KONYA’NIN SİCİLİ KABARIYOR
Yazının başlığını bu şekilde bilinçli olarak tercih etmiş bulunuyorum. Aslında belki de bu tercih yazıya olan ilgiyi birazcık artırma gayesini taşıyor. Son zamanlarda yapılan araştırmalar gösteriyor ki, insanlarımız ve özellikle yeni nesil kitap, dergi veya gazete okumuyor. Yakın zamanlarda, bu konuda yapılan değerlendirmelere eşlik eden bir espri de ortaya çıkmış bulunuyor. Türkiye’de okuma oranlarıyla ilgili istatistiklere gönderme yapılırken, okuma oranındaki düşüklüğe yapılan vurgu, başkasının elindeki gazeteyi okuma oranıyla mukayese edilerek daha çarpıcı hale getirilmeye çalışıyor. Maalesef ki insanlarımız merak uyandıran başlıklara veya magazinleştirilmiş haberlere daha fazla itibar ediyor. Çoğunluklada büyük puntolarla yazılmış başlıkların altına dizilmiş metinleri okumaya dahi gerek duymuyor. Haliyle köşe yazılarının çok fazla okunmasını beklemek de şimdilik hayalden öteye geçmeyecektir. Ancak bu durum elbette ki bizleri yazmaktan alıkoymamalı. Şimdilik hâlâ bu konuda heyecanını kaybetmemiş birisi olarak bugünkü yazıyla size Konya’nın Sicili’nin kabardığını müjdeleyeceğim. Aslında başlık olumsuz bir imaj içermekle birlikte ben bu durumu müjdeleyerek bu konuda akla gelenlerin tamamen dışında başka bir konuya geçiş yapacağım.
Konya’nın sicili ifadesiyle, uzmanı ve ilgisi olmayanların bilmediği şer’iye şicillerini kastediyorum. Bilindiği gibi şer’iye sicilleri, Osmanlı Devleti’nin son yıllarına kadar devam eden şer‘i mahkemelerde kadılar tarafından tutulan kayıtların toplandığı defterlerdir. Bu defterlere mahkeme defterleri veya kadı defterleri de denilmektedir. Şer‘iye sicilleri yüzyıllar öncesinden Osmanlı toplumunun hukukî, iktisadî ve sosyal hayatını, örf, âdet ve geleneklerini, kısacası toplum hayatını en iyi şekilde yansıtan tarihî kaynaklardandır. Sicillerde muhteva olarak çok değişik konuda belge mevcuttur. Bunlar genellikle mülk satışları; alacak anlaşmazlıkları; miras, yaralama, küfür ve hırsızlık; vasi, vekil ve kefil tayinleri; evlenme-boşanma, nafaka bağlanması; köle ve cariye azadı gibi konularda yoğunlaşmaktadır. Bu defterler sayesinde yiyecek, giyecek, gayr-ı menkul ve hayvan fiyatları yanında halkın örf, âdet ve gelenekleri; devlet ile halk münasebetleri; yani kısacası gündelik hayat hakkında her türlü bilgiyi bulmak mümkündür. Şer‘iye sicilleri üzerinde yapılan çalışmalar son zamanlarda bir hayli artmıştır. Bunun yanında defterlerin metinleri de neşredilmektedir. Bu konuda Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Yeniçağ Tarihi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İzzet SAK, oldukça önemli çalışmalara imza attı. Prof. Dr. İzzet SAK, son yıllarda yaptığı aralıksız çalışmalarla biri, Seydişehir İlçe Milli Eğitim Müdürü Fatih KÜÇÜK, biri Dr. Cemal ÇETİN, ikisi Prof. Dr. İbrahim SOLAK’la birlikte olmak üzere 10, 11, 14, 37, 38, 45, 47, 52 ve 53 numaralı defterlerden oluşan 9 ayrı Konya Kadı Sicilini yayımlamış ve önemli bir rekora imza atmış bulunuyor. Son zamanlarda yayınladığı iki sicil nedeniyle kendisini tebrik ettiğim hocam, Konya’nın 50 numaralı sicilinin de baskıya girdiğinin müjdesini verdi. İlk yayınladığı 10 numaralı sicilden itibaren Onuncu Sicili yayımlama bahtiyarlığına erişmiş Prof. Dr. İzzet SAK’ı ve sicillerin yayımlanmasını sağlayan Konya Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanlığını özellikle tebrik ediyor, Konya’ya bu yayınların kazandırılmasına her kim hizmet ediyor ve destek veriyor ise onların iki cihanda aziz olmasını diliyorum.
Türkçe karakter kullanılmayan yorumlar onaylanmamaktadır.