Prof. Dr. Fikret Akınerdem

Prof. Dr. Fikret Akınerdem

Gıda Kaynakları ve Beslenme

Gıda Kaynakları ve Beslenme

Günümüzün en tartışmalı konularından biri de GDO ve GDO lu ürünlerdir. GDO: İngilizce GMO (Genetically Modified Objects)’ in karşılığı olarak Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar olarak dilimize girmiştir.

Har canlının yaratılışta verilen bir genetiği vardır. Bu genetik yapı, o canlının yaratılmasına vesile olan ebeveynlerin (anne-baba, erkek-dişi vs.) birleşmesi (döllenmesi) sonucu oluşur. Yani ebeveynlerin özellikleri (görüntü, boy, dayanıklılık, sağlam, verim, tat, aroma vs.) ne ise onlardan meydana gelen dölde de (insan, bitki, hayvan) çoğunlukla o vardır. Bu saydığımız özellikler, nesilden nesile kromozomlar ve genler vasıtasıyla aktarılır. Böylece istenen özellikler elde etmek için trilyonlarca genlerin nesillere aktarılması söz konusudur.    

Bitkilerde, istenen özelliklerin (verim, kalite, dayanıklılık gibi) daha iyiye gitmesini sağlamak için klasik ıslah usulleri (seleksiyon, melezleme, mutasyon, poliploidi:kromozomal katlama) kullanılır ve erkek ve dişi bitkiler veya bitki grupları birbirleriyle döllenir (tozlaşma).

Yani iyi özellikteki ebeveynler birbirleriyle yukarıda ki usuller kullanılarak döllenir ve onlardan meydana gelen nesillerin atalarından daha iyi olması sağlanabilir. Yetiştiriciler ve ıslahçıları binlerce yıldır yaptığı gibi Islah genetik açılım için yapılır.

 Uzun yıllar yapılan ıslah çalışmaları ile istenen birçok vasfı az veya çok bir çeşitte toplama imkanı bulunabilir. Yani yeni elde edilen çeşit, kendini meydana getiren atalarından daha verimli, kaliteli ve dayanıklı olabilir.  Bunun yanında hastalıklara ve zararlılara dayanıklı olmayabilir. GDO da buradan doğmuştur.

Bütün bunlar GDO ya nasıl geçildiğinin nedenleri olarak özet halinde verilmiştir. Günümüzde bitkisel üretimde yeni çeşitlerin verim ve kaliteleri yüksek olmakla birlikte özellikle hastalık ve zararlılara dayanıklılık ıslahı yönünden pek başarılı olunamamıştır.  Bu özelliği kazandırmak klasik yollarla çok uzun zaman alabilir. Bunu hızlandırmak için yani dayanıklılık genini aktarmak ve süreyi kısaltmak için biyoteknolojik yollar kullanılır.

Bu nedenle, özellikle yabanı formlar arasında dayanıklılık geni bulunan bitkilerden tek bir gen bizim çeşitlerimize biyoteknolojik yollarla aktarılır ki buna transgenik (gen transfer edilmiş) çeşitler denir.

Bu özelliğinden dolayı da elde edilen çeşit artık GDO, bundan elde edilen gıdalara da GDO lı gıdalardır.

GD Organizmalar henüz bazı bitkilerinde söz konusudur. Bu değişimi hızlandırmak yani, verimli kaliteli hastalıklara, kuraklığa ve zararlılara dayanıklı nesiller elde edilmesi insanlığın doyurulması için bir zorunluluktur.

Bu makalemde her şeyi açılmamak için yeterli zamanın olmaması ve daha iyi anlaşılması için önümüzde ki makalelerde GDO lu çeşitlere ve gıdalara neden ihtiyaç duyulmuştur, bunun insanlık için bedeli nedir? gerçekten zararlımıdır? bunları açıklamak istiyorum.

Allah’a emanet hayra muhatab olunuz, efendim.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,çok uzun ve ilgili içerikle alakasız,
Türkçe karakter kullanılmayan yorumlar onaylanmamaktadır.
Prof. Dr. Fikret Akınerdem Arşivi
SON YAZILAR