçuklu sultanlarından II. Kılıçaslan (1155-1192) döneminde vezirlik yapmış önemli devlet adamlarından birisidir.” ifadelerine yer vererek bu şahsiyetin o mahalleye adını verdiğini belirtiyor. Selçuklu Vezirlerinden olan İhtiyareddin Hasan’ın Kayseri’ye geldikten bir müddet önce Hoca Hasan Medresesi’ni yaptırdığını ve “Bundan da onun bir unvanının Hoca Hasan olduğu anlaşılmaktadır” diyen Uz, Selçuklu devlet adamı İhtiyareddin Hasan’ın ölümüyle ilgili olarak da şu bilgilere yer veriyor:

“Sivas’ta hüküm süren Melikşah, kardeş kavgaları sırasında 1190’lı yıllarda kardeşi Kayseri meliki Nureddin Sultanşah’ı bir hile ile öldürdükten sonra Kayseri’yi alır ve o sıralarda Nureddin Sultanşah’ın veziri bulunan İhtiyareddin Hasan’ı parçalattırıp cesedini sokaklarda bırakır. Bu hareketi tasvip etmeyen Kayseri halkının galeyanı sonunda İhtiyareddin Hasan’ın cesedi daha önce yaptırdığı Hoca Hasan Medresesi’ne defnedilir.” 

Uz ayrıca, Akademik sayfalardaki makalesinde, Konya’daki Hoca Hasan Mescidi’ni de hatırlatıyor. İhtiyareddin Mescidinin doğusunda bulunan boşluğun uygun bir yerine İhtiyareddin Hasan ile ilgili bir makam kabrinin yapılmasının da faydalı olacağı düşüncesini de dile getiriyor.