Mustafa Balkan (Tarih Yazıları)

Mustafa Balkan (Tarih Yazıları)

Karapınar’da üç medrese vardı

Karapınar’da üç medrese vardı

TARİHE YOLCULUK (133)

  • Tarihten bu tarafa seyyahlar başta olmak üzere jeologların ilgi odağı haline gelen Karapınar, 21. Yüzyılda da Türkiye’nin enerji üssü olmaya doğru hızlı adımlarla ilerliyor. Karapınar’da 20. yüzyılda üç medresenin olduğunu biliyor muydunuz?

 

İç Anadolu’nun geniş bozkırları üzerinde bulunan ve Konya’ya 100 km. uzaklıkta bulunan Karapınar, Türkiye’nin tek çöl toprağıdır.

Tarihte Ulukışla-Ereğli-Konya arasında önemli bir menzil (konaklama) merkezidir. Yavuz Sultan Selim zamanında buraya bir kervansaray yapılmasından sonra “Sultaniye” adını almıştır. 1934 yılından sonra adı “Karapınar” olmuştur. Ben, Anadolu’da yaşanan bir rejim değişikliğinden dolayı Sultaniye adının Karapınar yapıldığı kanaatindeyim.

Meke Tuzlası bu ilçede yer almaktadır. Karapınar toprakları yüzde 60'lara varan oranda kireçli bir yapıya sahiptir. İlçede birçok obruk mevcuttur.  Erili ufaklı yaklaşık 100 obruğun bulunduğu Karapınar’da son iki senede 10’a yakın yeni obruk meydana gelmiştir. Meke Tuzlası, Acıgöl, Meyil Gölü, Çıralı Gölü gibi gölleri meşhurdur. Ayrıca birçok yeraltı şehri de mevcuttur.

En önemli özelliği ise yeryüzündeki en büyük rüzgâr erozyonunu önleme sahasının bu ilçede Karapınar kumullarına yönelik yapılmış olmasıdır. Proje 13.000 hektar alanda, 1962 yılında Toprak Su Genel Müdürlüğünce başlamış, 1999 yılında tamamlanmıştır. Genç muhabirken bu erozyon (çözülme) önleme sahasına o dönemin valileri ve yetkilileriyle birlikte gelir, yerinde görerek verilen bilgiler ve açıklamaları haber yapardık. Bu projen yeryüzünde uygulanan en başarılı 10 projeden birisi kabul edilmiştir.

 

KARAPINAR ENERJİ ÜSSÜ OLACAK

Düz ova üzerine kurulu olan ilçenin çok eski yerleşim yerlerinden biri olduğu bilinmektedir. Tarihi İpek Yolu üzerinde bulunması, ilginç jeolojik yapısı, suları farklı özellikler içeren ve dünyada bir benzeri daha bulunmayan krater gölleri ile Türkiye'nin de sayılı turizm alanlarından biridir. Karapınar’ın merkez nüfusu 40 bine yaklaşmış olup, köy ve beldelerle birlikte bu nüfus 60 bine yaklaşmaktadır. Doğusunda Ereğli, kuzeyinde Emirgazi ve batısında Çumra ve Karatay ilçeleri ile çevrili olan Karapınar, Konya-Adana yolu üzerindedir. Karapınarlılar geçimlerini çiftçilik ve hayvancılıkla sağlamaktadırlar. Son yıllarda yenilenebilir enerji sahası olarak keşfedildikten sonra güneş enerjisi alanında yatırımlarla da dikkati çekmektedir. Karapınar bölgesine, Türkiye’nin en büyük (bin megawat (MW) kapasitede) Güneş Enerjisi Santrali (GES) kurulacak. Konya, güneş enerjisinde, kurulu güç bakımından Türkiye'de ilk iki sırada yer alıyor.

karapinar-01.jpg

SEYYAHLARIN İLGİ ODAĞI OLDU

Tarihi ipek yolu üzerinde bulunması dolayısıyla bu coğrafyada yaşayan insanların kültür ve

medeniyetleri tarihçiler, jeologlar ve seyyahların daima ilgi odağı olmuştur. Tarihte Anadolu’da kurulan medeniyetler arasında yer alan Hititler, Frigler, Lidyalılar, Asurlar, Persler, Büyük İskender ve Bizanslılara ev sahipliği yapan Karapınar, Selçuklu ve Osmanlı’nın da hayat izlerini taşıyarak, Cumhuriyet Döneminin başlangıcından bugüne kadar varlığını sürdüren bir ilçedir.

Karapınar, seksenli ve doksanlı yıllarda yabancı turistlerin devamlı gelip gittiği bir bölge olarak her zaman dikkatimi çekmiştir. Bu yabancı turistler bisikletleriyle ve otomobillerinin arkasındaki karavanalarıyla gelerek buralarda kamp kurarlar ve Acı Göl’e girerek Meke Gölü’nün her vakit en güzel fotoğrafını çekmek için saatlerce, günlerce beklerlerdi.

karapinar-2.jpg

KARAPINAR’DA ÜÇ MEDRESE VARDI

H.1319 ((M.1901) tarihli Maarif Salnamesi’ne göre; Karapınar’da üç medrese olduğunu ve bu medreselerde 210 talebenin eğitim gördüğünü henüz yeni öğrendim. Bu medreseler Eski Daire Medresesi, Daire-i Cedid Medresesi ve İsmail Efendi Medresesi’dir. Bu medreseler yıkılıp gitmişlerdir.

 

YARIN: Meke Tuzlası ve Acı Göl…

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,çok uzun ve ilgili içerikle alakasız,
Türkçe karakter kullanılmayan yorumlar onaylanmamaktadır.
2 Yorum
Mustafa Balkan (Tarih Yazıları) Arşivi
SON YAZILAR