Enflasyon konusu zaman zaman halk arasında konuşulduğunda gelirle harcamalardaki oran basit hesaplarla ele alınır. Ancak TÜİK verilerine baktığınızda hiç olmadık ürün kalemlerinin enflasyon değerlendirmesinde yer bulduğunu görürsünüz. O nedenle birçok kişi açıklanan rakamları gerçek dışı görür ve inandırıcı bulmaz. Hani vardır ya “evdeki hesap çarşıya uymadı” sözü o tamda bu duruma uygun sanki…

Artık kurum da hesaplamalarda bazı kalemleri dikkate almayacak.

Türkiye İstatistik Kurumu, enflasyonu hesaplama usulünde değişiklik yaptı. Enflasyon hesabında, gıda ve alkolsüz içeceklerin ağırlığını düşürdü. Halkımız enflasyonu, gıda harcamaları için cebinden çıkan paraya bakarak ölçüyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun enflasyon hesabını değiştirmesi, hane halkının cebinden çıkan parayı değiştirmeyecek. Ne azaltacak ne çoğaltacak. Enflasyon hesabı değişti diyerek, hane halkının gıda harcamalarında bir değişiklik olmayacak.

Genel enflasyon oranı gıda maddeleri fiyatlarının büyük ölçüde artmasından etkilenir. Tüketim sepetinde gıda ve alkolsüz içecek maddelerinin ağırlığının azaltılması ile genel enflasyon oranının aşağıya çekilmesi arayışı var. Alt ve orta gelir grubundakiler bizim nüfusumuzun büyük bölümünü oluşturuyorlar. Onlar için tüketim harcamalarında gıda ve alkolsüz içkiye giden para en az yüzde 50 oranında. Hatta daha da fazla. İşte onun için halkımızın büyük bölümü enflasyonu gıda ve alkolsüz içecekler sepetindeki fiyat artışından, gıda ve alkolsüz içecek için cebinden çıkan paradan izliyor.

Her aile için enflasyon demek, gıda harcamalarındaki artış demektir. Enflasyon, ülke genelinde 414 maddenin fiyatındaki değişime göre belirleniyor. Daha önce harcama sepetinde gıda ve alkolsüz maddelere yapılan harcamaların ağırlığı yüzde 23.68 idi. Şimdi yüzde 21.77’ye düşürüldü. Böylece gıda maddelerindeki fiyat artışlarının, genel enflasyon oranını etkileme gücü azaltıldı.

Halkımız her ay ev eşyası satın almıyor. Her ay derin dondurucu, mazotlu binek otomobili veya benzinli binek otomobil satın almıyor. Her ay umre veya hac seyahati yapmıyor. Bu tür mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki değişim tabii ki önemlidir; ama ülke genelinde halkın tüketim harcamalarındaki değişimin ağırlığını oluşturmuyor.

Hane halkımız, “Benim için enflasyon, mutfak harcamaları için yaptığım harcamanın artışıdır” dese de, bundan önce olduğu gibi bundan sonra da TÜİK’in enflasyon rakamlarına güvenmeye mecbur. TÜİK’in ülke genelinde tüketici fiyatları artış oranlarına dayalı olarak yaptığı enflasyon hesabı her gelir grubunun harcamasına konu 414 maddenin fiyat değişimini yansıtıyor.

Bu nedenle kişisel enflasyon hesaplarımızdan farklı olabileceğini kabul edeceğiz.