Ekolojik evleri duydunuz mu? Uzun zamandır youtube da ekolojik ev videolarını takip ediyorum. Ecnebiler “kara gemisi” diyor. (Earth ship house) Amerika, New Mexico eyaleti Taos Kasabasında. Atılmış araba lastiklerini kullanıyorlar. Lastiklerin içini toprakla dolduruyor bu da ısı yalıtımı sağlıyor. Evin cephesi baştan başa cam paneller. Cam panelle paralel uzanan 80 cm. civarı genişlikte toprak alan. Bu toprak alanda domates, maydanoz, salatalık…. gibi yeşil sebzeler yetiştiriliyor. Sera şartlarında yetiştiği için dört mevsim ürün veriyor.

Bu evlerin en önemli özelliği altı kalemde şebeke bağlantısı yok. Temiz su, atık su, elektirik, ısıtma-soğutma, yeşil sebze. Hatta biri Norveç’te yapmış bu evi yeşil alanda muz ağacı vardı.

Eve ait atık su, tanklarda biriktiriliyor, diğer bir ünitede arıtma işlemi yapılıyor, arıtıldıktan sonra sıvı gübre olarak bitkilere veriliyor. Damlama sulama yöntemiyle. Dolayısıyla yeşil alandan elde edilenler hem çok verimli, hem organik. Ailenin ihtiyacını karşılıyor. Evin damına yerleştirilen güneş panelleri de evin elektirik ihtiyacını karşılıyor. Rüzgar alan bölgelerde rüzgar trübinleri kuruluyor, elektriği karşılamak için. Bildiğin “kendi yağında kavrulan” tip yaşam. Yapım aşaması belki normal evlerden daha pahalı olabilir ancak sabit giderleri nerdeyse sıfırlayan bu evler kendini amorti eder bence.

Evin yapısı beton değil. Toprak. Bizim köylerdeki gibi. Duvarları tuğla, kerpiç yerine cam şişelerle örmüşler. Rengarenk atık şişeler kullanıyorlar. Işığı geçiren bir duvar elde ediyorlar. Duvarda pencere olmasa bile iç ortam aydınlık oluyor.

Bu evleri icâd eden şahıs (Michael Reynolds) : “kırk yıl önce bana deli diyorlardı” dedi. Haliyle insanlar kent hayatından uzaklaşmak istemiyorlardı. Ama pandemi şartlarında bu evler çok cazip geliyor. Sanki bir evde değil de bitmeyen bir piknikte yaşıyor gibi.

Yayla evleri vardır, dağ köylülerinin kullandığı. Bu evler de şebekeden bağımsız. Ancak insanları orda yaşamaya ikna etmeniz zor. Mutfak yok, banyo yok, ısıtma-soğutma yok. Kara gemisi evleri çok çok konforlu.

Bu kadar “kara gemisi” videosu izledikten sonra heveslenip saksıya maydanoz ektim, balkonda. Salatalıkta ektim. Güzel büyüdü. Çok çiçek açtı. Ancak sadece bir salatalık döktü. Koparmadan önce salatalıkla öz çekim yaptık sonra dilimleyip herkese verdik. Birkaç da domates ektim onlar da çiçek açtı ancak hiç domates dökmedi. Fındık büyüklüğünde soğanlar oluyor tohum olarak kullanılan. Onlardan ektim. En iyi çıkan soğanlar oldu. Nane var birazda.

Biberiye ve fesleğenler oldukça verimliydi. Dere otu da ektim. Bunları sulamak için mutfaktaki atık suyu kullandım. Deneysel çalışmalar tabii bunlar. Ana- baba beş çocuk için oldukça az. Yine de elinin altında taze maydanoz olması güzel.

Çöpe attığımız meyve, sebze kabukları, yemek artıkları mesela. On daireye ait bir günlük mutfak atığı bir keçiyi beş on tavuğu doyurur. Tabii bunlar ertesi güne çürür. Hemen ulaştırmak gerek. Evlerde tüketilen tavukların kemikleri sokak köpeklerini doyurur.

İstatistikler dört kişilik bir ailenin atık suyundan elde edilen gübrenin sekiz kişiye yetecek tarım ürünü ürettiğini söylüyor. İşe yarayacak ne çok şeyi çöpe atıyoruz. Yeryüzündeki su da yiyecek te yeterli hatta ihtiyaçtan fazla. Ancak hala insanların çoğu içilebilir suya ulaşamıyor. Açlık sınırında yaşayanlar da çok fazla.

“Allah, rızık yönünden bir kısmınızı diğerlerine üstün kıldı. Kendilerine bol rızık verilenler, ellerinin altındakilere vermiyorlar ki, onda eşit olsunlar. Durum böyle iken Allah’ın nimetini inkar mı ediyorlar.” (Nahl Suresi, 71)

Huzurlu, mutlu günler dilerim.