TARİHE YOLCULUK (92)

KEMAL ESVAB: “Delibaş Mehmed ve arkadaşları İskenderun ve Hatay Fransızlarda olunca oraya kaçmışlar. Ama oradan Kurtuluş Savaşı’nda cepheye mühimmat göndermişler. Sonra Atatürk, onları affetmiş.”

Kemal Esvab Bey’in Konya İsyanı ve Delibaş Mehmed ile Şükrü Doruk hakkında anlattıkları gerçekten ilginç ve tarihe ışık tutacak nitelikte.

Hayırsever ve yardımsever bir Konyalı olan Şükrü Doruk, Konya hadisesinde her iki taraftan da kurtulan bir şahıs olarak karşımıza çıkıyor. Diğer tarafta Delibaş Mehmed’i tanıması, bu tarafta Kuvayı Milliye ve isyanı bastırmak için görevlendirilen Fahreddin Paşa’yı tanıması dolayısıyla kefeni yırtıyor.

Yakın tarihe ışık tutacak Delibaş Mehmed ayaklanmasıyla ilgili açıklama yapan Kemal Bey, Meclis-i Mebusan’da Konya mebusu olarak yer alan Zeynel Abidin Efendi ve Delibaş Mehmed’in bilinmeyen yönleriyle ilgili olarak da şu açıklamaları yaptı:

“HANGİ YÜZLE KONYA’YA DÖNECEĞİM…

Ben size şunu da söyleyeyim.

Allah rahmet eylesin Zeynel Abidin Efendi aklı başında insanlar. Hatalı durumları da oluyor. Yıllar sonra benim kız kardeşimin kaynatası Medine’de Konyalı Saatçi Osman Efendi’yi ziyarete gidiyor. Hacı Emin Amca da orada. Zeynel Abidin Efendi gelmiş. O zamanda meşhur 150’likleri serbest bırakmışlar. Onun üzerine konuşurlarken…

-Ya efendim 150’likler işte böyle böyle oldu. Artık gelin demişler.

Zeynel Abidin de;

“- Hangi yüzle geleceğim efendim” demiş.

Konya İsyanı işte bu…

DELİBAŞ MEHMED MÜHİMMAT GÖNDERİYOR

Ben Konya isyanında yaşamadım ama…

Karamanlı Mustafa Bey, Konya İsyanı hakkında bir kitap yazdı. Okudum. Şimdi ben, Konya isyanında doğmamış bir insan olarak onun yazdığı kitaptan daha fazla isim bilirim.  Abdurrahman Ağlar, Yıkık Mahalleli Abdurrahman… O zaman Delibaş Mehmed Efendiyle arkadaşlar. Fakat bunlar, onun (Delibaş Mehmed)durumunu anlayınca “defol git” demişler. Mehmed Efendi de bazı arkadaşıyla yalnız kalmış. Bunlar, İskenderun ve Hatay Fransızlarda olunca oraya gitmişler. Fakat oradan daha sonra bazı önemli mühimmat göndermişler.

Kurtuluş Savaşı’nda tüfek yok, mermi yok… İnsanların karnı aç…  Ayağı çıplak…  Taşıdığı tüfeğin mermisi cebinde sayılı… Cepheye kağnıyla mermi taşıyan Anadolu kadını, yağmur başladığı zaman çocuğun üstündeki örtüyü mermi ıslanmasın diye örtüyor.

Memleketi bu insanlar kurtardı.

Delibaş Mehmed Efendi, oradan (İskenderun ve Hatay) mühimmat göndermiş.

Atatürk rahmetli diyor, bunlar nereden geldi?..

-Efendim! Konya isyanında oraya kaçanlar olmuş… 

Abdülhalim Efendi, Bekdi Hüseyin Efendi, Hayrıoğlu Köylü Tüfekçi Ahmed Ağa, Çolak Tevfik.. daha pek çokları var. Bunlar dedemin arkadaşları…

Atatürk, söyleyin onlara buraya gelsinler diyor.

Ondan sonra gelmişler. Öyle duydum ben.”

YARIN: Delibaş Mehmed Konya’yı basıyor…