Anadolu Selçuklu Devleti’nin genelkurmayı Karaman Beyliği’ydi. Ordu ve savunmadan Karaman Beyliği sorumluydu. Ayrıca dış ülkelerden, özellikle Orta Asya’dan Anadolu’ya gelip, yerleşecek olan aşiret ve ailelerden de Karaman sorumluydu. Bunların hepsi önce Karaman’a geliyor, bir süre orada misafir edildikten sonra devamlı kalacağı bölgelere yerleştiriliyordu. Mevlana’nın ailesi dahi önce Karaman’a gelmiştir. Karamanda kaldıkları yıllarda vefat eden annesinin kabri şimdi Karaman’da, Ak Tekke Camii’ndedir. Her yıl çok sayıda ziyaretçi kabrini ziyaret etmektedir.   

Karaman Bey, bey oluşunun yanında, haçlı saldırılarına karşı yapılan savaşların hemen tamamını zaferle sonuçlandıran, haçlılara hiç aman vermeyen, kahraman bir komutandı. Tarihler onun daima en ön safta savaştığını yazıyor. Hatta bazı tarihçiler yüz altmış okkalık gürz kullandığı gibi inanılması zor bilgilere de yer veriyor. Karaman Bey halkın ve askerin çok sevdiği, çok değer verdiği bir insandı. O, büyük endişe duyulan, en kalabalık haçlı saldırılarını dahi zaferle sonuçlandırmayı başarmış, büyük bir şahsiyetti.

Selçuklu tahtında 3. Keyhüsrev oturmaktadır. Tarihler, Karaman Bey’in bu olağan üstü başarılarından dolayı sultanın iktidar telaşına düştüğünü yazıyor. Sultan, çevresinin de tahrikiyle Karaman Bey’in iktidarı elinden alacağı vehmine kapılır. Gölhisar Kalesi Dizdarına (Eski Gölhisar Tekfuruna) gizlice talimat verip, kale çevresindeki bir zafer kutlaması esnasında Karaman Bey’i zehirleterek şehit eder.

Sonra da intikamdan korkarak, Karaman Bey’in bütün ailesinin öldürülmesini ister. Ama Karaman Bey’in komutanları vefalıdır. Onlar aileyi Ermenek yöresinde gizleyerek, yaşamasını ve çocukların eğitim almasını sağlarlar. Mehmet Bey o günlerde henüz bir bebek veya çok küçük bir çocuktur. Büyüyünce hazırlıklarını yapar ve babasının intikamını almak üzere sultana savaş ilan eder. Sultanın korktuğu başına gelmiştir. Mevlana ve ileri gelen diğer önderlerin araya girmesi de sonuç vermez.

Kaşınhanı önlerinde karşılaşan iki ordu arasında çok kanlı savaşlar olur. Sultan yenilir ve çareyi kaçmakta bulur. Mehmet Bey, sultanı öldürmek için peşine düşmez. Selçuklu tahtına da kendisi oturmaz. Hanedandan 2. Keykavus’un oğlu Alaaddin Siyavuş’u 12 Mayıs 1277’de sultan olarak tahta çıkarır. 

Bu esnada Mehmet Bey, Hz. Mevlana’dan çok etkilenir. Komutanlarıyla birlikte Mevlana’nın derslerine katılır, ondan feyz alır. Türkçeyle ilgili o ünlü fermanını, Konya önlerinde büyük bir toplantı tertip ederek, Konya’da ilan eder. Osman Bey’e devlet kurması için sancak gönderilmesi de Mehmet Bey’in fikridir. Bu önemli olay da onun talimatıyla, yine bu dönemde olmuştur. Mehmet Bey’in Türk dilini korumaya almak ve Osman Bey’e sancak göndermek gibi ileri görüşlü girişimleri onu farklı kılmaktadır. Çünkü bunların, milleti yaşatan uygulamalar olduğu, zamanla daha iyi anlaşılmıştır. Bu sayede Anadolu Türkleri, Anadolu Selçuklu Devletini 206 yıl yaşatıp, Osmanlı Devletiyle devlet hayatını sürdürürken, kendi dilini (Türk Dilini) bırakıp, Arapçayı seçen Suriye Selçuklu Devleti sadece 25 yıl yaşayabilmiştir. Ne üzücüdür ki, kaçan sultan tatarlara sığınarak, onlardan on bin kişilik bir yardım almış, ordunun Karaman’da olmadığı bir zamanı kollayarak, ansızın Karaman’a saldırmıştır.  On bin kişilik kuvvet karşısında Mehmet Bey ve beraberindeki bin kişilik kuvvet yarım gün dayanabilmiş, bu esnada Mehmet Bey de şehit olmuştur. Seferde bulunan kardeşi Mahmut Bey geri dönüp, kardeşinin intikamını almışsa da bu, tarihte benzerine ender rastlanan Mehmet Bey gibi değerli bir insanımızı geri getirememiştir.             

SONUÇ:

1- Allah, iyilik ve güzellikten yanadır. Onun gösterdiği yolu ve örnekleri iyi anlamalıyız. Dünya ve ahret mutluluğuna ancak Onun gösterdiği yolda yürümekle ulaşılıyor.

2-Öz dilini koruyamayan milletler, milli kültürünü ve milli varlığını da koruyamıyor.

3-Seçim yaklaştı. Liyakatli insanlar seçmeyi başaramazsak, parmağımızı gözümüze sokmuş oluruz, tarih tekerrür eder.

4-Arkadaş ve danışman seçerken kılı kırk yarmayanın, “Kılavuzu karga oluyor.”

5-İktidar mücadelesi çığırından çıkınca, ülkeler bundan büyük zarar görüyor. 

Kürt, Türkmen omuz omuza o gün, en büyük orduları yendiler

Allah Allah sesleriyle inledi yer gök, sanki göklerden indiler             

Lakin bu günkü bazı torunları onların, kör şeytana yenildiler

Kadim kardeş olduğumuzu unutturmuş şeytan, bizi düşman bildiler

Şeytan kör etmiş gözlerini de, asıl düşmanımızı göremediler

Tarihi konular: Karaman Oğlu Mehmet Bey ( Dr. Mehmet ARMUTLU )