Bu mahalle, Atatürk’ün 1921’de TBMM ve bakanlar kurulu başkanı olarak, köy yapılmasında imzası bulunan köyümüzdür. **

Ermenek, Karaman’a bağlı en büyük bir ilçemizdir.

Güneyyurt ise hem Ermenek hem Karaman'ın en büyük beldesidir.

Güneyyurt'un Balkusan Yaylası’nda Balkusan hududu içinde, tarihten gelen bağlarla geniş arazileri bulunmaktadır. **

Tolbunar, Kabalak, Saparca, Beğbunarı, Kocaöz, Deveci, İliyurt, Aşılık gibi adlar alan tapulu arazilerinin yer aldığı yaylalarında her yaz 200'e yakın hane ekim, dikim ve sebze yapmaktadır.

Bu araziler bütün Balkusan köyü mücavir alanında 2010’lu yıllarda vakıflardan asıl sahiplerince satın alınarak tapulandırılan arazilerdir. Balkusan ve Güneyyurt hem akraba, hem komşu hem de iç içe iki yerleşim yeridir.

Tolbunar merkezli Beğbunarı ve Saparca üçlüsünde 150 haneyi tek tek saydık. Bunların çoğu tarla ve bahçesinin başına ev de yapmış durumdadır.

Ne yazıktır ki 40 senedir söz edilmesine, dilekçeler verilmesine, müracaat edilmesine rağmen bu yaylalarımız elektrikten mahrumdur

Üstelik belediye zabıtlarına göre Tolbunar Güneyyurt için 9. Mahalle olarak tescil edilmiştir. Aslında Tolbunar’da oturan halk 1970 yılında Güneyyurt’ta iskân edilmişler ancak yaylalarını işlemeye devam ediyorlar.

200'e yakın vatandaşımız buralara güzel evler yaptırmışlar ve akşamları geceleri aydınlanmak için geçici olarak basit elektrik panelleri ile idare etmeye çalışıyorlar.

1990'lı yıllarda buralarda olsun, Tekeçatında ve Bentbaşında olsun 4 tahtadan yapılma bir barakaya bile telefon bağlamıştı PTT.

Güneyyurt merkeze elektrik 1969 senesi geldi ama yaylalarına 55 yıl geçmesine rağmen hala bu teknolojiden yararlanma fırsatı sağlanamadı.

Telefon şarj etmeye ve birkaç lamba yakmaya yarayan basit güneş panelleri ise sık sık arıza yaptığından zaman zaman telefonlarını şarj etmek için elektrik bulamamaktadırlar.

40 yıldır Ermenek Sultan Alanının her bölümünde mevcut olan elektrik bir türlü Bentbaşı’na inmedi, bük boyuna inmedi, Tolbunara, Beğbunarına, Saparca’ya geçemedi.

Bu üç yaylamızda oturan vatandaşlarımız bugünlerde, yaz boyu 4 - 5 ay ikamet ettikleri yayla evlerinde idare lambası ile ve çıra ile idare ediyorlar.

Aslında hemşerilerimiz çok istedikleri halde elektrik olmadığından sabah gelip akşam dönerek işlerini görmeye çalışıyorlar. Sabah Ermenek üzerinden Balkusan köyünden geçerek 40 km olan yol Güneyyurt üzerinden kestirme yapılan kır yolu ile 20 km’dir. Ancak vatandaş patpatlarıyla kır yolunu tercih ederken arabası olanlar az yakar gerekçesiyle Ermenek yolunu tercih ediyorlar.

Güneyyurt halkından Mehmet Kıpık (Memili) ve Ahmet Bayrak yazı tamamıyla yaylada geçiren ender şahsiyetlerdendir.

Eğer Güneyyurt Tolbunar hatta Saparca arası yolu iyileştirilirse ve elektrik de verilirse vatandaş gerekmedikçe köye inmeden yayladaki evlerinde kalarak her bakımdan daha verimli olacaktır.

**

Atatürk’ün İmzasıyla Ermenek’te Bir Köy?

Orda bir köy var uzakta…

O köy bizim köyümüzdür!

Burası, Karaman’a da adını veren Karamanoğulları Devleti kurucusu Nure Sofi oğlu Karaman Bey, Mahmut Bey ve Mehmet Beyin metfun olduğu türbenin bulunduğu köydür.

Balkusan’ın bugünkü halkının omurgasını 1900 yıllarında Güneyyurt’tan buraya yerleşen Civiller, Dikiciler, Civelekler, Serseriler, Tobbaşlar, Selvinazlar ve diğer sülaleler oluşturur.

1921 yılına kadar Balkusan’ın yayla olarak bağlı olduğu Gargara (Güneyyurt) köyü muhtarı olan Rıza Güney’in (Irza Efendi) gayretleriyle Balkusan köyü Bakanlar Kurulu Kararıyla muhtarlık yapılır.

Daha sonra 1950’lerden sonra asıl Alanya Yörüklerinden olan Kolankaya (Dedeli’deki Gödelerin de soyadları Kolankaya olup aynen Alanya / Keşefli asıllı ailelerdir), Söylemez ve Şencanlar Konar - Göçer durumu bırakarak buraya yerleşmişlerdir.

Balkusan’a yerleşen Yörük sülaleleri dışındaki bütün Balkusanlıların e-devlet üst soylarına bakıldığında dedelerinin doğum yeri olarak Gargara görülür.

En azından 1830 ila 1880 arası Balkusan’da kışlamanın olmadığı sanılmaktadır. Zira 1830’da yapılan nüfus ve 1845’de yapılan hane mal beyanı / temettüat sayımlarında Dedeli de Balkusan da defterlerde bulunamamıştır.

Güneyyurt Balkusan Yaylası Köy Olma Kararı

1921 yılına kadar Balkusan Yaylası Güneyyurt’un bir mezrasıdır yani yaylasıdır. Burada Türbe etrafında yerleşen halk da Güneyyurt’tan gelen ve yerleşen halktır.

Zamanla Balkusan’da, daha fazla tarlası ve canlı malı olanlar burada kış ayları da kalıvermişler ve burayı köy haline getirmişlerdir.

1920 yıllarından önce Gargara köyünde tımar sahibi ve muhtar A. Rıza Efendinin başvuru ve gayretleriyle Balkusan’ın Ermenek’e bağlı köy olması ve muhtarlık verilmesi gündeme gelir. Bu tarihte de Bakanlar Kurulu kararıyla Balkusan köy olarak Ermenek’e bağlanmıştır.

Balkusan yaylasının Cumhuriyet kurulmadan birinci meclis döneminde köy yapılmasıyla alakalı kararda da bu durum şu şekilde geçiyor;

Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Cumhuriyet Arşivi Daire Başkanlığı 691 sayılı 73-31 dosya 30.10-0.0 fon kodlu belgede Gazi Mustafa Kemal İmzasıyla 23-02-1921 tarihinde Gargara köyüne ait Balkusan yaylasının köy haline getirilerek Ermenek’e bağlanması hususundaki TBMM Kararında şu ifade yer almaktadır;

“Konya ilinin Ermenek Kazasına bağlı Halimiye (Tepebaşı) nahiyesinin Gargara Köyünün eklerinden (muzafat) Balkusan yaylası ayrı bir köy olarak kaza merkezine ilhak edilmiştir.” 242/691 İmzalar; 10 bakanlık ve TBMM başkanı Mustafa Kemal.

İşte Atatürk’ün Bakanlar Kurulu ve TBMM Başkanı Olarak İmzaladığı Balkusan Yaylasının Köy Yapılma Kararı

Evrak no: 242/691

Muamelesi ikmal edilmiştir.

Karar:

Madde 1- Konya Vilayeti dâhilinde Ermenek kazasına tabi Halimiye Nahiyesinin Gargara Karyesi muzafatından Balgasun Yaylası müstakil bir karye halinde kaza merkezine ilhak edilmiştir.

Madde 2- İşbu karar tarih-i tebliğinden itibaren mer’idir.

Madde 3- İşbu kararın tatbikine Dâhiliye Nazırı mezundur.

22 Şubat 1337 / 22 Şubat 1921

(Bakanlar kurulu)

Hariciye Vekâleti Vekili: Bekir Sami Kunduh

Dâhiliye Vekâleti namına: Refet Bele

Adliye Vekâleti vekili: Yusuf Kemal Tengirşenk

Şer’iyye Vekili: Mehmet Nuri Efendi

İcra vekilleri hey’et-i reisi Müdafaa-i Milliye vekili: Refet Bey

Erkan-ı Harbiye-i Umumiye reisi vekili: Abuk Ahmet Paşa

Sıhhiye Vekili: Refik Saydam

İktisat Vekâleti vekili: Yusuf Kemal Tengirşenk

Nafia Vekili: Ömer Lütfi Argeşo

Maarif Vekili: Hamdullah Suphi Tanrıöver

Maliye Vekili: Ahmet Ferit Tek

Türkiye Büyük Millet Meclisi Reisi: Mustafa Kemal

(Bu karar belgesinin tam karşılığı ekteki belgelerdir.

Belgeleri Devlet Arşivlerinden satın alarak indirdim.

Kaynak göstererek kullanabilirsiniz, saygı ve sevgilerimle. Mükremin Kızılca)

(Kaynak ve detay: Dünden Bugüne Taşeli’nin İncisi Güneyyurt (Gargara) 2016 Konya Mükremin Kızılca)