TARİHE YOLCULUK (279)

İsaura Bölgesi, Konya Ovası’nın bitimiyle başlar. Yalıhüyük, Adesa (Akki (li)se), Ahırlı, Bozkır, Hadim ve Taşkent’i içine alır. İraura’nın merkezi ise; Zengibar Kalesi’dir.

Konya Basın Yayın Enformasyon Müdürlüğü, on bir ayın sultanı mübarek Ramazan-ı Şerif’e girmeden 5 Mayıs 2018 Cumartesi günü Bozkır’a bir gezi düzenledi.

“Gezen mi bilir, yoksa okuyan mı?” sorusu aslında klasik bir sual.

Gezen insanın çok şey bildiği ve gördükten sonra yaşadıklarını hatıralarla birlikte bir kenara not ederek veya günlük tutarak tarihe kaydetmesi gerekiyor. “Türkler tarih yapmışlar, fakat yazmamışlar” sözüne bu açıdan yaklaşacak olursak bize ibret teşkil etmeli. Meselâ, Selçuklu tarihini bizim tarihçilerimiz yazmış olsalardı ne kadar güzel olurdu.

Eğer bir ülkeyi, bir şehri veya o şehrin tarihi yer ve mekânlarını gezmek istiyorsanız, önce bir araştırma yapmanız ve varsa o şehir, bölge ve tarihi yerlerle ilgili kitap veya risale okumanızı tavsiye ederim. Meselâ Endülüs’e seyahat edecekseniz İspanya’ya 800 yıl hüküm süren Emeviler tarihini mutlaka okumanız gerekiyor. Hakeza İstanbul’u görmek ve tarihi yerlerini gezmek istiyorsanız 850 yıllık bir tarihe doğru önce araştırma yaparak gezeceğiniz tarihi yârler ve mekânlarla ilgili kısa bir gezinti yaptıktan sonra bilgi sahibi olarak seyahate başlamak en iyi ve en güzel bir yöntemdir. Bu arada grup halinde geziyor ve seyahat ediyorsanız mutlaka o şehrin veya bölgenin tarihi çok iyi bilen bir rehberle yola çıkmanızda yarar var.

Konya’dan 110 km. mesafede olan Bozkır’a, Çumra tarafından açılan yeni yoldan gittik. Bozkır tarihi, “Luwi” adı verilen Avrupa kökenli insanlarca işgal edilen M.Ö. III. binli yıllara kadar uzanıyor. Hititler, burada oturan halktan dolayı bölgeye Luviyal Lukka” adını vermişlerdir. Hititler, Bozkır ve Hadim çevresindeki kaya kabartmalarını M.Ö. 1. Binyılda kazıyarak varlıklarını tescil ettirmişlerdir. Bozkır’ı da içine alan İsauria bölgesi, Friglerle Asur Devleti arasında sınırdı. Yeni Babil Devletinden Perslere, Büyük İskender’den Bergama Krallarına ve Roma İmparatorlarına, Bizans’tan Selçuklu ve Osmanlı ve Cumhuriyete kadar uzanan tarihi bir geçmişe sahip olan ve Konya, Alanya, Antalya yolu üzerinde bulunduğu için Leontopolis (Bozkır), Belviran ve Aladağ’da antik kent kalıntılarının bulunduğundan dolayı buraların Hz. Ebu Bekir (R.A.) devrinden Malazgirt’e kadar işgallere maruz kaldığını da bir kenara atmamak gerekir.

Kuşça Köyü’ne de uğramış olsaydık daha güzel olurdu. Bozkır ilçesi toprakları, Konya Ovasıyla Toros Dağları arasında bulunan Psidia bölgesinin kenarı boyunca uzanan bu bölgeye antik çağda “İsauria”, merkezine de “İsaura” adı veriliyordu. Bu şehrin bulunduğu yer, Bozkır’ın 12 km. yakınlarında Işıklar köyünde harabeleri bulunan ve tırmandığımız “İsauria Nova” Zengibar Kalesi’dir. İsaura Bölgesi, Konya Ovası’nın bitimiyle başlar. Yalıhüyük, Adesa (Akki (li)se), Ahırlı, Bozkır, Hadim ve Taşkent’i içine alır.

KUŞÇA KÖYÜ VE TEKE ERİĞİ PINARI

Bozkır, tarih yönünden zengin bir bölgedir. Bozkır’a yapacağımız bir başka ziyarette 18.yüzyılın ortalarında Afşar Türkmenleri tarafından kurulan Kuşça Köyü’nü de gezmek isterim. Aygır Pınarını gördüğümüz gibi yedi cemaatin yerleşmesiyle meydana gelen Kuşça Köyü’ndeki Teke Eriği Pınarı’nı da görmek isterim. Kuşça Köyü önemli. Burada anlatmaya kalksam sayfalar tutar. Nakşi Şeyhi Hafız Mustafa Efendi, bu köyün kurucularından Karamanlı Molla İbrahim Efendi’nin oğludur. Muhammed Memiş Efendi’de intisab ettikten sonra Kuşça çevresinde tasavvufî ve İslâmî hizmetlerin yayılmasına büyük hizmetlerde bulundu. Civar köyleri, Kuşça’yı, evlatlarını İslâm terbiyesiyle yetiştirdi. 1841’de Kuşça’da vefat etti.  

Kuşça’da yapılan Yağmur Duasıyla Bozkır’a “merhaba” diyelim.

Mavi Boğazı’nda Çakıcı’nın barakasına çıkılır ve Abdan, Kara Yahya, Pınarcık ve Tutlu köyleri de bu duaya davet edilirdi. Duadan önce camilerde hatipler, Cuma hutbesinde yağmur duasına çıkılacağını halka duyurur ve üç gün önceden oruç tutulmasını isterlerdi. Duaya çıkılacağını duyan çocuklar köyün sokaklarında kalabalık gruplar halinde ev ev dolaşarak şu sözleri bağırarak söylerler:

“Yağmur, yağmur yağ ister/ Kaşık, kaşık bal ister/ Gök kuzulu kurban ister/ Yağ, yağ yağmur/ Teknede hamur/ Tarlada çamur/ Ver, Allah’ım ver/ Sicim gibi yağmur.” (Amin) Evlerden çocuklara yumurta, un, pekmez, üzüm, sade yağ gibi yiyecekler verilir ve toplananlar, pişirilerek afiyetle yenir.

YARIN: Konya Salnameleri’ne göre Bozkır.