TARİHE YOLCULUK (217)

Kulu İlçe Belediye Başkanı Ahmet Yıldız: “Kulu AB’ye 1965’te girdi. İsveç’e Kulu’dan 50 bin kişi taşındı. Üçüncü jenerasyon dilini bilmiyor. Dilini bilmeyen örf ve ananesini de kaybeder.”

 Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından başlatılan ve Koyunoğlu Kütüphanesi Konferans Salonu’nda geçtiğimiz hafta Cumartesi günü gerçekleştirilen İkindi Sohbetleri’nde,  “Geçmişten Günümüze Kulu” konuşuldu.

İkindi Sohbetleri, Konya Aydınlar Ocağı’nın Selçuklu Salı Sohbetleri, Hikmet İlim ve Sanat Derneği’nin Pazartesi Sohbetleri, Çumra Cuma Grubu’nun on beş günde bir evlerde toplandığı Cuma Sohbetleri gibi marka haline geldi. İkindi Sohbetleri’nin diğer sohbetlerden ayrılan özelliği ise, Konya’nın kültürünü, tarihini, sosyal hayatını, sanatını, folklorunu, şahsiyetlerini, ilçe, belde ve köylerini konusunda uzman kişileri davet etmek suretiyle ele alması ve değerlendirmesi olarak açıklanabilir. Üç-dört seneden beri devam eden İkindi Sohbetleri’ni organize eden Koyunoğlu Müze ve Kütüphanesi Müdürü Hasan Yaşar’ı tebrik ediyorum.

Ben gazeteci ve yazar olarak ilçelerimizi ele alırken o ilçedeki tarihi yerleri ve makânlar ile tarihî câmi, kale, han, hamam, kervansaray ile turistik ören yerlerini görüp güzel tabiat manzaralarını seyrettikten sonra tam bir Tarihe Yolculuk yapmaya çalışıyorum.  Kulu’ya birkaç kere gittim ama sevgili Belediye Başkanımız Ahmet Yıldız’la ya röportaj yapmak için ya da kırk yıl hatırı olan bir fincan kahve veya bir bardak çayını içmek için gitmişimdir. Yâni Kulu İlçemizi tam teşekküllü olarak gezip tanımak isterim. Ak Parti’den üç dönemdir seçilerek Kulu’ya hizmet eden sevgili belediye başkanımız Ahmet Bey, bizi bahar aylarında Kulu’ya davet ettiği için sevindim.

Ankara Yolu üzerinde bir yerleşim yeri olması dolayısıyla kıymete binen, HYT’nin başka hattan geçmesi dolayısıyla kıymeti günümüzde pek farkedilmez hale gelen, kıymetli başkanımızın deyimiyle pek “uğranılmayan bir ilçe” konumuna düşen Kulu’nun nüfusu 49 bin 564. Fakat 1965’li yıllarda İsveç’e başlayan göç dolayısıyla bu nüfus; 2017 itibariyle 22 bin 267’ye kadar düşüyor. 1954’de nahiye ve 1924’de ilçe olan Kulu, bir Türkmen beldesi. Geçimi tarım ve hayvancılığa bağlı. Başkan Yıldız “Kulu AB’ye 1965’de girdi” derken, o seneden itibaren Kululuların İsveç serüveninin başladığını ve elli bin kişinin Avrupa’ya taşındığından söz ederek İsveç dilinde 50’yi geçkin Türkçe kelime olduğunu ve bunlar arasında ‘dolma’nın da bulunduğunu söyledi. Başkan Yıldız ayrıca, Sultan Abdülaziz döneminde Kulu ve havalisinin Osmanlı Payitahtına 600 bin koyun gönderdiğini de söyledi. Nüfusun azalması ve yaşlanmasıyla birlikte huzur evleri yerine Yaşam Evleri yaptıklarını kaydeden sevgili başkanımızın şu sözü anlamlıydı: “GÜRBET BİZE SILA OLDU”.

TUZ ORTA ÇAĞDA ALTIN DEĞERİNDEYDİ

Yard. Doç. Dr. Mehmet Yılmaz ise, Tuz Gölü’yle sınır olan Kulu’nun Orta Çağ’daki ekonomik göstergesi olarak “1 kilo tuz, 1 kilo altına eşitti” şeklinde değerini ortaya koyarken bu bölgenin aynı zamanda Atçekenler Yurdu olduğunun da altını çizdi.  Atçekenler boylarının bu bölgede bulunduğunu ve 159o’larda Celâlî İsyanlarının başlamasıyla birlikte Atçekenlerin Akşehir, Beyşehir, Bozkır, Bursa, Aydın gibi dağlık bölgelere çekildiklerine işaret etti. Bu arada Kulu Köyü’nün şeriyye sicillerindeki kayıtlara göre kuruluş tarihi de 1707 olarak açıklayan Mehmet Yılmaz, Nogay Tatarlarının 1960’da Kulu bölgesine geldiklerini ve Aktaş Mezarlığında bulunan 300 Tatar mezarlığının da sonradan tarla yapmak üzere sürüldüğünü ve mezar taşlarının bina yapımında kullanıldıklarını üzülerek açıkladı. Çünkü o mezarların her biri tapu senetleri değerinde ve hükmündeydi.

Aidiyet, göç ve tarımın şehri olan Kulu’yu size anlatabilmek için Düden Gölü’ndeki flamingoları görmek, Tuz Gölü’nde gezmek ve tarihi evler ile kaldıysa tarihi kale kalıntıları ile vadilerinde gezintiye çıkarak güzel manzara resimleri çekmek gerekiyor.

Sevgili belediye başkanı Ahmet Yıldız’a buradan selamlarımızı gönderiyoruz.

“Aruv” kalın başkanım.

YARIN: Eğitim ve ahlâkî değerlerimize ne oldu?